Krampen in je buik. Ieder mens heeft er van tijd tot tijd wel eens mee te maken. De oorzaken van deze, sommige erg hevige, krampen kunnen sterk uiteenlopen en zelfs kan geval tot geval sterk verschillen. De oorzaak van buikkrampen kan meestal terug worden gevoerd naar één of meerdere organen die in de buikholte zijn gelegen en iets te maken hebben met:
- de spijsvertering
- de urineproductie
- de voortplanting
- overig.
1. Spijsverteringskanaal
Als je last hebt van buikkrampen dan wil dit in veel gevallen zeggen dat je maag- en darmspieren niet meer optimaal functioneren. Het gevolg daarvan is dat de inhoud van je maag en darmen niet meer naar behoren voortgestuwd kan worden.
Er ontstaat als het ware een soort kettingreactie: door de minder goede werking van je maag- en darmspieren zal het aanwezige voedsel langere tijd in de maag blijven zitten dan normaal het geval zou zijn.
Hierdoor zullen de zenuwcellen in je maag geïrriteerd raken en zul je maagpijn krijgen. Indien er ook nog grotere hoeveelheden maagzuur worden aangemaakt, of er een irritatie van de maagwand optreedt, dan zullen de buikkrampen alsmaar meer verergeren.
Soms zullen de buikkrampen slechts een paar seconden aanhouden, terwijl in andere gevallen deze enige uren kunnen voortduren.
Oorzaken
Buikkrampen die gerelateerd zijn aan je maag en/of darmen kunnen allerlei oorzaken hebben zoals onder andere:
- een infectie veroorzaakt door bacteriën, virussen, parasieten of protozoa
- afwijkingen in het maag-darmkanaal zoals een chronisch ontstoken dikke darm of de ziekte van Crohn
- galstenen: de galblaas zal dan namelijk heftig samentrekken om de gevormde blokkade op te heffen. Deze contracties voelen aan als maagkrampen
- verstopping (je darmen trekken krachtig samen om de blokkade op te heffen)
- diarree
- een overgevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen, bijvoorbeeld vet, lactose of gluten.
- de aanwezigheid van een maagzweer
- het Prikkelbare Darm Syndroom
- poliepen of tumoren in de darmen
2. Urinewegen
Indien de buikkrampen ontstaan tijdens, of net na het plassen, dan is de kans groot dat je te maken hebt met een ontsteking van de urinewegen.
Hierbij kan het slijmvlies van je urineblaas ontstoken zijn maar eveneens je urineleiders, je urinebuis en zelfs je nierbekken. In de meeste gevallen zal een bacterie de boosdoener zijn nadat deze via de urinebuis naar binnen is gekomen.
Vaak zijn dergelijke bacteriën afkomstig uit de darmen en wordt de besmetting veroorzaakt bij het afvegen van de anus na een toiletbezoek.
3. Voortplantingsorganen
De meeste vrouwen (en meisjes) zullen tijdens hun menstruatie te maken hebben met buikkrampen.
Deze buikkrampen worden veroorzaakt door het samentrekken van de baarmoederspieren wanneer deze het afgestoten baarmoederslijmvlies uit het lichaam afvoeren.
Menstruatiepijn kan gepaard gaan met klachten zoals:
- misselijkheid
- braken
- pijn in de onderrug
- hoofdpijn
Ruim de helft van alle vrouwen heeft last van buikkrampen tijdens hun menstruatie, en bij tien procent van hen is deze pijn zo hevig dat zij aan het begin van hun menstruatie niet normaal kunnen functioneren en soms zelf enkele dagen van school of werk moeten verzuimen.
Een zwangerschap kan eveneens de oorzaak zijn voor buikkrampen. In de eerste weken van een zwangerschap kan een vrouw bijvoorbeeld last krijgen van buikkrampen als gevolg van de oprekking van de banden waaraan de baarmoeder in de buik hangt (bandenpijn).
Verder in de zwangerschap (als de baarmoeder groter en zwaarder is geworden) kan deze pijn zich eveneens voordoen.
Bij een dreigende miskraam of vroeggeboorte zullen er eveneens buikkrampen optreden, vaak gepaard gaand met vaginaal bloedverlies. Helaas is een miskraam niet te voorkomen en zal de natuur haar gang door de niet levensvatbare vrucht af te drijven.
Buikkrampen aan het einde van de zwangerschap kunnen een teken zijn dat de bevalling niet lang meer op zich zal laten wachten. Vanaf een zwangerschapsduur van ongeveer zes maanden kan een vrouw echter ook al zogenaamde oefenweeën krijgen.
Hierbij trekt de baarmoeder samen om zich voor te bereiden op de aanstaande bevalling. Deze contracties zijn echter niet regelmatig in tegenstelling tot de echte barensweeën.
4. Overige oorzaken
Hoewel de meeste buikkrampen het gevolg zijn van aandoeningen aan het spijsverteringkanaal, de urinewegen of de voortplantingsorganen, zijn er nog een heleboel andere oorzaken te noemen:
Stress en spanningen kunnen de spieren in de maag en darmen aanzetten tot samentrekken. Hierdoor kun je niet alleen te maken krijgen met maag- en/of darmkrampen maar bijvoorbeeld ook met misselijkheid, overgeven en een ongewone stoelgang (vaker naar het toilet en/of diarree).
Emoties zoals angst, verdriet of nervositeit kunnen ook de maag- en de darmcontracties beïnvloeden en dus voor buikkrampen zorgen. Meestal zullen de klachten weer verdwijnen nadat de emotie (of de oorzaak daarvan) is verdwenen.
Veel mensen krijgen last van maag- en/of darmkrampen als ze een belangrijke prestatie moeten verrichten maar ook als hen iets leuks te wachten staat.
Deze buikkrampen zitten dus, zoals in de volksmond vaak wordt gezegd, “tussen de oren”. Dit betekent echter niet dat je ze niet serieus genomen dienen te worden. Zeker wanneer je hier vrij regelmatig last van hebt is het aan te raden om hier je huisarts van op de hoogte te stellen en samen op zoek te gaan naar een geschikte oplossing.
Naar de dokter
Op het moment dat je twijfelt over de aard of de ernst van je buikkrampen is het altijd goed dit voor te leggen aan een arts. Maar ook als de buikkrampen na enige tijd niet vanzelf overgaan of zelfs verergeren is het verstandig een arts in te schakelen.
Deze kan dan de ernst van de klachten bepalen en eventueel een passende behandeling starten.
Dit geldt ook voor situaties waarin de buikkrampen regelmatig terugkeren. Dit zou onder andere kunnen wijzen op een overgevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen maar eveneens op de aanwezigheid van poliepen of tumoren in je spijsverteringskanaal.
Een andere reden om een arts te consulteren is anaal (of tussen twee menstruaties dan wel tijdens een zwangerschap) vaginaal bloedverlies.
Een zwart verkleurde ontlasting kan eveneens een teken zijn dat er sprake is van bloedverlies (dit kan ook het gevolg zijn van het eten van bepaalde voedingsmiddelen zoals drop of bramen).
Mogelijke oorzaken buikkrampen
Spijsvertering | Urinewegen | Voortplantingsorganen | Overige |
Infecties | Infecties | Infecties | Stress |
Overgevoeligheid voor bepaalde voeding | Nierstenen | Zwangerschap | Spanningen |
Aangeboren afwijkingen | Stenen in de urinewegen | Bevalling | Emoties |
Verstopping | Seksueel Overdraagbare Aandoeningen | Menstruatie | Galstenen |
Seksueel Overdraagbare Aandoeningen | Infecties aan overige organen zoals galblaas of alvleesklier |