Buikkrampen kunnen wijzen op een heleboel uiteenlopende aandoeningen. De aard van buikkrampen kan om die reden dan ook van geval tot geval verschillen. Gelukkig kun je in de meeste gevallen zelf goed bepalen wat de plotselinge krampen in je buik veroorzaakt. Buikkrampen zijn dus geen ziekte op zich maar een symptoom van een breed scala aan aandoeningen.
Buik
In je buik bevinden zich een heleboel organen die betrokken zijn bij processen zoals:
- de spijsvertering
- de urineproductie
- de voortplanting.
Zodra de spieren in en/of rondom deze organen gaan samentrekken kun je last krijgen van buikkrampen. In de meeste gevallen zullen dergelijke krampen overigens niet bedreigend zijn voor je gezond en na korte tijd weer vanzelf verdwijnen. Soms kun je echter ook te maken krijgen met buikkrampen die wel direct serieus moeten worden behandeld om je gezond (en wellicht je leven) niet in gevaar te brengen.
Maag en darmen
In een groot aantal gevallen zullen buikkrampen het gevolg zijn van een verstoring in het spijsverteringstelsel. Buikkrampen kunnen daarom samen gaan met een gevoel van misselijkheid, diarree, braken of gasvorming maar even goed met verstopping of brandend maagzuur. De oorzaak van de buikkrampen is erg bepalend voor de klachten waarmee je te maken zult krijgen.
Wanneer je bijvoorbeeld verkeerd voedsel hebt gegeten (zoals te vet, te gekruid of bedorven) dan zal je lichaam hiertegen in opstand komen en het zo snel mogelijk weer naar buiten willen werken. Het voedsel kan in een dergelijk geval twee kanten op:
- via je slokdarm en mond
- via je darmen en anus naar buiten.
Als je echter te maken hebt met een infectie in je maag en/of darmen kun je last krijgen van diarree omdat de wand van je dikke darm niet in staat zal zijn om genoeg vocht aan de darminhoud te onttrekken.
Bij verstopping zullen de buikkrampen juist veroorzaakt worden door de alsmaar dikker en harder wordende ontlasting die zich in de Damen bevindt. Nadat je je hebt ontlast zullen in de regel de buikkrampen vanzelf weer verdwijnen.
Overgevoeligheid
Indien er sprake is van een overgevoeligheid of een intolerantie voor bijvoorbeeld bepaalde voedingsmiddelen dan kun je ook last krijgen van buikkrampen. Zo kan iemand klachten krijgen wanneer er gluten in de dagelijkse voeding voorkomen of na het drinken van zuivelproducten.
Urinewegen
Als gevolg van een ontsteking in de urinewegen of de urineblaas kunnen er eveneens buikkrampen ontstaan. In het bijzonder zul dan je klachten krijgen tijdens het plassen of direct na het plassen.
Ook de vorming van nierstenen of stenen in de urinewegen of -blaas kunnen voor een krampende buikpijn zorgen. Zodra de stenen via de natuurlijke weg naar buiten zijn gekomen, of via medisch ingrijpen zijn verwijderd, zullen de klachten zijn verdwenen.
Voortplantingsorganen
In het bijzonder vrouwen zullen regelmatig te maken krijgen met buikkrampen als gevolg van samentrekkingen van spieren in de voortplantingsorganen. Elke maand zullen zij immers te kampen hebben met menstruatiepijn als gevolg van de contracties van de spieren van de baarmoeder wanneer het baarmoederslijmvlies afgestoten wordt omdat er geen bevruchte eicel zich hierin heeft genesteld.
Maar ook wanneer een vrouw zwanger is zullen buikkrampen voorkomen. Als dit te vroeg gebeurt in een zwangerschap (en samengaat met bloedverlies) dan kan dat duiden op een miskraam of een vroeggeboorte. Wanneer de buikkrampen zich aan het einde van de zwangerschap aandienen dan is de bevalling in zicht en zal de ongeboren baby zich binnen afzienbare tijd kunnen aandienen.
Ernstige buikkrampen
Zoals al gezegd zijn buikkrampen in veel gevallen niet ernstig en gaan ze vanzelf weer over. Toch zijn er ook situaties waarin je direct medische hulp in moet schakelen omdat de buikkrampen dan wijzen op een ernstige, of zelfs levensbedreigende situatie. Hierbij kun je onder andere denken aan:
- een blindedarm ontsteking
- een buitenbaarmoederlijke zwangerschap
- een miskraam of vroeggeboorte
- de ziekte van Crohn
- een gedraaide darm.
In de regel kun je stellen dat wanneer je last hebt van buikkrampen die alsmaar heviger worden of die na korte tijd niet vanzelf overgaan, je een arts moet raadplegen. Indien je zwanger bent en last krijgt van buikkrampen die aan blijven houden, telkens terugkeren en/of samengaan met vaginaal bloedverlies dan is het inschakelen van medische hulp eveneens cruciaal.
Emoties, stress en spanningen
Mensen kunnen overigens niet alleen last van buikkrampen krijgen op het moment dat er iets niet in orde is in hun buik. Ook wanneer zij blootgesteld zijn aan bepaalde emoties (zoals angst, verdriet of nervositeit), stress en spanningen dan kunnen er buikkrampen optreden. Fysiek is er dan meestal niets aan de hand maar doordat hun spieren zich zo gaan aanspannen zullen er krampen in de buik ontstaan. In bepaalde gevallen zullen deze personen ook aandrang voelen om te plassen of om zich te ontlasten. Zodra de emotie of situatie weer voorbij is zullen ook de klachten vanzelf weer verdwijnen. Mensen kunnen onder andere buikkrampen krijgen als ze:
- een prestatie moeten leveren zoals een examen of een presentatie
- angstig of bezorgd zijn
- onder hoge druk staan, bijvoorbeeld op hun werk of studie.
Kinderen
Bij een baby kunnen buikkrampen erop wijzen dat de gegeven voeding niet goed wordt verdragen. In een dergelijk geval is het goed dit te bespreken met de huisarts of de arts van het consultatiebureau. In geen geval is het aan te raden om zelf de voeding van je kindje te gaan veranderen.
Bij wat oudere kinderen kunnen emoties, spanningen en stress de veroorzakers zijn van buikkrampen. Soms zie je dat een kind meer klachten krijgt kort voor een stressvolle gebeurtenis. Hierbij kun je onder andere denken aan een eerste schooldag na een vakantie, een examen of een spreekbeurt, een opname in het ziekenhuis, een aanstaande vakantie, feestdag of andere leuke gebeurtenis maar ook wanneer het kind slachtoffer blijkt te zijn van voortdurende pesterijen. Zodra de oorzaak van de buikkrampen niet meer speelt dan zullen ook de klachten meestal vanzelf weer verdwijnen.
Uiteraard kan bij kinderen ook een overgevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen of een infectie klachten veroorzaken. Door de klachten met je huisarts te bespreken kan deze de nodige lichamelijke onderzoeken uitvoeren en eventueel een passende behandeling in gang zetten.
