10+ symptomen, oorzaken en behandelingen bij problemen met de appendix of appendicitis

De appendix wordt ook wel blindedarm of wormvormig aanhangsel genoemd en dit is dan ook precies wat de appendix is. Het is een uitstulpsel bevestigd aan je dikke darm en de rol ervan is eigenlijk nog onduidelijk. Er bestaan vermoedens dat de appendix een rol speelt bij de immuniteit van je ingewanden, maar niets is hierover nog officieel vastgelegd. Wat we echter wel weten is dat je prima zonder je appendix kunt leven, zonder complicaties of andere gevolgen. Er kunnen problemen ontstaan met de appendix en als deze geïnfecteerd raakt spreken we van appendicitis. Dit is vrij ernstig en resulteert bijna altijd in een operatie en het verwijderen van de appendix. Hier vind je alle symptomen, mogelijke oorzaken en behandelingsopties die je hebt als je problemen ontwikkeld met je appendix. 

Wat zijn de mogelijke oorzaken van appendicitis?

Eigenlijk zijn de medici er nog niet uit wat exact de oorzaak is van appendicitis en het is geen erfelijke aandoening. Het is dus ook erg moeilijk te voorspellen wanneer de kans groter is dat je het ontwikkeld. Wel wordt het eten van vezels in verband gebracht met een gezond darmstelsel, dus wil je het risico dat je appendicitis ontwikkeld verkleinen dan is het altijd goed meer vezels in je dieet te introduceren. Waar de meeste doctoren het over eens zijn is dat de appendix ontsteekt omdat het geblokkeerd raakt. Dit kan gebeuren doordat er slijm in de opening is gekomen of een stukje ontlasting. Doordat de appendix daarna is afgesloten van de rest van je dikke darm gaat het irriteren en uiteindelijk infecteren. Dit geeft pijn en als de appendix daarna barst gaat het geïnfecteerde pus je darmholte in. Dit kan gevaarlijk zijn voor je gezondheid en is soms levensbedreigend. Daarom is het altijd bij appendicitis essentieel dat je er snel bij bent.

De 10 symptomen van appendicitis

Appendicitis is lastig te constateren omdat de symptomen overeenkomen met een aantal andere aandoeningen. Zo zijn deze vergelijkbaar met wanneer iemand nierstenen heeft, een blaasontsteking, een hernia, galstenen, colitis of diverticulitis. Toch is het essentieel dat je er snel bij bent zodat de behandeling en het herstel snel en gemakkelijk kunnen verlopen. Ga naar de dokter als je naast pijn in je buik ook één of meer van de volgende symptomen ondervindt.

1. Pijn in de buik

Appendicitis begint meestal met pijn in de buik rondom de navel. Vaak is het dan lastig om exact aan te geven waar deze pijn zich bevindt. Naar zo’n 24 uur zal de pijn zich richting de rechter kant van je darmen bewegen. Je kunt het nu exact aanwijzen en als je op de plek drukt wordt het erger. Pijn is vaak de eerste indicatie van appendicitis en kan aan de volgende kenmerken worden herkend:

• Het begint plotseling en is erg genoeg dat je er ’s nachts wakker van wordt.
• Het begint rondom de navel en trekt dan naar de rechter zij.
• De pijn is niet herkenbaar en lijkt niet op andere soorten pijn die je ervaren hebt.
• De pijn wordt erger als je je beweegt, als je hoest of niest en als je diep inademt.
• Pijn is het eerste dat je ervaart, voor alle andere symptomen.
• De pijn wordt binnen een paar uur erger en erger.

Naast pijn ervaren patiënten van appendicitis vaak tenminste één en regelmatig meer van de onderstaande symptomen. Deze ontwikkelen zich naarmate de pijn erger wordt en zullen dus bijna nooit eerst plaatsvinden.

2. Verlies van eetlust.
3. Diarree of verstopping.
4. Problemen om scheten te laten.
5. Een lage koorts.
6. Een opgezwollen buik.
7. Het gevoel dat je je beter zal voelen als je naar het toilet gaat.

Wat te doen als je deze symptomen ervaart?

Appendicitis is dus lastig vast te stellen en de symptomen komen erg overeen met die van andere ziektes. Ze worden vooral verward met spijsverteringsproblemen en genegeerd totdat ze erger worden. Ervaar je bovenstaande symptomen, dan is het wel erg belangrijk dat je direct medische hulp zoekt. Eet en drink niets, neem geen pijnstillers of andere medicatie, gebruik geen warmtekompressen omdat dit voor complicaties kan zorgen tijdens de operatie en de appendix vroegtijdig kan scheuren. De dokter zal vervolgens een aantal testen uitvoeren waarmee appendicitis kan worden geconstateerd.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De dokter zal je allereerst lichamelijk onderzoeken. Vaak hebben patiënten van appendicitis een ietwat verhoogde temperatuur en ervaren ze pijn als de dokter op de rechter kant van de buik drukt. Wanneer de infectie zich verder heeft ontwikkeld zal er sprake zijn van terugkaatsende pijn, wat betekent dat het even erger wordt op het moment dat de dokter zijn of haar hand na het indrukken van je buik weghaalt. Bij het vermoeden dat er mogelijk appendicitis is het spel is, zal de dokter verschillende onderzoeken kunnen uitvoeren om het te bevestigen.

• Witte bloedcellen: als er sprake is van een infectie in je lichaam dan zal er een verhoogd aantal witte bloedcellen in je bloed aanwezig zijn. Dat is omdat je lichaam deze gebruikt om de infectie aan te vechten. Deze test kan dus een infectie bevestigen, maar is alleen niet genoeg om enkel appendicitis aan te tonen.
• Urineonderzoek: uit urineonderzoek kan blijken of er sprake is van andere problemen, zoals nierstenen of een blaasontsteking. Wanneer het de resultaten terugkomen als normaal kunnen deze oorzaken worden uitgesloten en is de kans groter dat de symptomen door appendicitis worden veroorzaakt.
• Röntgenfoto’s: door röntgenfoto’s te maken van de buik kan het propje worden aangewezen die de appendix afsluit. Dit is een indicator van appendicitis, maar in sommige gevallen hoeft de aanwezigheid van deze blokkade geen appendicitis tot gevolg te hebben.
• Echografie: met een echo kan de dokter een vergrote appendix of een abces lokaliseren, maar dit is maar 50 procent accuraat. In gevallen waar geen vergrote appendix wordt aangetroffen is het dus zeker niet uitgesloten dat er toch sprake van appendicitis is. Daarom wordt een echo vaak gebruikt bij vrouwen om of appendicitis te constateren of om andere problemen met de eierstokken, de baarmoeder en de eileiders uit te sluiten.
• Barium klysma: tijdens een barium klysma wordt vloeibare barium via de anus de dikke darm ingebracht. Hierdoor kunnen afwijkingen in de dikke darm worden aangetoond rondom de plaats van de appendix. Met dit type klysma zijn de dokters ook in staat om de ziekte van Crohn uit te sluiten.
• CT-scan: met een CT-scan kan de appendicitis worden aangetoond en kunnen andere aandoeningen in de darmen en het bekken worden uitgesloten. Dit is een scan die vergelijkbaar is met een röntgenonderzoek en die een vergrote appendix of een abces kan lokaliseren.
• Laparoscopie: als laatste is er een laparoscopie. Dit is een inwendig onderzoek waarbij een camera via een klein gaatje in je buik naar binnen wordt gebracht om de darmen te bekijken en onderzoeken. Wordt er dan appendicitis aangetroffen, dan kan de appendix vaak direct ook worden verwijderd. Het probleem met dit onderzoek is dat er wel een plaatselijke verdoving nodig is.

De behandeling

Nadat er appendicitis is aangetroffen met één of meer van de bovenstaande technieken zal dit snel moeten worden behandeld. Er zijn een aantal manieren waarop dat kan worden gedaan.

• Antibiotica: de patiënt zal altijd eerst een antibioticakuur ontvangen. In een klein aantal gevallen kan de appendicitis op die manier worden verholpen.
• Laparoscopie: vaker dan niet is er echter een operatie nodig. In de vroege stadia van appendicitis kan dit met een laparoscopie gedaan worden. Het voordeel hiervan is dat het sneller is, er is alleen een plaatselijke verdoving nodig en het herstel is aanzienlijk gemakkelijker. Je kunt na een paar dagen al naar huis en met een paar weken rust kun je al snel je dagelijkse bezigheden weer oppakken.
• Blindedarmoperatie: is de blindedarm gebarsten, dan zal je een blindedarmoperatie nodig hebben. Er wordt dan een grotere incisie gemaakt van zo’n 5 tot 10 centimeter. Hierbij moet ook een gedeelte van het spierweefsel en de darmwand worden opengesneden. De appendix wordt verwijderd en de wond wordt weer dichtgenaaid. Het herstel van deze operatie is langer, de wond kan ontsteken en soms is er ook een drain nodig om vocht weg te voeren. Je blijft langer in het ziekenhuis en zal ook minder snel weer de oude zijn.

De gevolgen van appendicitis

Als appendicitis niet tijdig wordt aangetoond, zijn er enkele complicaties die kunnen optreden.

• De appendix barst: het meest voorkomende gevolg van appendicitis is een gebarsten blindedarm. Gebeurt dit, dan kan het pus zich verzamelen buiten de appendix als een abces. Deze is dan nog afgesloten en de gevolgen ervan zijn dus nog minder gevaarlijk. Gaat dit abces kapot of kan het pus de darmholte binnenkomen, dan is er de mogelijkheid dat de volledige darmwand en het bekken geïnfecteerd raken. Hoe langer de diagnose duurt, hoe groter de kans dat de appendix kan barsten. Het is dus echt belangrijk zo snel mogelijk medische hulp in te schakelen.
• De darm raakt geblokkeerd: het komt minder voor dat de dikke darm door de ontstoken appendix geblokkeerd raakt, maar het is een mogelijkheid. Als de appendix opzwelt kan het tegen de dikke darm drukken en zo de doorgang versperren. Hierdoor kunnen de symptomen verergeren en zal de patiënt meer problemen ervaren met misselijkheid en overgeven.
• Sepsis: als laatste en in het meest ernstige geval kan de infectie door je bloed worden opgenomen en hier sepsis veroorzaken. Dit is een levensbedreigende complicatie en komt gelukkig het minste voor.

Appendicitis bij ouderen en kinderen

Appendicitis wordt het meest aangetroffen bij mensen onder de 30 jaar. Kinderen, ouderen en zieken vormen een zwakkere groep waarbij de gevolgen ernstiger kunnen zijn. Het probleem van appendicitis bij kinderen is dat de symptomen vaak minder duidelijk zichtbaar zijn als bij volwassenen. Daarom is het erg belangrijk dat je toch naar de dokter gaat, ook al lijkt het op simpele buikpijn of een griepje. Zieke mensen en ouderen zijn vaak minder sterk en het lichaam heeft daarom problemen de infectie af te weren. In deze groep is appendicitis daarom ook extreem gevaarlijk en soms dodelijk. Bij twijfel is het dus altijd beter contact op te nemen met je dokter, zodat je in goede handen bent en de diagnose snel kan worden gesteld.

Een vroege diagnose is belangrijk

In de meeste gevallen is appendicitis echter niet gevaarlijk en als je op tijd medische hulp zoekt zal je hier ook weinig problemen van ondervinden. Nadat de diagnose is gesteld word je direct geopereerd en als dit met een laparoscopie gedaan kan worden ben je zo weer op de been. In enkele gevallen wordt er een gezonde appendix aangetroffen en dan wordt deze vaak toch verwijderd. Je kunt ook zonder appendix probleemloos leven en zal er dan geen complicaties meer van kunnen ondervinden. Daarnaast kan een dokter, als je later pijn in je buik ontwikkeld, dan appendicitis direct uitsluiten. Wacht dus niet, zoek medische hulp en laat je onderzoeken.