Veel mensen krijgen vaak het advies om elk jaar opnieuw een griepprik te laten zetten. Het lijkt op het eerste gezicht misschien wat vreemd, aangezien vrijwel ieder ander vaccin dat een mens in de loop van zijn, of haar, leven krijgt veel langer werkzaam blijft dan dat ene jaar. Sommige mensen denken zelfs dat het wellicht voldoende is om je slecht eenmalig in te laten enten tegen griep en dat het vaccin hen vast langer dan één seizoen zijn werk zal blijven doen. Helaas is in de regel niet het geval. De werking van een griepvaccin zal in de meeste gevallen maar één griepseizoenen aan blijven houden (soms net even wat langer).
Op het ogenblik dat je dus een griepprik krijgt, heeft het vaccin twee weken nodig om je daadwerkelijk tegen griep te kunnen beschermen in het betreffende griepseizoen. Uiteraard zul je dan alleen maar beschermd zijn tegen de griepvirussen die in het vaccin zijn verwerkt. De reactie van het afweersysteem op het griepvaccin zal voor ieder mens echter anders zijn, dus zal de tijd die het vaccin werkzaam blijft voor iedereen anders zijn. Sommige mensen kunnen door een griepprik tot het volgende jaar worden beschermd, terwijl anderen wellicht veel eerder weer vatbaar zullen zijn voor griep.
Waarom elk jaar opnieuw vaccineren?
Ieder jaar opnieuw een vaccinatie is noodzakelijk omdat er variaties in de griepvirussen optreden. De griepvirussen die elk jaar actief zijn, verschillen vaak van griepseizoen tot griepseizoen. Onderzoekers werken dan ook ieder jaar hard om vast te stellen welke griepstammen het meest waarschijnlijk actief zullen zijn tijdens het volgende griepseizoen en dus voor de uitbraak van de meeste griepgevallen zullen zorgen. De top drie of vier van deze griepstammen (vaak twee stammen van het influenza A virus en één of twee stammen van influenza B virus) worden in het vaccin voor het volgende griepseizoen opgenomen.
Hoewel de situatie doorgaans geen drastische veranderingen laat zien, worden er in de meeste jaren tenminste de lichte variaties van deze influenzastammen in de vaccins verwerkt. Influenzavirussen zullen overigens vaak muteren, waardoor dergelijke aanpassingen in het vaccin noodzakelijk zijn om de mutaties in het virus bij te kunnen houden en ervoor te zorgen dat het vaccin zo effectief mogelijk zijn werk kan blijven doen.
Hoe effectief zijn griepvaccins?
De effectiviteit van griepvaccins kan van jaar tot jaar uiteenlopen. Op het moment dat de influenzastammen in het vaccin goed overeenkomen met de ziektes die het meest vaak onder de bevolking voorkomen, dan zal het vaccin als effectiever worden beschouwd dan wanneer de griepprik niet, of niet voldoende, werkt. Over het algemeen vermindert het griepvaccin, wanneer de stammen goed op elkaar af zijn gestemd, de kans (met ongeveer 60 procent) dat de doorsnee bevolking de griep zal krijgen.
Het is echter uiterst belangrijk om te beseffen dat het laten zetten van een griepvaccin geen volledige garantie geeft en dat je dus nog steeds ziek kunt worden. Zelfs op het moment dat een vaccin goed werkt, zal het je niet tegen elke ziekte weten te beschermen, alleen tegen de griepstammen die erin opgenomen zijn. Veel mensen denken echter dat griepvaccins niet werken wanneer ze tijdens het griepseizoen nog steeds een verkoudheid oplopen of wanneer ze last krijgen van buikgriep, terwijl ze toch een griepprik hebben gekregen. Helaas beschermt het vaccin je niet tegen dit soort ziekten omdat ze niet worden veroorzaakt door het influenzavirus. Het griepvaccin kan er dan ook niet aan bijdragen dat je lichaam hier extra tegen wordt beschermd.
