Er zijn een groot aantal mensen dat zich (onnodig) zorgen maken als ze zelf, of hun kind, koorts hebben. De mythes die de ronde doen ten aanzien van de gevaren van een te hoge lichaamstemperatuur zijn voor een groot deel ongegrond. Niet altijd zal bijvoorbeeld een te hoge lichaamstemperatuur zorgen voor permanente schade aan je lichaam, toch zullen er altijd mensen zijn die zich zorgen blijven maken gewoon omdat ze niet begrijpen waarom ze koorts krijgen of er in dat geval in hun lichaam gebeurt. Gelukkig kunnen we wat licht in de duisternis werpen en hopelijk de verwarring die er nog steeds bij veel mensen heerst uit de weg ruimen.
Redenen voor het stijgen van de lichaamstemperatuur
Koorts is een term die wordt gebruikt als er sprake is van een verhoogde lichaamstemperatuur. De normale lichaamstemperatuur van de mens bedraagt 37 graden Celsius. Normaal is echter een term die weer van persoon tot persoon kan verschillen. De meeste artsen zullen doorgaans een lichaamstemperatuur tussen de 37 en de 38 graden Celsius als normaal beschouwen. Op het ogenblik dat de temperatuur hoger wordt dan deze 38 graden, dan zal er gesproken worden van koorts.
Verder is het goed om te weten dat koorts geen ziekte op zich is, maar een symptoom van een bepaalde ziekte of aandoening. Het is namelijk een reactie van je immuunsysteem op één of ander probleem dat gaande is in je lichaam. Factoren die koorts kunnen veroorzaken zijn:
- Infecties (van allerlei aard, zoals bacterieel, viraal of door een schimmel veroorzaakt)
- Dragen van te veel kleding (dit komt het meest voor bij baby’s en jonge kinderen),
- Het gebruik van bepaalde geneesmiddelen,
- Vaccinaties,
- Bepaalde vormen van kanker,
- Bepaalde auto-immuunziekte,
- Hyperthermie (oververhitting).
Onderzoekers geloven dat de lichaamstemperatuur gaat stijgen als reactie op infecties om op die manier te proberen de binnengedrongen ziektekiemen te elimineren. De meeste bacteriën en virussen gedijen namelijk prima en weten zich te vermenigvuldigen bij een normale lichaamstemperatuur van 37 graden Celsius, terwijl ze bij hogere temperaturen niet kunnen overleven. De hypothalamus (die zich in de hersenen bevindt) functioneert als een thermostaat van je lichaam en zal de lichaamstemperatuur dan ook gaan verhogen wanneer er sprake is van binnengedrongen ziektekiemen. Om die reden dient koorts dan ook te worden beschouwd als een natuurlijk verdedigingsmiddel tegen uiteenlopende vormen van infectie.
Behandelen van koorts
Op het moment dat je koorts het gevolg is van een ziekte (in de meeste gevallen is dat inderdaad zo), dan is de meest belangrijke stap die je dient te zetten: het achterhalen van de ziekte waar je aan lijdt en op welke manier je deze moet behandelen. Zodra je dat eenmaal hebt gedaan, of wanneer je er zeker van bent dat er niets ernstigs aan de hand is, dan zijn er enkele dingen die je kunt doen om de temperatuur van je lichaam weer naar beneden te brengen.
Vrij verkrijgbare koortsremmer
Indien je je niet lekker voelt wanneer je koorts hebt, dan kan het helpen om zogenaamde koortsremmers te gebruiken. Deze middelen zullen er echter niet altijd voor zorgen dat de temperatuur van je lichaam naar beneden gaat, maar dat is op zich niet erg, zolang ze je maar helpen om je weer wat beter te laten voelen. Je moet je echter wel bedenken dat kinderen die jonger zijn dan 18 jaar geen aspirine in mogen nemen, tenzij zij, of hun ouders, specifiek door een arts zijn geïnstrueerd om dit middel te gebruiken. Het gebruik van aspirine bij kinderen is namelijk door wetenschappelijk onderzoek in verband gebracht met een ernstige ziekte, te weten: het Reye-syndroom.
Koorts verlagen zonder medicijnen
Hoewel de volgende tips en adviezen over het algemeen niet zo effectief zullen zijn als het gebruik van koortsremmers, maar dat wil niet zeggen dat ze niet van pas kunnen komen op momenten dat de koorts ervoor zorgt dat jij (of je kind) zich niet erg lekker voelt.
- Het verwijderen van extra lagen kleding of beddengoed,
- het nemen van een lauw bad,
- het plaatsen van koele doeken of packs onder de armen en op het voorhoofd.
Deze eenvoudige maatregelen kunnen allemaal helpen om de temperatuur van je lichaam tijdelijk wat te verlagen.
Zijn hoge koortsen niet gevaarlijk?
Veel mensen vragen zich al snel af of hoge koorts geen gevaren met zich mee zal brengen. Het antwoord op deze vraag is gelukkig eenvoudig, namelijk: nee. Hoe ongeloofwaardig het misschien ook mag klinken, maar koorts zal jou, of je kind, geen pijn doen. Alleen in sporadische gevallen waarin een zieke al een soort van neurologische schade of aandoening opgelopen heeft, zal de lichaamstemperatuur niet zo hoog oplopen dat deze enige schade kan veroorzaken. Kinderen kunnen bijvoorbeeld een lichaamstemperatuur aan van 40 of zelfs 40,5 graden Celsius verdragen zonder daar nadelige gevolgen van te ondervinden.
Kunnen koortsstuipen hersenschade veroorzaken?
Sommige kinderen zullen last krijgen van koortsstuipen op het moment dat ze koorts krijgen, in het bijzonder wanneer de temperatuur van lichaam boven de 39 graden Celsius uit stijgt. Ondanks het feit dat deze stuipen over het algemeen niet gevaarlijk zijn en geen blijvende schade zullen veroorzaken, zijn ze wel erg beangstigend voor de ouders en dient het kind in kwestie ook direct door een arts te worden beoordeeld.
Wanneer het gaat om kinderen, dan dien je de volgende zaken in je achterhoofd te houden:
- Indien een kind jonger is dan 3 maanden en een temperatuur heeft die hoger ligt dan 38 graden Celsius, dan dient je een arts te raadplegen. Jonge baby’s krijgen in een heleboel gevallen zelfs helemaal geen koorts, belave wanneer ze ernstig ziek zijn.
- Wanneer een kind tussen 3 maanden en 3 jaar oud is, dan neem je contact op met je huisarts als het kleintje een temperatuur heeft van meer dan 39 graden Celsius. Ondanks dat koorts je kind niet zal schaden, kan dit wel een aanwijzing zijn voor de aanwezigheid van een infectie of een ziekte die behandeld dient te worden.
- Als een kind ouder is dan 3 jaar en koorts heeft, dan is het cijfer op de thermometer niet van belang, maar wel het gedrag van het kleintje samen met de andere symptomen die op dat moment waargenomen worden. Wanneer een kind niet veel wil spelen, lachen of drinken, zelfs nadat ze een koortsverlagend middel hebben gekregen, moet je contact absoluut contact opnemen met de huisarts.
Koorts is voor een heleboel mensen nog steeds een eng fenomeen, maar hopelijk heeft bovenstaande informatie een aantal misvattingen uit de weg weten te ruimen, waar jij of anderen, je zorgen om maakte. Op momenten dat je je alsnog zorgen maakt, of wanneer je twijfels hebt over de gezondheid van iemand met koorts, dan moet je je bedenken dat deze informatie enkel en alleen als richtlijn gebruikt moet worden. Voor deskundig medisch advies dien je contact op te nemen met je huisarts. Zeker in situaties dat je specifiek gezondheidsadvies nodig hebt.
