Wat te doen wanneer je harde ontlasting hebt

Vanwege het feit dat de spijsvertering als een nogal uiteenlopend proces kan worden gezien, hebben de meeste mensen zo nu en dan last van een harde ontlasting. Harde ontlasting kan echter voor bepaalde personen een chronisch probleem zijn. Moeilijk poepen en aambeien kunnen het gevolg zijn. Hieronder zullen we je laten zien waardoor je last zou kunnen hebben van harde ontlasting en wat je eraan zou kunnen doen om de klachten, en dus ook je ontlasting, te verzachten. Hier lees je meer over de behandeling van aambeien.

Oorzaken van een harde ontlasting

Om te begrijpen welke factoren een harde ontlasting veroorzaken, dien je eerst te weten op welke wijze je spijsverteringsysteem werkt. Op het ogenblik dat de meeste voedingsstoffen uit het eten dat je binnenkrijgt op worden genomen door de dunne darm, dan zal de dunne darm vervolgens de overgebleven massa bestaande uit vocht en vezels afgeven aan de dikke darm, waar deze stoffen een proces zullen ondergaan waarbij ze uiteindelijk tot ontlasting om worden gevormd.

Terwijl je ontlasting zich een weg baant door je dikke darm, zal een groot deel van het vocht eruit worden getrokken en zal er een ontlasting ontstaan die klaar is om te worden uitgescheiden tijdens een toiletbezoek. Soms is er zelfs sprake van bloed in je ontlasting. Dan is dokter bezoek noodzakelijk. Op het moment dat de massa echter te veel tijd nodig heeft om door het laatste deel van de dikke darm te gaan, dan kan er nog meer vocht aan worden onttrokken, wat uiteindelijk zal resulteren in de vorming van een harde, droge ontlasting. De kleur van je ontlasting kan veranderen, dat heet niet altijd met te weinig drinken of verkeerd voedsel te maken.

Kan je harde ontlasting hebben zonder dat je lijdt aan obstipatie?

Je kunt harde ontlasting hebben zonder dat je ook een verstopping hebt. Van obstipatie wordt gesproken wanneer je lijdt aan een aandoening waarbij je minder dan drie keer een ontlasting produceert per week. Het is echter ook mogelijk om een elke dag ontlasting te produceren en nog altijd last te hebben van een harde ontlasting.

Complicaties van een harde ontlasting

Harde ontlasting kan leiden tot een overbelasting tijdens een toiletbezoek. Behalve dat het ongemakkelijk is, kan een harde ontlasting ook bijdragen aan de ontwikkeling van aambeien, anale fissuren (anaal kloofjes) en zelfs een zogenaamde rectale prolaps (ook wel een verzakking van de endeldarm genoemd).

7 manieren om een harde ontlasting te voorkomen of deze te verlichten

Hieronder hebben we een zevental tips voor je verzameld die je kunt gebruiken wanneer je zo nu en dan last hebt van een harde ontlasting en je de klachten wilt verlichten. Op het moment dat je problemen aan blijven houden, dan dien je je huisarts hierover te raadplegen. De tips die we je geven, zullen betrekking hebben op het hebben van een harde ontlasting, zowel met als zonder klachten van obstipatie.

1. Behandel je obstipatie

Een niet regelmatige stoelgang zal doorgaans een grote bijdrage leveren aan de productie van een harde ontlasting. Wanneer je geregeld last hebt van obstipatie, dan is het van cruciaal belang dat je huisarts exact weet welke factoren dit probleem kan veroorzaken. Een nauwkeurige diagnose is essentieel bij het opstellen van een behandelplan. Wanneer obstipatie aan kan worden gemerkt als het probleem, dan is het zaak dat je zelf leert om verstoppingklachten te voorkomen en ook op welke wijze chronische obstipatie kan worden behandeld .

2. Voeg vezels toe aan je dieet

Ondanks dat onderzoek naar het verband tussen voedingsvezels en een harde ontlasting niet sluitend is, zijn er een aantal aanwijzingen dat het verhogen van de hoeveelheid oplosbare vezels nuttig kan zijn. Oplosbare vezels lossen op in water, waardoor de ontlasting zal worden verzacht. Je vindt deze oplosbare vezels onder andere in:

• een heleboel soorten fruit,
• een heleboel soorten groenten,
• bonen,
• volkoren producten.
• lijnzaad,
• chia-zaden,
• psyllium.

Door de eenvoudige regels te kennen voor het toevoegen van extra vezels aan je dieet, maar ook te weten welk voedsel je het beste kunt eten wanneer je last hebt van verstopping en welke producten je dient te vermijden wanneer je last hebt van obstipatie.

3. Drink dagelijks meer water

Wanneer je niet voldoende vocht in je lichaam hebt, dan zal het benodigde vocht uit de ontlasting worden onttrokken. Dit kan een belangrijke oorzaak zijn van de productie van een harde ontlasting. Een van de meest eenvoudige dingen die je kunt doen om je ontlasting zacht te houden, is in de loop van een dag genoeg water te drinken.

Als je een poging doet om je ontlasting zachter te maken, dan dien je wellicht veranderingen aan te brengen in je drinkgewoontes. Alcohol en cafeïne drogen bijvoorbeeld beide uit, dus zul je mogelijk minder koffie, cocktails, wijntjes, bier en frisdrank moeten gaan drinken. Op het moment dat je toch voor een dergelijke dehydraterende drank kiest, dan moet je ervoor zorgen dat je dit weer compenseert door een groot glas water extra te drinken.

4. Geef gehoor aan de drang om je te gaan ontlasten

Een heleboel mensen hebben de neiging om te proberen om hun toiletbezoek uit te stellen, ze wachten bijvoorbeeld liever totdat ze thuis zijn, of totdat dit hen qua tijd beter uitkomt. Een harde ontlasting is echter een teken dat deze te lange tijd in de dikke darm heeft gezeten.

Het is dan ook essentieel dat je je toiletbezoek af leert stemmen op de behoeften van je lichaam en naar het toilet gaat op het moment dat je lichaam aangeeft dat het klaar is voor de uitscheiding van ontlasting. Het leren om je darmen weer in evenwicht te krijgen kan eveneens ook een nuttige bijdrage leveren aan het voorkomen van een harde ontlasting.

5. Gebruik indien nodig een ontlastingverzachter

Ontlastingverzachters zijn vrij verkrijgbare producten die, zoals de naam al aangeeft, tot doel hebben om de ontlasting te verzachten en een toilet bezoek helpt optimaliseren. Ze verminderen de hoeveelheid vocht die de darmen opnemen, met als gevolg dat er meer vocht in de ontlasting achterblijft. Ze zullen bovendien een uitscheiding van ontlasting in 12 tot 72 uur veroorzaken.

Het voornaamste actieve bestanddeel dat in deze vrij verkrijgbare ontlastingsproducten zit is docusate en er zijn producten onder uiteenlopende merknamen te koop. Ontlastingverzachters zijn niet alleen te koop in de vorm van zetpillen, die een soort stimulerend laxeermiddel zijn. Ontlastingsverzachters worden over het algemeen als een meer veilig alternatief gezien, maar dan wel alleen voor het gebruik voor een korte termijn. Je dient altijd een arts om raad te vragen voordat je dit soort vrij verkrijgbare producten wilt gaan gebruiken.

6. Probeer darmmassage, biofeedback en andere alternatieve behandelingen

Zelfmassage van je darmen is onderzocht als een vorm van behandeling voor obstipatie. Deze massage kan de spieren stimuleren die betrokken zijn bij het produceren van ontlasting en de stress af laten nemen. Biofeedback is eveneens onderzocht als methode om personen die lijden aan obstipatie te helpen. Gebruik van probiotica kan daarnaast ook een handig hulpmiddel zijn. Alternatieve therapieën die geen bewezen effecten hebben, zijn acupunctuur en acupressuur. Medische deskundigen waarschuwen dan ook voor het gebruik van natuurlijke producten die als laxeermiddelen worden over de toonbank gaan, omdat de dosering en de zuiverheid ervan niet gegarandeerd kunnen worden en er mogelijk wisselwerkingen opkunnen treden met andere geneesmiddelen die je gebruikt.

7. Zoek medische hulp bij je huisarts

Het is altijd verstandig om goed met je huisarts samen te werken op het ogenblik dat je klachten aan blijven houden en je er absoluut zeker van wilt zijn dat deze geen negatieve invloed hebben op andere geneesmiddelen die je gebruikt. Je arts kan ontlastingsverzachters en een breed scala aan laxeermiddelen aan je voorschrijven, die zowel met als zonder doktersrecept te verkrijgen zijn. Er zijn ook andere geneesmiddelen die door je arts voorgeschreven kunnen worden, onder andere middelen die lubiprostone of linaclotide bevatten. Dit zijn namelijk stoffen die vocht in je darmen zullen trekken.

Harde ontlasting en het prikkelbare darmsyndroom (PDS)

Er is niet veel onderzoek gedaan naar het specifieke symptoom harde ontlasting bij mensen die lijden aan het prikkelbare darmsyndroom (PDS). Een klein, subonderzoek leverde echter een zeer interessante bevinding op: terwijl er voornamelijk naar zogenaamde postprandiale pijn werd gekeken (dit is de pijn die wordt ervaren na het nuttigen van een maaltijd), troffen de onderzoekers geen verschil aan in de frequentie van de stoelgang bij mensen die zichzelf kenmerkten als lijdend aan PDS-C of PDS-D. In plaats daarvan maakten patiënten een dergelijk onderscheid aan de hand van het feit of hun ontlasting hard of dun was.

Dit toont aan dat personen die lijden aan PDS-C, voorzichtig dienen te zijn wat betreft hun beoordeling van de aard van hun darmstoornis is. De manieren om de klachten onder controle te krijgen, zouden anders zijn wanneer het probleem onregelmatige ontlasting is, dit in vergelijking tot de regelmatige bewegingen samen met een harde ontlasting. In het eerste geval zou je ervoor willen zorgen dat je al het mogelijke doet om beweeglijkheid van de darmen te stimuleren, dit door methoden te gebruiken die bedoeld zijn voor chronische obstipatie. Op het ogenblik dat je elke dag darmbewegingen hebt, maar het probleem harde ontlasting blijkt te zijn, dan kun je simpelweg baat hebben bij de eerder genoemde tips om je ontlasting te verzachten. Uiteraard dien je deze opties dan ook met je arts door te nemen en te bespreken.

Slotwoord

Een groot aantal van de tips voor het verzachten van een harde ontlasting zijn goede gezondheidsgewoonten die eigenlijk voor ieder mens gelden. Daaronder valt zeker een gezonde levensstijl met voldoende beweging. Zo dien je er onder andere voor te zorgen dat je elke dag genoeg water drinkt en ook genoeg vezels in je dieet hebt opgenomen. Op het moment dat je stoelgang in de war is geraakt, is het goed om je huisarts hierover om advies te vragen, eventueel een onderzoek uit te laten voeren en de aard van het probleem goed samen door te nemen en alle mogelijke behandelingen te bespreken.