Je middenrif, ook wel diafragma genoemd, kun je voelen door onder je ribben, net boven je maag te drukken. Het middenrif staat niet alleen in verbinding met de onderste ribben maar ook met de lendenwervels en het borstbeen. Op het moment dat je pijn ervaart bij het middenrif dan kan deze inderdaad hiervan afkomstig zijn maar het is even goed mogelijk dat het een uitstralende pijn is. Pijn in het middenrif kan tevens nog het gevolg zijn van een ontsteking of infectie maar eveneens van overbelasting of een onjuiste manier van ademhalen.
Pijn in de zij
Volgens een heleboel artsen is de meest voorkomende pijn die uitstraalt vanaf het middenrif: pijn in de zij. Andere artsen delen deze mening echter niet. De artsen die wel aan deze mening vasthouden zien een veranderde ademhaling als oorzaak van de pijn omdat je bij bepaalde activiteiten, zoals wandelen, hardlopen of sporten, vermoeid raakt. Het beste bewijs dat een foutieve ademhaling erg pijnlijk kan zijn wordt geleverd als je langere tijd last hebt van de hik. De schokkende bewegingen van de spieren, veroorzaakt door de ingeademde lucht, brengen namelijk ook een overbelasting van het middenrif met zich mee.
Externe factoren
Een flinke klap of slag van buitenaf, bijvoorbeeld als gevolg van een ongeval, kan ook pijn in het middelrif tot gevolg hebben. De slokdarm die door een opening in je middenrif naar je maag loopt kan hierbij zelfs beschadigd raken. Op het ogenblik dat je ten gevolge van een harde klap pijn krijgt in je middenrif dan is het altijd verstandig om een arts de situatie te laten beoordelen als de pijnklachten aan blijven houden.
Maagzuur
Op het moment dat er een slechte aansluiting bestaat van de slokdarm op de maag, kan er maagzuur in de borstholte terechtkomen. Als gevolg van een dergelijk lek kunnen er zich infecties en ontstekingen ontwikkelen die gepaard kunnen gaan met veel pijn.
Middenrifscheurtje of -breuk
In het middenrif kan eveneens een scheurtje ontstaan dat pijn zal veroorzaken. Een hernia is één van de bekendste oorzaken van pijn in je middenrif. Als je last hebt van een hernia in je middenrif dan wordt dit in de medische wereld vaak aangeduid als een hernia diafragma. Bij een hernia diafragma kan er in bepaalde gevallen een levensbedreigende situatie ontstaan doordat de longen en het hart in de verdrukking komen. Een deel van de maag zal bij een middenrifbreuk immers in de borstholte terechtkomen. De pijn die veroorzaakt wordt door een middenrifscheurtje of –breuk zal vanaf de onderzijde van je ribben via het middenrif naar de borstholte, de maag en de slokdarm voelbaar zijn.
Overmatige druk
Als er (een te grote) druk op het middenrif uit wordt geoefend dan kan er eveneens pijn ervaren worden. Een verhoogde druk op het middenrif kan onder andere ontstaan ten gevolge van overgewicht of zware hoestbuien die lange tijd aan blijven houden.
Zwangerschap
Zodra een zwangerschap verder gevorderd is, en de ongeboren baby groter wordt en steeds meer gaat bewegen, kan er pijn aan het middenrif ontstaan op het ogenblik dat het kleintje tegen het middenrif aandrukt of er een trap tegen geeft. Na de zwangerschap bestaat er een kans dat de spieren van het middenrif slapper zijn geworden waardoor de kans pijnklachten zal toenemen.
Vrouwen op middelbare leeftijd
Ook vrouwen boven de vijftig hebben een minder sterke spierplaat waardoor er eerder een scheurtje of breuk in het middenrif kan ontstaan.
Een klein scheurtje zal in de regel niet snel worden opgemerkt terwijl een breuk, ofwel een grotere scheur, ernstige complicaties met zich mee kan brengen.
Middenrifbreuk
Als er sprake is van een middenrifbreuk dan sluit het klepje tussen je maag en je slokdarm minder goed met als gevolg: maagzuur dat terugvloeit in de slokdarm of terechtkomt in de borstholte.
Complicaties
Een middenrifbreuk kan zowel aangeboren als op latere leeftijd ontstaan zijn. In beide gevallen kunnen er complicaties ontstaan die het leven van de betreffende persoon in gevaar kunnen brengen. Een baby met een middenrifbreuk kan bijvoorbeeld problemen ondervinden bij het ademhalen. Een volwassen persoon kan, als gevolg van een middenrifbreuk, een verdraaide darm oplopen met als gevolg een verstopping van de darmen zodat er geen ontlasting meer kan worden afgevoerd. Indien de darm openbreekt zal de darminhoud in de buikholte terechtkomen en dar voor infecties en ontstekingen kunnen zorgen.
Behandeling
De wijze waarop een middenrifbreuk behandeld wordt hangt sterk af van de leeftijd van de patiënt en de ernst van de breuk. Een breuk in het middenrif zal in geen geval vanzelf helen of herstellen.
- Bij een baby zal een middenrifbreuk altijd verholpen moeten worden door middel van een operatieve ingreep. De ingewanden, die door de breuk in de borstholte terecht zijn gekomen, zullen bij een dergelijke operatie weer terug worden gelegd. Vervolgens zal de opening in het middenrif worden gesloten.
- Bij een volwassene zal vaak op de eerste plaats worden getracht om, met behulp van maagzuurremmende medicatie in combinatie met een aangepast dieet, de klachten te behandelen die een middenrifbreuk met zich meebrengt. Vette-, scherp gekruide gerechten en koffie kunnen bijvoorbeeld de aanmaak van maagzuur stimuleren en de pijnklachten juist verergeren. Klachten kunnen ook erger worden wanneer je een te grote maaltijd in één keer eet. Het is om die reden aan te raden om, als je last hebt van een middenrifbreuk, meerdere kleine maaltijden verspreid over de dag te gebruiken.
Indien de tijd tussen het ontstaan van de middenrifbreuk en de ontdekking ervan te lang is geweest dan bestaat er een kans dat er inmiddels behoorlijk wat schade is ontstaan. In een dergelijke situatie kan ook alleen nog een operatie de breuk herstellen.
