Voorkomen is beter dan genezen is al een oud gezegde. Deze eeuwenoude waarheid geldt ook absoluut voor de ziektes verkoudheid en griep. Hoewel je zeker niet in staat zult zijn om elke ziekte te vlug af te zijn, is het in de meest gevallen wel beter om maatregelen te treffen waarmee je de verspreiding van infectieziektes, zoals verkoudheid en griep, tegen te gaan.
Alledaagse maatregelen om verkoudheid en griep te voorkomen
De belangrijkste stappen die je dient te zetten om minder snel ziek te worden, en dus ook zoveel mogelijk verkoudheid en griep te voorkomen, zijn maatregelen die je vast al heel vaak te horen hebt gekregen:
- Je handen wassen is wellicht wel de meest belangrijke maatregel om te treffen. Door immers je handen goed en regelmatig te wassen met warm water en zeep (voor de duur van tenminste 20 seconden) kan immers de verspreiding van ziektekiemen erg goed voorkomen. Je kunt op die manier jezelf dan ook een stuk gezonder houden door je handen op de juiste manier te wassen en ook zul je zo de kans verkleinen dat je ziektekiemen overdracht op andere personen. Het is dan wel van cruciaal belang dat je weet hoe je je handen correct moet wassen, helaas doet nog lang niet iedereen dat zoals het hoort.
- Houd er een gezonde levensstijl op na: je lichaam gezond houden zal je helpen om ook je immuunsysteem gezond te houden. Dat wil dus zeggen dat je lichaam beter in staat zal zijn om ziektes te bestrijden op momenten dat je in contact komt met diverse ziektekiemen. Je kunt hierbij denken aan gezond eten, regelmatig doen aan lichaamsbeweging, voldoende slapen en stress verminderen. Deze stappen zullen er namelijk voor zorgen dat je lichaam eventuele infecties beter kan bestrijden.
- Stoppen met roken: wanneer je een roker bent, dan dien je met deze ongezonde gewoonte te stoppen, zelfs als je een zogenaamde gelegenheidsroker bent. Roken beïnvloedt immers je immuunsysteem, waardoor je een grotere kans hebt om ziek te worden door veelvoorkomende ziekteverwekkers en je dus gemakkelijker een verkoudheid of griep op zult lopen. Roken beïnvloedt bovendien op een groot aantal manieren haast elk deel van je lichaam.
- Blijf goed gehydrateerd: de vochtbalans in je lichaam op peil houden is belangrijker dan je misschien zou denken. Door iedere dag genoeg water te drinken, zal je lichaam in staat zijn om zo optimaal mogelijk te functioneren. Een goede vochtbalans is dan ook van cruciaal belang bij het optimaal laten werken van alle systemen in je lichaam.
- Gebruik handdesinfectiemiddelen: Water en zeep en zijn niet altijd en overal voor handen, ziektekiemen zijn echter overal aanwezig. Op het ogenblik dat je geen mogelijkheid hebt om je handen te wassen, dan dien je ervoor te zorgen dat je een handdesinfectiemiddel kunt gebruiken. Dit middel moet dan wel voor minimaal 60 procent uit alcohol bestaan om je handen grondig te kunnen reinigen. Dit is in het bijzonder van belang voordat je je gezicht aan gaat raken, je iets gaat eten of je een ander aan gaat raken (of nadat je dit hebt gedaan).
- Deel geen serviesgoed of bestek: eigenlijk zou deze maatregel vanzelfsprekend moeten zijn, maar nog altijd delen veel te veel mensen kopjes, flesjes met water, bestek en voedsel met anderen. Zelfs op het moment dat de persoon met wie je iets deelt niet zichtbaar ziek is, kan hij, of zij, ziektekiemen aan je overdragen en kun je dus ziek worden. Alle mensen zijn immers blootgesteld aan de meest uiteenlopende ziekteverwekkers. Iemand in je omgeving kan echter immuun zijn voor een bepaald virus dat hij, of zij, bij zich draagt, maar ditzelfde virus kan jou vervolgens wel ziek maken omdat je er nog niet eerder mee te maken hebt gehad en er dus geen immuniteit voor op hebt kunnen bouwen.
Zieke mensen vermijden
Maatregelen die je neemt door gewoon je gezond verstand te gebruiken werken vaak het best, zoals wanneer je het contact met een zieke zoveel mogelijk probeert te vermijden. In het geval van griep zal dat echter lastig worden omdat de zieke dan al besmettelijk zal zijn 24 uur voordat de symptomen zelfs aan hebben gediend. Dit wil dus zeggen dat een persoon die een dag eerder nog gewoon aan het werk was, vandaag thuis kan zitten met griep en toch de ziektekiemen al binnen het bedrijf heeft weten te verspreiden, zonder zich daar zelf van bewust te zijn uiteraard.
Om deze, en nog een groot aantal andere, redenen is het erg verstandig om de hierboven genoemde simpele voorzorgsmaatregelen te treffen. Daarnaast zal het goed schoon houden van oppervlakken en voorwerpen die vaak aan worden geraakt in huis en op je werkplek ook de kans verkleinen dat allerlei ziektekiemen zich gemakkelijk kunnen verspreiden.
Ken de belangrijkste problemen van antibacteriële middelen
Mensen zullen zich maar zelden beseffen hoeveel ziektekiemen er voorkomen op bijvoorbeeld een computertoetsenbord, een telefoon op het werk of op hun eigen mobiele telefoon. Ondanks dat zijn dit juist voorwerpen die vaak aan worden geraakt en zitten ze werkelijk bomvol bacteriën en virussen. Ditzelfde geldt voor allerlei oppervlakken in huis, ook deze worden vaak aangeraakt en doorgaans niet grondig genoeg gereinigd om alle ziektekiemen te kunnen elimineren. Het schoonmaken van gebruiksvoorwerpen, zoals deurgrepen, kranen en afstandsbedieningen, wordt namelijk maar al te vaak over het hoofd gezien. De oppervlakken zijn om die reden dan ook een grote bron van uiteenlopende infecties.
Haal elk jaar een griepprik
Er is geen goede reden om een vaccinatie niet te halen. Talloze onderzoeken hebben namelijk aan het licht gebracht dat ze ieder jaar veilig en effectief zijn en dat ze zelfs in staat zijn om miljoenen mensenlevens te redden. Alleen wanneer je een gegronde medische reden hebt om geen vaccinatie te gaan halen, dan is het verstandig om elk jaar een griepprik te laten zetten, maar ook eventuele andere vaccinatie te gaan halen als dat nodig blijkt te zijn. Een vaccinatie zal overigens geen 100 procent bescherming kunnen bieden, maar je zult wel aanzienlijk minder kans hebben om ernstig ziek te worden als je bijvoorbeeld griep krijgt wanneer je een griepprik hebt gehaald. Je zou kunnen denken dat de griep een minder ernstige ziekte is, maar helaas is niets minder waar. Griep is immers elk jaar weer verantwoordelijk voor een heleboel sterfgevallen en nog veel meer ziekenhuisopnames.
Een griepprik kan ernstige complicaties helpen voorkomen.
Sommige volwassenen denken wellicht dat ze geen andere vaccinaties meer nodig hebben dan de griepprik, maar dat is altijd waar. Op het moment dat je bijvoorbeeld regelmatig in contact komt met kinderen, dan hebt je waarschijnlijk ook nog andere inentingen nodig die je bescherming zal bieden tegen ziektes zoals tetanus, polio, kinkhoest en difterie. Hoewel deze ziekte misschien niet echt ernstig lijken, is er de laatste tijd toch weer een duidelijk stijging waar te nemen in het aantal kinkhoestgevallen en zijn er gevallen bekend waarbij de ziekte het leven opeiste van jonge baby’s. Het vaccin tegen dit soort ziektes dat je als kind toegediend hebt gekregen, biedt vandaag de dag naar alle waarschijnlijkheid geen bescherming meer. Je loopt daardoor dus het risico om deze ziektes op kinderen over te dragen wanneer je de verantwoordelijke ziektekiemen bij je draagt.
Wanneer je bovendien tot één van de risicogroepen behoort, of wanneer je ouder bent dan 65, dan dien je wellicht ook een inenting te krijgen die je zal beschermen tegen de meest voorkomende vromen van longontsteking die door de pneumococcusbacterie worden veroorzaakt. Indien je een kind hebt, dan doe je er verstandig om het volgens het vaccinatieprogramma van de regering in te laten enten. In dit programma worden immers altijd veilige- en effectieve vaccins gebruikt die kinderen kunnen beschermen tegen ernstige, en soms zelfs dodelijke, ziekten.
Moet je supplementen gaan gebruiken?
Er zijn een heleboel middelen beschikbaar op de farmaceutische markt waarvan beweerd wordt dat deze je helpen om een verkoudheid, griep en andere ziekten te voorkomen. Vaak worden er supplementen, kruiden, oliën of vitamines aangeprezen die je de nodige bescherming zouden kunnen bieden tegen diverse ziektes en aandoeningen. De vraag is echter of je ook daadwerkelijk moet gaan gebruiken en of deze producten wel het geld waard zullen zijn. Het korte op deze vragen is even kort als krachtig: nee.
Ondanks het feit dat het onderzoek naar supplementen en de effecten ervan op de gezondheid van de mens beperkt is, zijn er toch een aantal onderzoeken gedaan naar enkele van de meest populaire remedies. Hierbij kun je denken aan supplementen die vitamine C, echinacea en vlierbes bevatten. Helaas is wetenschap nog altijd niet in staat om de beloftes van de fabrikanten van dergelijke middelen te staven als het gaat om het bieden van enige ondersteuning bij het voorkomen of het behandelen van veelvoorkomende infecties.
Een ander probleem met dit soort producten is dat bijna alle middelen helemaal niet gereguleerd zijn. Zolang er bij deze producten maar een bijsluiter zit waarop staat dat ze niet bedoeld zijn om een ziekte te behandelen of deze te voorkomen, dan is de productie ervan geoorloofd zonder dat de overheid er enig toezicht op hoeft te houden en de kwaliteit of de veiligheid niet gegarandeerd hoeft te worden. In feite hebben onderzoeken aan weten te tonen dat een groot aantal van deze producten dikwijls niet eens de ingrediënten bevatten die op de verpakking staan vermeld. Je zult daardoor dus niet altijd binnenkrijgen wat je dacht te gaan gebruiken.
Er is slechts weinig bewijs om het idee te kunnen onderbouwen dat je supplementen zou moeten nemen om veelvoorkomende ziekten tegen te kunnen gaan. Wanneer je bedenkt dat je lichaam een tekort op heeft gebouwd aan bepaalde vitaminen of mineralen, dan is het wellicht zinvol om supplementen in te gaan nemen om die concentratie van een bepaalde stof weer te verhogen. Bij voorkeur bespreek je dit echter eerst met je huisarts. Indien het namelijk mogelijk is, dan doe je er immers beter aan om de betreffende voedingsstof(fen) via je voeding binnen te krijgen, in plaats van supplementen in te gaan nemen.
Slotopmerking
Het is weliswaar niet mogelijk om elke ziekte te voorkomen, maar er zijn wel zaken die de meeste mensen wel vaker zouden kunnen doen om zichzelf, maar ook anderen, te beschermen. Het immuunsysteem van je lichaam zijn werk laten doen, is bijvoorbeeld een goede zaak, maar daarnaast dien je ook voorzorgsmaatregelen te treffen zodat ziektekiemen minder eenvoudig toe kunnen slaan. Er zit echter een gulden middenweg tussen ‘in een volkomen steriele wereld leven’ en nooit je handen wassen. Als je de bovenstaande richtlijnen, en de andere gezondheids- en welzijnsinformatie die op onze website te vinden is, in acht neemt dan is de kans groot dat dit jaar het meest gezonde jaar tot nu toe gaat worden.