In het lichaam van een mens bevinden zich twee nieren. Deze organen spelen een voorname rol bij de zuivering van je bloed en de afvoer van het overschot aan vocht en de afvalstoffen. Zowel het vocht als de afvalstoffen zullen via de geproduceerde urine het lichaam verlaten. Op het moment dat er sprake is van een nierontsteking zullen de processen in de nieren echter verstoord raken.
Nierontsteking
Een nierontsteking kan één of beide nieren aandoen en is eigenlijk een verzamelnaam voor de volgende aandoeningen:
- Glomerulonefritis,
- Interstitiële nefritis,
- Pyelonefritis, ofwel nierbekkenontsteking.
Glomerulonefritis
Een ontsteking aan de nierfilters, ook wel glomeruli genoemd, wordt aangeduid als een glomerulonefritis. De nierfilters zijn gelegen in de nierschors en filteren de afvalstoffen die in het bloed zitten. Op het moment dat er sprake is van een beschadiging aan deze nierfilters dan zal het bloed dus minder goed gezuiverd worden en zullen er door de nierfilters ook stoffen in de urine terechtkomen die eigenlijk het lichaam niet moesten verlaten. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan bloedcellen en eiwitten.
Interstitiële nefritis
Interstitieel betekent “in de tussenruimte”, bij een nier wordt de tussenruimte bedoeld die ligt tussen de nierschors en de nierfilters. Met andere woorden: als je last hebt van interstitiële nefritis dan zit er een ontsteking in deze tussenruimte.
Pyelonefritis
Als er sprake is van een pyelonefritis dan bevindt er zich een ontsteking in het nierbekken en het weefsel dat in de nabijheid hiervan ligt.
Oorzaak
De oorzaak van een glomerulonefritis is niet in alle gevallen duidelijk. In bepaalde gevallen is deze ontsteking het gevolg van een ontsteking elders in het lichaam die zich naar de nier(en) heeft verplaatst.
Een interstitiële nefritis kan het gevolg zijn van een aantal uiteenlopende factoren, zoals:
- een infectie,
- een overgevoeligheid voor sommige medicamenten, bijvoorbeeld bepaalde pijnstillende medicijnen,
- een auto-immuunziekte waardoor het immuunsysteem gedeeltes van het eigen lichaam te lijf gaat.
In een heleboel gevallen ontstaat pyelonefritis als gevolg van een ontsteking van de urineblaas. Deze ontsteking stijgt dan als het ware op via de urineleiders naar de nier(en).
Symptomen
Net zoals de uiteenlopende oorzaken van de verschillende vormen van nierontsteking, zijn ook de symptomen niet bij elke vorm hetzelfde. Symptomen die horen bij een glomerulonefritis zijn bijvoorbeeld:
- opgezwollen oogleden en enkels als gevolg van het vocht dat door het lichaam wordt vastgehouden,
- een hoge bloeddruk,
- een gevoel van zwakte,
- vermoeidheid,
- bloedarmoede,
- jeuk, als gevolg van de afvalstoffen die in je lichaam achterblijven. Jeuk ontstaat echter pas op het moment dat je nieren het bloed niet langer kunnen zuiveren. Doorgaans is dit in een laat stadium van de nierontsteking.
Symptomen die horen bij een interstitiële nefritis kunnen sterk uiteenlopen:
- je kunt vrijwel niet meer plassen maar ook is het mogelijk dat de hoeveelheid geproduceerde urine gelijk blijft,
- je kunt koorts krijgen,
- er kan pijn optreden onder in de rug ten gevolge van de ophoping van vocht rondom de nier(en).
Bij pyelonefritis zijn de symptomen:
Medische hulp inschakelen
Ook al zijn de symptomen van een nierontsteking niet in alle gevallen gelijk, toch kun je stellen dat wanneer je problemen ondervindt met het plassen dat je aan de bel moet trekken bij een arts. Je hebt dan bijvoorbeeld te maken met een voortdurende drang om te urineren, moet vaker naar het toilet om te plassen terwijl er maar geringe hoeveelheden uit worden gescheiden en het urineren is pijnlijk. Pijn en een drukkend gevoel in de onderbuik is eveneens een teken dat er iets niet in orde is.
In bepaalde gevallen ziet de urine er anders uit: deze is niet meer helder, de geur is veranderd (vies) en/of deze is vermengd met een beetje bloed. Sommige mensen die last hebben van een nierontsteking vallen zelfs flauw of hebben hoge koorts (in het bijzonder oudere mensen en kinderen kunnen met een flinke temperatuurstijging te maken krijgen). In al deze gevallen is het goed om medische hulp in te roepen zodat de nierontsteking snel kan worden behandeld en complicaties voorkomen kunnen worden.
Risicofactoren
In een heleboel gevallen is een nierontsteking veroorzaakt door een ontsteking van de urineblaas. De verantwoordelijke bacteriën hebben zich dan naar de nieren verplaats waar ze eveneens hun slag slaan. Mannen bij wie de prostaat is vergroot en vrouwen die in de menopauze zitten hebben een verhoogde kans op een ontsteking aan de urineblaas, en dus op een nierontsteking. Dit geldt uiteraard ook voor personen die een verminderde weerstand hebben.
Behandeling
Uiteraard is de behandeling afhankelijk van de oorzaak van de nierontsteking. Het is dus van essentieel belang dat een arts vast kan stellen waardoor de klachten zijn ontstaan en wat er precies met de nieren aan de hand is. Vaak geven aandoeningen aan de nieren en aan de blaas echter vergelijkbare klachten en kan het dus lastig zijn om de juiste diagnose te stellen. Zodra er een vermoeden bestaat dat er sprake is van een nierontsteking dan zal er allereerst onderzoek worden verricht naar de urine, het bloed en de hoogte van de bloeddruk. Dit wil echter niet zeggen dat de behandelend arts tijdens het wachten op de onderzoeksresultaten geen preventieve maatregelen zal treffen als dit nodig mocht zijn.
Voorkomen
Om een nierontsteking te voorkomen, wat niet in alle gevallen zal lukken, dien je veel te drinken zodat je nieren actief blijven. Ook het goed leeg plassen van je urineblaas en gaan urineren zodra je aandrang voelt zal helpen om een nierontsteking tegen te gaan. Een nierontsteking kan, wanneer deze niet wordt behandeld, snel uitbreiden. Zelfs door veel te drinken kun je een dergelijke ontsteking niet zomaar weg plassen.
