We kennen allemaal wel het gevoel: een acute steek onder in je buik. Soms zelfs gepaard gaand met een licht gevoel van misselijkheid en de dringende noodzaak om zo snel mogelijk het dichtstbijzijnde toilet op te zoeken. Opeens ben je niet meer zo zeker van de kwaliteit van de maaltijd die er onlangs in het restaurant nog prima uitzag. Of wellicht hebben je kinderen een maagvirus mee naar huis gebracht en heb je, ondanks al je inspanningen om alles elke dag goed te ontsmetten, het toch opgelopen.
De meeste gevallen van diarree zijn het gevolg van een besmetting met een virus of een bacterie en verdwijnt in de regel weer vanzelf binnen twee of drie dagen. Ondanks dat het geen pretje is om door te maken, is het bekend dat diverse zelfzorgmiddeltjes de symptomen van diarree kunnen verzachten en zelfs een aanval ervan sneller kunnen laten verdwijnen (mits je niet te maken hebt met één van de meer ernstige oorzaken van diarree, die we hieronder verder toe zullen lichten).
Voor een korte episode van diarree, hoef je eigenlijk alleen maar de volgende tips op te volgen om weer snel de oude te worden.
1. Drink veel vocht
Een van de grootste problemen, wanneer je last hebt van diarree, is en waardoor veel mensen op een eerste hulpafdeling van een ziekenhuis terechtkomen, is uitdroging. Op het moment dat de diaree plotseling ontstaat, dan zorgt diarree ervoor dat het lichaam een heleboel water en elektrolyten kwijt zal raken, wat gevaarlijk kan zijn wanneer dit aan blijft houden. Dit is vooral gevaarlijk als de diarree kinderen treft. Gehydrateerd blijven en zout terug in het lichaam brengen, zal dan absoluut noodzakelijk zijn
- Voor een milde vorm van diarree is het prima om water, sap of sportdranken te drinken. Vermijd echter het drinken van koffie, frisdranken, sapdranken die geen 100 procent sap bevatten en drankjes die een laxerend effect kunnen hebben, zoals pruimensap.
- Voor ernstige diarree, dien je deze eveneens te vermijden en gebruik je orale rehydratatiezouten, die zonder doktersrecept te verkrijgen zijn bij de apotheek of drogist. Het is verder verstandig om (tijdelijk) zuivelproducten te vermijden.
- Jonge kinderen en baby’s dien je rehydratatie-drankjes speciaal bedoeld voor kinderen te geven.
- Baby’s die borstvoeding krijgen dienen gewoon deze voeding te blijven krijgen.
- Indien je de kunstmatige kleur- en/of smaakstoffen in bepaalde drankjes die verkocht worden voor rehydratie vermijden, dan kun je zelf een dergelijk drankje maken met alleen zout, suiker en water.
Volg het BRAT-dieet
Het BRAT-dieet is het gouden standaard dieet om spijsverteringsproblemen mee te verlichten. Het dieet is samengesteld uit neutrale, vezelarme voedingsmiddelen die de ontlasting helpen verdikken. Hierbij kun je denken aan:
- bananen,
- rijst,
- appelmoes,
Bananen zijn in het bijzonder nuttig gezien hun hoge kaliumgehalte, kalium gaat immers veel verloren op het ogenblik dat je last hebt van diarree. Andere lichte, gemakkelijk te verteren voedingsmiddelen, zoals gebakken kipfilet, havermout, aardappelen en kippensoep met wat zout zijn eveneens uitstekende voedingsopties bij diarree.
Je dient overigens wel voedingsmiddelen en dranken (tijdelijk) te vermijden die gasvorming in de darmen kunnen verergeren, zoals:
- Koolzuurhoudende dranken,
- Bier,
- Peulvruchten,
- Kruisbloemige groenten,
Pas wanneer je je weer beter voelt, kun je deze voorzichtig weer aan je dieet toe gaan voegen.
Probiotica
Probiotica nemen in de vorm van voedsel, als supplement, is een goede manier om de duur van een episode met diarree te verkorten. Ondanks het feit dat zuivelproducten in de regel dienen te worden vermeden, kan het eten van yoghurt of kefir met levende bacterieculturen goede bacteriën in je spijsverteringskanaal brengen en zo de balans ervan herstellen. Je kunt eveneens een vrij verkrijgbaar probiotisch supplement innemen. Probiotica zijn goede bacteriën die je zullen helpen bij de vertering van het voedsel en je darmen gezond houden. Ze kunnen de ernst van de diarree af laten nemen, maar eveneens de duur van klachten verkorten.
Vermijd geneesmiddelen tegen diarree
Gebruik geen geneesmiddelen tegen diarree wanneer je arts je dat niet nadrukkelijk heeft aangeraden. Het belangrijkste nut van diarree is namelijk om je lichaam te ontdoen van alles wat het ziek maakt. Geneesmiddelen tegen diaree werken echter als een soort kurk in een fles; in plaats van het probleem te verhelpen, kan het middel je klachten vaak nog veel erger maken.
Zoek medische hulp
De meeste gevallen van diarree kun je gewoon thuis behandelen, maar soms is het een symptoom van een onderliggend medisch probleem en niet alleen een virus of bacterie die zo nu en dan de kop opsteekt. Sommige oorzaken van diarree kunnen dan ook weken of maanden aan blijven houden, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een voedselallergie of intoleranties, coeliakie, het prikkelbare darmsyndroom of een inflammatoire darmaandoening. Er zijn eveneens een aantal medische noodsituaties die diarree met zich mee kunnen brengen.
Wanneer moet je medische hulp zoeken voor volwassenen met diarree?
De volgende symptomen van diarree vereisen direct medische zorg:
- Tekenen van uitdroging: een droge mond en tong, donkere urine, onregelmatig plassen, duizeligheid of extreme slaperigheid (lethargie),
- Bloederige-, zwarte of olieachtige ontlasting
- Koorts boven 38,5 graden Celsius,
- Ernstige buikpijn die niet verbetert nadat je ontlasting hebt geproduceerd,
- Diarree in combinatie met netelroos of andere symptomen die wijzen op een ernstige voedselallergie of anafylaxie.
Je dient je arts te bellen tijdens het normale spreekuur wanneer je één van deze symptomen van diarree heeft:
- Meer dan 6 keer dunne ontlasting produceren op een dag,
- Diarree die langer dan 3 dagen aan blijft houden,
- Braken en diarree die langer dan 12 uur aan blijven houden,
- Diarree na het eerste gebruik van een nieuw medicijn,
- Je bent onlangs teruggekeerd van een reis naar een tropisch land,
- Mensen met wie je een maaltijd hebt gedeeld, hebben vergelijkbare klachten.
Wanneer moet je medische hulp zoeken voor jonge kinderen en baby’s?
Baby’s en kinderen jonger dan drie jaar kunnen zeer snel gevaarlijk uitgedroogd raken. De volgende symptomen bij baby’s of jonge kinderen hebben dan ook direct medische zorg nodig:
- De eerste tekenen van diarree bij een baby die jonger is dan drie maanden,
- Tekenen van uitdroging: gebrek aan tranen tijdens het huilen, in de oogkassen verzonken ogen of geen natte luiers voor de duur van meer dan 3 uur,
- Bloederige-, zwarte of olieachtige ontlasting,
- Koorts boven 38 graden Celsius,
- Ernstige buikpijn,
- Diarree in combinatie met netelroos of andere symptomen van een ernstige voedselallergie.
Je dient een huis- of kinderarts tijdens het normale spreekuur te bellen op het moment dat je kind één van de volgende symptomen heeft:
- Diarree die langer dan 2 dagen aan blijft houden,
- Braken en diarree die langer dan 12 uur aan blijven houden,
- Diarree na het voor het eerst innemen van een nieuw geneesmiddel,
- Je bent onlangs met je kind teruggekeerd van een reis naar een tropisch land,
- Mensen met wie je kind een maaltijd hebt gedeeld, hebben vergelijkbare symptomen.
