Als je een normaal hartritme hebt dan zullen de hartslagen elkaar in een regelmatig tempo opvolgen. Indien er echter sprake is van een ritmestoornis van het hart dan zal de hartslag te snel, te langzaam of niet regelmatig zijn. Bij een hartritmestoornis is er dus sprake van een telkens terugkomende verstoring van je hartritme.
Hartslag
Een hartslag ontstaat als gevolg van een elektrische prikkel waardoor het hart gaat samentrekken en vervolgens weer ontspant. Bij een volwassene in rust zal dat ongeveer 60 tot 70 keer in een minuut plaatsvinden. Bij inspanning kan de hartslag van een volwassen mens echter oplopen. Het hartslagen per minuten kunnen dan variëren van ongeveer 150 tot 180. Wanneer er iets niet in orde is met de vorming van de elektrische prikkel om een hartslag tot stand te brengen, of als deze prikkel niet op de juiste manier kan worden geleid dan kan er worden gesproken van een hartritmestoornis, of kortweg van een ritmestoornis.
Verschillende hartritmestoornissen
Je kunt een aantal verschillende ritmestoornissen van het hart onderscheiden:
- een te snel kloppend hart,
- een te traag kloppend hart,
- een onregelmatig kloppend hart,
- in het hart werken de boezems en de kamers niet op een juiste manier samen.
Op het moment dat de hartslag voortdurend meer dan 100 slagen per minuut maakt dan wordt dit in de medische wereld met de term tachycardie aangeduid. Als daarentegen het hart minder dan 50 keer per minuut slaat dan wordt dit bradycardie genoemd.
Oorzaken hartritmestoornissen
Ritmestoornissen van het hart kunnen uiteenlopende oorzaken hebben zoals onder andere:
- het vorderen van de leeftijd,
- een overactieve schildklier,
- een ziekte aan de hartspier,
- hartfalen,
- een eerdere operatieve ingreep aan het hart,
- het gebruiken van stoffen zoals alcohol, tabak en drugs,
- een aangeboren afwijking aan het hart.
Symptomen
Niet ieder mens, die last heeft van hartritmestoornissen, zal er even veel van merken. Zo zal de één bijvoorbeeld direct in de gaten hebben dat zijn hart op hol slaat terwijl een ander juist weinig of zelfs helemaal niets merkt. Veel gehoorde klachten bij hartritmestoornissen zijn onder andere:
- je krijgt last van hartkloppingen,
- je hart slaat soms slagen over,
- je ervaart een druk of pijn op je borst,
- je gaat zweten,
- je wordt misselijk,
- je krijgt een licht gevoel in je hoofd,
- je wordt angstig,
- je voelt je onprettig of benauwd.
Medisch onderzoek
Om vast te stellen of je lijdt aan hartritmestoornissen kunnen er een aantal verschillende onderzoeken uit worden gevoerd zoals:
- het maken van een hartfilmpje (Elektrocardiogram of afgekort ECG),
- het doen van een inspanningstest, ook wel bekend als de fietstest,
- het inzetten van een eventrecorder: een klein kastje met meetapparatuur erin waarmee thuis het ritme van je hart kan worden geregistreerd.
- het uitvoeren van een holteronderzoek: hierbij wordt 24 of 48 uur je hartslag geregistreerd.
- het plaatsen van een implanteerbare hartritmemonitor: dit is een kastje dat in je lichaam wordt geplaatst en dat het ritme van je hart zal registreren,
- het uitvoeren van een elektrofysiologisch onderzoek: tijdens dit onderzoek zal er op zoek worden gegaan naar de plaats waar de hartritmestoornis haar oorsprong heeft.
Behandelen van hartritmestoornissen
Hoe een hartritmestoornis zal worden behandeld is van een aantal verschillende factoren afhankelijk zoals onder andere je leeftijd, de oorzaak van de ritmestoornis, de locatie waar de hartritmestoornis is ontstaan en de ernst van de situatie. Gelet op al deze factoren zal een arts besluiten om een bepaalde behandelmethode in gang te zetten. Hierbij kan worden gekozen uit:
- het toedienen van medicatie die ervoor moet zorgen dat je hart weer in een normaal ritme gaat kloppen. Dit kan betekenen dat je hartritme onder controle zal worden gehouden of dat het zal worden verlaagd.
- Cardioversie: een cardiologische ingreep met als doel het hart weer in een normaal ritme te laten kloppen. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt in elektrische- en chemische cardioversie. Bij elektrische cardioversie zal onder narcose een elektrische schok worden toegediend waardoor het hart weer in een juist ritme gaat kloppen. Bij chemische cardioversie zal, tijdens het maken van een hartfilmpje, intraveneus een medicijn worden toegediend dat het hartritme weer moet normaliseren. Vanwege de risico’s die cardioversie met zich mee kan brengen is het altijd noodzakelijk om reanimatieapparatuur bij de hand te hebben.
- Ablatie wil zeggen het wegsnijden of weghalen van weefsel om zo het hart weer in een goed ritme te kunnen laten kloppen. Deze ingreep zal uiteraard altijd plaatsvinden wanneer je onder volledige narcose bent gebracht.
- Het plaatsen van een pacemaker behoort soms ook tot de mogelijkheden om hartritmestoornissen te verhelpen. Een pacemaker wordt gebruikt om het hart te ondersteunen en kan zowel in worden gezet bij een te laag- als een te hoog hartritme. In de pacemaker bevindt zich een microcomputer die zich aan je gedrag aanpast en hierop reageert door, als dat nodig is, een elektrisch schokje af te geven.
- Het plaatsen van een ICD, voluit implanteerbare cardioverter-defibrillator is vergelijkbaar met een pacemaker maar zal alleen worden ingezet als er een kans op een hartstilstand aanwezig is.
- Door middel van een operatieve ingreep kan de oorzaak van een hartritmestoornis worden weggenomen. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan een hartklep- of bypassoperatie.