De meeste mensen vinden het niet aangenaam om over hun darmbewegingen een gesprek te gaan voeren, maar de overgrote meerderheid van de bevolking heeft wel geregeld last van constipatie of in elk geval aan het ontbreken van een regelmatige stoelgang. De definitie van constipatie (ook vaak aangeduid als obstipatie) is uniek voor iedereen, wat normaal is voor de één hoeft dus niet automatisch ook te gelden als normaal voor een ander (zelfs niet binnen een gezin of familie).
Uiteraard zou je een soort rondvraag kunnen doen en de stoelganggewoonten van mensen in je omgeving met elkaar kunnen vergelijken op het moment dat je werkelijk nieuwsgierig bent, maar je ontlastingpatroon varieert zelfs als je je dagelijkse activiteiten verandert, je iets anders eet of juist niet hebt gegeten. Het is zelfs zo dat je emotionele toestand tot op zekere hoogte je stoelgang kan beïnvloeden.
Constipatie verschilt dus van persoon tot persoon. Iemand kan bijvoorbeeld gewend zijn om een keer in de drie dagen ontlasting te produceren, terwijl een ander iedere dag drie keer het toilet op moet zoeken om zich te ontlasten. Deze variatie is heelnormaal en typisch voor de betreffende persoon. Dit betekent dus ook dat je alleen aan de hand van je eigen stoelgang kan bepalen wanneer er in jouw geval sprake zal zijn van constipatie.
Stress en constipatie
Stress kan niet alleen een normale stoelgang veroorzaken, maar ook zorgen voor pijn en ongemak op het moment dat je je wilt ontlasten. Stress kan emotionele spanningen inhouden, zoals wanneer je een examenweek in het vooruitzicht hebt staan, maar even goed wanneer er problemen thuis of op het werk spelen. Stress kan eveneens lichamelijk van aard zijn, zoals de stress die je lichaam ondergaat op het moment dat je ziek of moe bent maar ook wanneer je overwerkt bent of als je geopereerd moet worden.
Voedsel en constipatie
Van bepaalde voedingsmiddelen is bekend dat ze constipatie veroorzaken of de mate ervan verergeren, zoals kaas en voedsel dat niet veel vezels bevat (in het bijzonder vlees). Alleen aldoor verandering aan te brengen in je dieet kan de situatie dan ook al fors verbeteren. Je zou bijvoorbeeld over kunnen gaan op het eten van meer vezelrijk voedsel, zoals fruit en groenten, omdat daarvan bekend is dat deze producten de constipatie kunnen aanpakken. Daarnaast is het ook zeker aan te raden om meer water te drinken en minder cafeïne tot je te nemen.
Operatief ingrijpen en constipatie
Een operatieve ingreep is voor de meeste mensen zowel stressvol voor lichaam als voor je geest. Je zult dan ook niet snel iemand tegenkomen die zich geen zorgen zal maken voordat hij, of zij, geopereerd gaat worden. Behalve de spanning van de operatie zelf, zijn er nogal wat redenen waarom constipatie vaak nietsvermoedende patiënten die net geopereerd zijn weet te treffen.
Een heleboel operatieve ingrepen vereisen een zekere voorbereiding van de darmen, bijvoorbeeld door het spijsverteringskanaal van de laatst aanwezige voedselresten te ontdoen. Voor deze patiënten kan het tot een aantal dagen na de operatie duren voordat de stoelgang weer op gang is gekomen, omdat er geen ontlasting aanwezig zal zijn die af dient te worden gevoerd. Bovendien zullen de meeste patiënten geen standaard voeding mogen eten op de dag nadat ze zijn geopereerd. Dit alles wordt eerder als volkomen normaal gezien.
Pijnmedicatie en constipatie
Pijnstillers, in het bijzonder de opiaten, kunnen voor een ernstige vorm van constipatie zorgen, bijvoorbeeld gedurende de herstelfase na ene operatie. Indien je dit soort geneesmiddelen gebruikt, dan kun je overwegen om elke dag een dosis te nemen van een mild product dat je ontlasting kan verzachten en daarnaast je inname van vocht dat geen cafeïne bevat op te schroeven om dit probleem tegen te gaan.
Is er echt sprake van constipatie?
In bepaalde gevallen is iemand er niet mee bekend dat hij, of zij, last heeft van constipatie omdat dit in het verleden nog niet eerder aan de orde is geweest. In sommige gevallen verschijnen mensen zelfs op de Eerste hulpafdeling van een ziekenhuis met de vraag om een evaluatie uit te voeren vanwege een verdenking van een blindedarmontsteking (appendicitis) of een ander vorm van buikpijn. Constipatie kan immers behoorlijk wat pijn veroorzaken en bovendien is het niet altijd het eerste waar iemand aan denkt op het ogenblik dat hij, of zij, last heeft van buikklachten.
Indien je niet zeker weet of de klachten die je hebt afkomstig zijn van constipatie, dan is het van belang om medische hulp voor je buikpijn te zoeken. Een simpele röntgenfoto kan bijvoorbeeld dikwijls helpen om constipatie te diagnosticeren. Het is verder erg belangrijk om geen ernstige operatieve complicatie te riskeren waarbij buikpijn als gevolg van constipatie een rolkan spelen.
