7 tips voor het behandelen van een abces rondom je tandvlees of kaak

Een abces is een holte in je lichaam gevuld met etter. Deze kan eigenlijk overal voorkomen en zijn een gevolg van een ontsteking of infectie. Ook in de mond kan een abces ontstaan. Dit pus kan nergens naartoe waardoor er druk wordt uitgeoefend op de wanden van de holte. Dit veroorzaakt pijn en deze pijn zal niet verminderen totdat het abces leeg kan raken. Dit zal automatisch gebeuren of de tandarts moet daar een handje bij helpen. Het is verstandig om wanneer je een abces hebt direct hulp in te schakelen van een tandarts. Doe je dit niet, dan kunnen er ernstige gevolgen zijn en is dit uiteindelijk zelfs dodelijk. Hier vind je 7 tips die je kunt gebruiken als jij een abces hebt en vind je handige informatie over tandabcessen in het algemeen.

Wat is een tandabces precies?

Een abces in je tand of kaak is een erg veel voorkomende kwaal en veel mensen krijgen hier minstens één keer in hun leven mee te maken. In de mond vormen abcessen zich meestal in de ruimte tussen het tandvlees en een tand of kies, maar je vindt ze ook tussen de wortels. Daarom wordt er onderscheid gemaakt tussen een tandwortelabces en een paradontaal abces. Een tandwortelabces ontstaat als een tandzenuw aan het afsterven is en de tand vol met etter komt te zitten dat nergens naartoe kan. Dit is vaak het geval als je een gaatje hebt of een afgebroken tand die niet is behandeld. Een paradontaal abces is vaak het gevolg van slechte dentale hygiëne. Patiënten met paradontose (een ernstige ziekte aan het tandvlees) lopen een groter risico een abces in de mond te ontwikkelen.

Hoe herken je een tandabces?

Er zijn verschillende symptomen die gepaard gaan met tandabcessen. Deze zijn handig om in de gaten te houden, want laat je het abces te lang zitten dan kun je een tand verliezen of kan je gebit schade oplopen. Bij twijfel bel je dus altijd de tandarts, vooral als je de volgende symptomen ondervindt:

Je ervaart een kloppende pijn of een pijn die juist zeurend is.
De pijn gaat niet weg en blijft aanhouden, soms ook in andere tanden en kiezen.
Je hebt plotseling koorts.
Je adem ruikt onprettig en je hebt een nare smaak in je mond.
De lymfeklieren in je hals zijn opgezet.
De boven- of onderkaak begint op te zwellen.
Je voelt pijn in het bot rondom een bepaalde tand of kies en als je kauwt of je kaken beweegt wordt de pijn erger.
Je tandvlees is rood of gezwollen.
Je tand of kies is erg gevoelig, vooral wanneer er warmte of kou tegenaan komt.

7 tips voor de behandeling van een abces in je mond

Als je een abces hebt dan kun je dit zelf eigenlijk niet verhelpen. Het is een ontsteking die moet worden verwijderd of waar je antibiotica voor nodig hebt. Er zijn enkele dingen die je kunt doen voordat je naar de tandarts gaat waarmee je deze periode wat gemakkelijker kunt overbruggen. Gebruik daarom de volgende tips als je vermoed een abces in je mond te hebben gevonden.

Mondspoeling: om je mond te ontsmetten en de ontsteking te proberen te remmen kun je je mond drie tot vier keer per dag spoelen met warm water. Los hier dan een halve theelepel zout in op. Zo desinfecteer je de mond en zal de pijn wat verzachten.
Knoflook: knoflook heeft ook erg goede ontstekingsremmende kwaliteiten. Knijp het sap uit een knoflookteen en breng dit aan op de ontsteking. Je kunt hier ook kruidnagelolie voor gebruiken of kurkumapoeder.
Flossen: als dit niet te zeer doet probeer dan je tanden rondom de ontsteking af en toe te flossen. Hierdoor verwijder je plak en etensresten en voorkom je dat de ontsteking zich uitbreidt.
Slik pijnstillers: een abces kan erg veel pijn doen en hier hoef je niet onnodig mee te blijven zitten. Ga naar de apotheek en haal pijnstillers die niet alleen helpen bij de pijn maar die ook ontstekingsremmend en koortsverlagend zijn.
Gebruik geen ijs: omdat tandabcessen vaak pijnlijker worden bij kou of warmte is het niet verstandig om je kaak of mond te koelen of verwarmen. Dit wordt zelfs afgeraden, omdat de zwelling hier niet weg van zal gaan.
Maak direct een afspraak met de tandarts: blijf niet met de pijn zitten maar maak direct een afspraak met de tandarts. Als deze niet snel ruimte voor je heeft en de symptomen worden te erg, ga dan naar de spoedtandarts.
Maak je antibioticakuur af: ook al heb je na het bezoek aan de tandarts geen pijn meer, het is erg belangrijk dat je de voorgeschreven antibioticakuur volledig afmaakt. Alleen op die manier kun je er zeker van zijn dat je ontsteking niet terugkomt.

Wat veroorzaakt een abces

Een abces in je mond wordt veroorzaakt vaak onder of in de buurt van een beschadigde tand. Heb je een gaatje of een afgebroken tand, dan is deze niet meer beschermd en zal het gaan ontsteken. Deze ontsteking trekt je tandvlees in of gaat tussen je wortels zitten en vormt daar een abces. Een abces in het tandvlees kan worden veroorzaakt door tandvleesziektes of slechte hygiëne. Het is dan ook eigenlijk altijd verstandig om je tanden te poetsen en te flossen zodat etensresten niet kunnen rotten en netjes worden verwijderd. Is je tand afgebroken of heb je een gaatje, dan kun je bij de apotheek vaak een eerste hulp kit kopen. Hiermee kun je je tand of kies zelf tijdelijk kunt vullen voordat je naar de tandarts gaat om de schade te beperken.

De behandeling

Er zijn verschillende behandelingen die je kunt verwachten als je een abces hebt en deze zijn afhankelijk van de ernst van de situatie en van de plaats waar het abces zich bevindt. De tandarts zal dit bepalen door een röntgenfoto te maken en te bekijken hoeveel abcessen zich ergens bevinden, waar deze zitten en hoe groot ze zijn. Vervolgens zijn er drie behandelingen mogelijk en deze worden allemaal opgevolgd met antibiotica:

Het abces wordt geleegd: in sommige gevallen kan de tandarts alleen een sneetje maken in het abces waardoor deze leegloopt en de druk vermindert. Hierna krijg je antibiotica voorgeschreven en mag je naar huis. Bij een vervolgafspraak zal de tandarts dan kijken of de ontsteking inderdaad volledig is verdwenen. Zo niet, dan zal er een andere behandeling nodig zijn.
Een wortelkanaalbehandeling: tijdens een wortelkanaalbehandeling zal de tandarts een gaatje maken in je tand, zal hij of zij via dit gat je wortelkanaal reinigen, steriliseren en het gaatje vullen. Eventueel zal er een kroon op geplaatst worden of een inlay. Op deze manier hoef je je tand niet kwijt te raken en kan deze tot het einde van je leven dienstdoen als je je gebit goed onderhoudt.
De tand wordt getrokken: als het abces te vergevorderd is, of het betreft een kies achterin je mond, dan kan het soms makkelijker zijn om de tand te laten trekken. Dit neemt maar enkele minuten in beslag en omdat je verdoofd wordt voel je hier niets van. Je bent dan je tand kwijt, maar ook je abces kan helen. Dit wordt vaak als laatste mogelijkheid gebruikt, omdat veel mensen toch liever hun tand behouden.

Wat gebeurt er als je je abces niet laat behandelen?

Veel mensen zijn bang voor de tandarts en blijven daarom met het abces rondlopen zonder een afspraak te maken. Dit is echter niet verstandig, omdat een tandabces zich eigenlijk nooit zelf oplost en gemakkelijk meer schade kan aanrichten. Dat komt doordat het zich zal uitbreiden, niet alleen in de rest van je mond, maar ook naar je keel, je sinussen en eventueel je bloed. Uiteindelijk is een tandabces dodelijk, maar in de meeste gevallen heeft er dan al een medische ingreep plaatsgevonden. Laat je je abces niet behandelen, dan is het mogelijk dat je de volgende problemen oploopt:

De ontsteking kan zich uitbreiden en in je bloed komen. In het ergste geval kun je dan in coma raken als het je hersenen binnenkomt en kun je bacteriële endocarditis oplopen als het zich naar je hart heeft uitgebreid.
De ontsteking kan uitbreiden naar de keel en naar de hals. Hierdoor kun je ademhalingsproblemen ervaren.
Je kunt meerdere tanden en kiezen verliezen en gastro-oesofagale reflux ontwikkelen.
De ontsteking kan uitbreiden naar de sinussen en daar problemen geven.
Je kunt je ernstig ziek voelen, koorts krijgen en je immuunsysteem kan worden aangetast.

Hoe kun je voorkomen dat je een abces krijgt?

Je kunt de kans op een abces vrij gemakkelijk verlagen door een paar kleine veranderingen te maken in je levensstijl. Poets minstens twee keer per dag je tanden en floss deze ook om etensresten te verwijderen. Zo maken bacteriën minder kans en zal er minder snel een ontsteking kunnen ontstaan in je mond. Ga twee keer per jaar naar de tandarts zodat deze een gaatje tijdig kan vullen of een afgebroken tand kan repareren en er geen kans is dat er een abces groeit onder die tand. Als laatste is het gebruik van tabak (zowel als sigaretten als pruimtabak) erg slecht voor de gezondheid van je tanden en is het om een groot aantal redenen beter als je hiermee stopt.

Zoek snel hulp

De bovenstaande 7 tips zijn alleen effectief als dit gecombineerd gaat met het zoeken naar professionele hulp. Je zal naar de tandarts moeten en dit is niet leuk, maar het is beter dan dat je een aantal kiezen kwijtraakt of dat de infectie zich verspreidt. De behandeling zal dan veel vervelender en langer zijn en je loopt kans ernstig ziek te worden. Vermoed je dat je een abces in je mond hebt, bel dan direct de tandarts. In vele gevallen kan je tand dan gewoon worden gered en ben je weer snel van de pijn verlost.