Er zijn een heleboel verschillende voedingsmiddelen die diarree kunnen veroorzaken. Het produceren van diarree, of een waterige, dunne ontlasting, is in dergelijke gevallen dan ook een symptoom van maagproblemen. De meeste volwassenen hebben ieder jaar wel te maken met een bepaalde vorm van diarree. In veel gevallen zijn deze episodes van diarree het gevolg van een slechte bacterie of een virus waar je lichaam snel van af probeert te komen. Maar daarnaast is het ook heel normaal dat je diarree krijgt als gevolg van het eten van bepaald voedsel.
Oorzaken van diarree
Voedingsmiddelen die diarree veroorzaken, bevatten in de regel grote hoeveelheden kunstmatige ingrediënten, oliën, kruiden of andere middelen die je darmen kunnen prikkelen. Hieronder hebben we een aantal van de veelvoorkomende veroorzakers van diarree voor je op een rijtje gezet.
- Pittige kruiden
Een pittige gekruid gerecht is misschien wel de meest voorkomende oorzaak voor het ontwikkelen van diarree die in verband kan worden gebracht met je dieet, in het bijzonder wanneer het een sterke specerij betreft dat je niet gewend bent om te eten. Hierdoor zal je maagwand immers worden geïrriteerd tijdens de vertering van je maaltijd. Dit zal de vorming van gas met zich meebrengen, je een opgeblazen gevoel en brandend maagzuur bezorgen en in veel gevallen ook de productie van diarree tot gevolg hebben. Chilipepers en kruidenmengsels zijn dan ook te beschouwen als veel voorkomende oorzaken van diarree.
Om een beetje meer pit toe te voegen aan je eten, kun je dan ook misschien beter een beetje mosterdpoeder of gemalen paprika toevoegen, deze producten zijn in de regel wat vriendelijker voor je maag.
- Kunstmatige zoetstoffen
Alternatieven voor suikers zoals aspartaam, sacharine en suikeralcoholen (die ook wel bekend staan als FODMAP’s) hebben de reputatie dat ze de gang van zaken in de lagere delen van darmen kunnen verstoren. In de praktijk blijkt het schrappen van kunstmatige zoetstoffen dan ook een aanbevolen behandeling te zijn als je lijdt aan het prikkelbare darm syndroom (PDS). Het is dus niet verrassend dat het eten van voedsel waarin kunstmatige zoetstoffen zitten verwerkt ervoor zorgt dat veel mensen last krijgen van diarree.
In plaats van te zoeken naar een light- of caloriearme variant van je favoriete snoepgoed, doe je er waarschijnlijk beter aan om geringe hoeveelheden van de suikerbevattende producten te eten, in plaats van voor de kunstmatige gezoete varianten te kiezen.
- Melk
Op het ogenblik dat je merkt dat het drinken van melk, of het eten van andere zuivelproducten, je drang om je te gaan ontlasten bevordert, dan ben je wellicht intolerant voor lactose (ook wel melksuiker genoemd). Lactose-intolerantie komt vaak in bepaalde families voor. Het kan zich overigens pas later in het leven gaan ontwikkelen en een groot aantal mensen zijn er dan ook niet eens van op de hoogte dat ze hier last van hebben. Lactose-intolerantie wil zeggen dat je niet over de enzymen beschikt die nodig zijn om de lactose (melksuiker) direct af te kunnen breken, waardoor deze niet door je lichaam verteerd kan worden. Het gevolg is dat je lichaam weer vrij snel van deze stoffen af wil geraken, wat op zijn beurt resulteert in het ontstaan van diarree.
Vandaag de dag is er gelukkig een groot aantal alternatieven voor koemelk voor handen. Een lactosevrije variant van volle melk kan je klachten dan ook zeker verhelpen. Melkvervangers die gemaakt zijn van cashewnoten, amandelen, lijnzaad of kokosnoten zijn op steeds meer plaatsen te verkrijgen zodat je vrij eenvoudig uit kunt proberen welke je het lekkerst vindt en welke je het beste bevalt.
- Koffie
De cafeïne die in koffie zit, is een prikkelend middel voor je darmen. Het stimuleert dus helaas niet alleen je hersenen, maar eveneens je spijsvertering. Wanneer je aan je koffie dan ook nog eens extra prikkelende middelen toevoegt, zoals melk en kunstmatige zoetstoffen, dan kan dit drankje plotseling veranderen in één van de meest voorkomende diarreeveroorzakers voor bepaalde mensen.
Er is geen echte vervanging voor de befaamde werking van echte koffie, maar je zou kunnen proberen om in plaats van koffie te kiezen voor cafeïnearme varianten. Indien je houdt van zoete koffie, dan dien je ervoor te zorgen dat je slechts een klein beetje echte suiker gebruikt. En in plaats van room die afkomstig is van koemelk, een zuivelvervanger kiest, zoals amandelmelk of een koffiecreaner op basis van kokosmelk.
- Knoflook en uien
Zowel knoflook als uien bevatten extreem grote hoeveelheden niet oplosbare vezels. Ze bevatten verder sappen die, op het moment dat ze in je lichaam af worden gebroken (door het zuur dat zich in je maag bevindt), gassen kunnen produceren die je darmen zullen gaan irriteren. Knoflook en uien zijn daarnaast zogenaamde fructanen, wat wil zeggen dat ze een koolhydraatcomplex bevatten dat lastig verteerd kan worden. Dit alles zorgt ervoor dat deze ingrediënten je favoriete gerecht kunnen veranderen in een veroorzaker van maagklachten.
Sjalotten en prei zijn daarentegen mildere alternatieven voor het meer prikkelende knoflook en uien. Maar om alle leden die behoren tot de zogenaamde alliumfamilie helemaal te kunnen vermijden tijdens het koken, zul je behoorlijk creatief van aard moeten zijn. Je doet er goed aan om te experimenteren met producten als selderij of venkel. Deze kunnen je eten namelijk ook de licht bittere smaak geven die je gewend bent van uien of knoflook.
- Broccoli en bloemkool
Broccoli en bloemkool zijn groentesoorten die grote hoeveelheden voedingsstoffen bevatten, maar helaas daarnaast ook plantaardige vezels herbergen. Je zou denken dat dit een goede zaak zou zijn, maar het spijsverteringskanaal reageert niet in alle gevallen even goed op grote hoeveelheden vezels wanneer deze niet gebruikt kunnen worden bij de vertering. Behalve wanneer je regelmatig broccoli of bloemkool eet, kan een grote portie van deze groenten ervoor zorgen dat je last krijgt van obstipatie, gasvorming of diarree. Het is echter niet nodig om broccoli en bloemkool helemaal van het menu te schrappen, maar je doet er wel goed aan om te letten op de hoeveelheid die je per keer binnenkrijgt. Bij voorkeur begin je met een kleine portie wanneer je door middel van dit voedsel meer vezels aan je dieet toe wilt gaan voegen.
- Fastfood
Voedingsmiddelen die een hoge concentratie verzadigde vetten bevatten, zoals de gerechten en snacks die in veel fastfoodrestaurants worden verkocht, zijn voor je lichaam lastig om af te breken en te verteren. Er zit overigens maar weinig voedingswaarde in deze producten, dus er is niet veel voor je lichaam om op te nemen. In plaats daarvan zullen deze voedingsmiddelen gewoon door je lichaam worden gevoerd en al snel weer via je ontlasting in het toilet verdwijnen.
Op het ogenblik dat je zin hebt in fastfood, dan doe je er verstandig aan om in olie gefrituurde producten te vermijden, zoals gefrituurde kip en frietjes. Verder dien je op te passen voor gehakt of spek dat eveneens in veel fastfoodzaken wordt verkocht. Deze worden namelijk ook vaak bereid met verzadigde vetten en oliën. Shoarma, gegrilde kip en vegetarische opties kunnen nog altijd je lekker trek bevredigen zonder dat je veellast krijgt van de onaangename gevolgen.
- Alcoholhoudende drank
Net zoals de cafeïne die in koffie zit, kan alcohol in drank ervoor zorgen dat je darmen geprikkeld worden en dat je uiteindelijk last krijgt van diarree. Om niet voortdurend naar het toilet te hoeven rennen na een avondje stappen, doe je er verstandig aan om de inname van alcoholhoudende drankjes te beperken, of zelfs helemaal te vermijden. Niet alleen je darmen, maar ook de rest van je lichaam zal daar uiteindelijk veel baat bij hebben.
- Rauw vlees of rauwe vis
Het eten van rauw vlees of rauwe vis, of varianten die niet voldoende zijn verhot, kan ziektekiemen bevatten die je diarree opkunnen leveren. Niet alleen kunnen je maag en darmen door deze producten aardig van streek raken, maar ook zal je lichaam deze ongewenste indringers zo snel mogelijk weer naar buiten willen werken. De doorvoer van dit voedsel zal dan ook vaak veel sneller verlopen wat op zijn beurt doorgaans zal resulteren in de vorming vaneen minder vaste ontlasting of diarree.
- Pruimen
Pruimen zijn bericht vanwege hun laxerende reputatie. Het eten van te veel verse of gedroogde pruimen kan dan ook gemakkelijk leiden tot diarreeklachten. Je doet er dan ook goed aan om de inname van deze vruchten goed in de hand te houden als je weet dat je darmen erdoor geprikkeld kunnen worden. Elke dag twee tot drie gedroogde pruimen kan weliswaar goed zijn voor een gezonde stoelgang, maar overdrijf dit uiteraard niet.
Het behandelen van diarree
Indien je last van diarree hebt, dan mag je absoluut niet vergeten om extra water te drinken. Acht tot tien glazen per dag is een standaard aanbeveling, maar wanneer je last hebt van diarree, dan moet je wellicht nog meer water gaan drinken. Dit heeft alles te maken met het voorkomen van uitdroging, de kans hierop is immers vergroot wanneer je diarree hebt. Water drinken is dan ook de sleutel om je systeem goed door te spoelen en je weer snel een stuk beter te voelen.
Wanneer je last hebt van diarree moet je overigens voorkomen dat je jezelf uit gaat hongeren, hoe aantrekkelijk dat misschien ook mag lijken. Door je uit te hongeren totdat de diarree weer is verdwenen, zul je je zo hongerig gaan voelen dat zodra je je eenmaal weer wat beter voelt, je te veel kunt gaan eten. Een enorme, calorierijke maaltijd zou in een dergelijke situatie juist weer kunnen zorgen voor een nieuwe episode van dunne ontlasting. In plaats daarvan dien je vast te blijven houden aan het tijdelijk volgen van een vezelarm dieet. Kaliumrijke bananen zijn mild voor de maagwand en helpen je bovendien natrium vast te houden dat je anders via je ontlasting zou verliezen. Een cafeïnevrije kruidenthee met gember of pepermunt kan eveneens je darmen weer tot rust helpen brengen.
Indien je ervoor kiest om zelfzorgmiddelen te gaan gebruiken, dan zijn er een heleboel opties voor handen. Loperamide en bismutsubsalicylaat zijn de meest voorkomende actieve ingrediënten in dit soort medicatie om die diarreeklachten mee te helpen verlichten.
Wanneer moet je naar de dokter met diarreeklachten?
Wanneer je last van diarree hebt die meerdere dagen aan blijft houden, dan kun je symptomen krijgen die niet door je eetpatroon of dieet veroorzaakt zijn. Je dient dan ook een arts te raadplegen wanneer je:
- diarree sporen van bloed of pus bevat,
- last hebt van hevige buikpijn of buikkrampen,
- tekenen laat zien die duiden op uitdroging,
- vaak of constant last hebt van diarree.
Indien je frequent last hebt van diarree, dan kan er wellicht sprake zijn van het prikkelbare darm syndroom (PDS) en is het zaak dat je medische hulp gaat zoeken.
Slotopmerking
Om te beginnen dien je, om diarree te kunnen vermijden, altijd je eten helemaal koken of doorbakken. Verder zul je allergenen moeten vermijden die je spijsverteringskanaal kunnen triggeren. Ook moet je je bedenken dat er een breed scala aan oorzaken van diarree bekend zijn, dus het kan helaas niet mogelijk zijn om diarree voor de rest van je leven uit te bannen. Maar in tegenstelling tot de diarreevarianten die het gevolg zijn van een infectie met een virus, een bacterie of een parasiet, heeft diarree die veroorzaakt wordt door iets dat je hebt gegeten de neiging om even snel weer te stoppen als dat deze is begonnen.
