Acute- en chronische bronchitis zijn ziektes die worden behandeld met fundamenteel verschillende behandelingen, hoewel er wel een aantal behandelmethoden voor handen zijn die in beide gevallen gebruikt kunnen worden. De basis van de behandeling voor beide vormen van bronchitis ligt bij het verlichten van het ongemak, het bevorderen van een optimale ademhaling en het verminderen van de hoestklachten.
De meest voorkomende behandelingen voor acute bronchitis bestaan uit het nemen van rust en het aanpakken van de aanwezige symptomen op het moment dat de ontsteking het gevolg is van een virale infectie. Indien er echter sprake is van een bacteriële infectie bij acute bronchitis, dan kunnen eveneens antibiotica in worden gezet. Chronische bronchitis daarentegen wordt onder controle gehouden met van ontstekingsremmende medicatie waarmee de infectie in de bronchiën verminderd dient te worden. Hierbij kun je denken aan steroïden die geïnhaleerd of oraal ingenomen dienen te worden, maar ook aan het doorvoeren van veranderingen in de levensstijl, zoals het stoppen met roken.
Zelfzorg en levensstijl bij acute- of chronische bronchitis
Indien je gediagnosticeerd wordt met acute- of chronische bronchitis, dan is het waarschijnlijk niet nodig dat je in een ziekenhuis op wordt genomen. Voor zowel acute- als chronische bronchitis is een groot deel van de behandeling immers gebaseerd op zelfzorgmiddelen en op het doorvoeren van aanpassingen in je levensstijl.
- Rook en tabaksrook vermijden: zowel acute- als chronische bronchitis kan worden verergerd door het inademen van tabaksrook, industriële gassen en dampen die in het milieu terechtkomen, zoals rook van een grill. Het is dus zaak om er altijd voor te zorgen dat je zoveel mogelijk uit de buurt blijft van irriterende stoffen die je in zou kunnen ademen, omdat deze een verhoogde ontstekingsreactie van je luchtwegen tot gevolg kunnen hebben.
- Luchtbevochtigers: het gebruik van een luchtbevochtiger kan het ongemak dat je ervaart als je last hebt van acute bronchitis verlichten, en in sommige gevallen eveneens helpen bij de chronische vorm van deze ziekte. Luchtbevochtigers zullen immers vocht aan de lucht toevoegen, het makkelijker maken om adem te halen, slijm los te maken en zelfs in bepaalde gevallen de pijn te verlichten die veroorzaakt wordt door de inademing van droge lucht.
- Rust nemen: acute bronchitis kan ervoor zorgen dat je je erg vermoeid voelt als gevolg van de aanwezige infectie in combinatie met de constante hoest. Het is dan ook van belang om zoveel mogelijk te rusten op momenten dat je je ziek voelt.
- Drinken van heldere vloeistoffen: bij elke vorm van luchtweginfectie is het drinken van heldere vloeistoffen van cruciaal belang omdat je zo goed gehydrateerd blijft en daardoor het slijm in je borst en keel gemakkelijker kan verdunnen en uit je luchtwegen afgevoerd kan worden.
Vrij verkrijgbare middelen gebruiken bij bronchitis
Een aantal vrij verkrijgbare geneesmiddelen kan bepaalde symptomen van zowel acute- als chronische bronchitis verlichten. In de regel zijn dit soort middelen het meest effectief voor kortdurend gebruik wanneer je lijdt aan acute bronchitis. Vaak zal je uw arts echter sterkere geneesmiddelen op doktersrecept aanraden die een langduriger effect zullen hebben op chronische bronchitis.
- Decongestiva : Decongestiva, zoals pseudo-efedrine en oxymetazoline, maken het aanwezige slijm los en helpen het uit je sinussen af te voeren, waardoor het gemakkelijker voor je wordt om adem te halen. Er is echter wel enige controverse over het misbruik van dit soort middelen, dus het is van essentieel belang om verantwoordelijk hier mee om te gaan en deze geneesmiddelen met uiterste zorg te gebruiken. Zo dien je decongestiva enkel en alleen te gebruiken op momenten dat deze je symptomen kunnen verlichten, en bovendien niet langer dan enkele dagen achtereen.
- Pijnstillers: pijnstillers en koortsverlagende middelen, zoals paracetamol en ibuprofen, kunnen de pijn op de borst en de pijn die mogelijk tijdens het hoesten ontstaat, als je lijdt aan bronchitis, verlichten.
- Koortsverlagende middelen: een heleboel van de geneesmiddelen die je koorts kunnen verlagen, zullen eveneens de pijn verzachten, dus kunnen dit soort vrij verkrijgbare geneesmiddelen vaak twee vliegen in één klap slaan. Je moet je echter wel bedenken dat je nooit in een hoger dosering mag gebruiken dan wordt aanbevolen op de bijsluiter. Daarnaast is het altijd van belang om de arts van jou, of je kind, op de hoogte te brengen van het gebruik van deze vrij verkrijgbare geneesmiddelen.
- Hoestmiddelen: middelen die de hoest kunnen onderdrukken of die slijm op kunnen lossen kunnen nuttig zijn op het moment dat je last hebt van een droge hoest of wanneer je hoest niet productief is. Wanneer je echter te maken hebt met een constante hoest als gevolg van chronische bronchitis, dan kan je arts je een hoestonderdrukkend geneesmiddel voorschrijven.
Voorgeschreven medicijnen bij bronchitis
Behandelingen met voorgeschreven medicatie voor bronchitis worden doorgaans gebruikt om het ongemak van de ziekte te verminderen, en een aantal van deze behandelingen kunnen zelfs helpen om te herstellen van de ziekte.
- Antibiotica: de meeste gevallen van acute bronchitis zijn het gevolg van een virale infectie, wat wil zeggen dat deze niet met behulp van antibiotica behandeld kunnen worden. Virale infecties worden niet beter met antibiotica, waardoor het zinloos is om deze medicijnen te gebruiken als je sneller beter wilt worden. Het gebruik ervan kan in dit soort gevallen er zelfs voor zorgen dat er andere problemen ontstaan, zoals antibioticaresistentie. Indien je lijdt aan acute bronchitis, die veroorzaakt is door een bacteriële infectie, dan is een recept voor antibiotica wellicht wel een optie. Het specifieke antibioticum dient echter te worden bepaald door een arts op basis van de bacterie die waarschijnlijk verantwoordelijk is voor de ontstane infectie. Indien je toch antibiotica moet gaan gebruiken, dan dien je ervoor te zorgen dat je al de voorgeschreven medicatie inneemt zoals je is verteld door de arts en dat je niet stopt met de behandeling zodra je je weer beter voelt.
- Luchtwegverwijders: deze middelen zullen de spieren rondom de luchtwegen laten ontspannen, waardoor ze uit zullen gaan zetten. Een dergelijke verwijding van de luchtwegen zal ervoor zorgen dat slijm gemakkelijk af kan worden gevoerd, terwijl de ongecontroleerde samentrekkingen van de luchtwegen juist worden verlicht en de luchtwegverstoppingen eveneens af zullen nemen. De piepende ademhaling en het beklemmende gevoel op je borst kunnen ook tijdelijk verbeteren en er zal meer zuurstof naar je longen kunnen worden vervoerd waardoor je energielevel toe zal nemen. In een heleboel gevallen worden luchtwegverwijders in de vorm van een inhaler gebruikt, sommige van deze geneesmiddelen zullen snel werken en daarom worden gebruikt voor de behandeling van acute aanvallen van kortademigheid die gerelateerd zijn aan het ongecontroleerd samentrekken van de luchtwegen.
- Steroïden: oraal in te nemen steroïden kunnen gebruikt worden om chronische bronchitis te behandelen op het ogenblik dat de symptomen snel verergeren. Geïnhaleerde steroïden worden daarentegen vaak gebruikt om stabiele symptomen mee te behandelen of op momenten ingezet dat de symptomen geleidelijk erger worden.
- Fosfodiesterase-4-remmers: dit zijn middelen die ontstekingen behandelen die gerelateerd zijn aan longziektes. Een behandeling die bestaat uit een eenmaal daagse orale inname van dit middel helpt om een toename van symptomen als gevolg van chronische bronchitis af te laten nemen, vaak gaat dit gepaard met minimale bijwerkingen.
Operatieve ingrepen en door specialisten begeleide behandelingen
Er zijn diverse behandelingen die kunnen helpen bij het verlichten van de symptomen en de benauwdheid bij chronische bronchitis. Deze behandelingen zijn vooral niet invasief en doorgaans niet moeilijk te verdragen, maar dienen wel aan te worden gestuurd door een specialist.
- Kinesitherapie van de borst: deze behandeling is een techniek waarbij klappen op de borst en/of rug worden gegeven om zo te helpen bij het losmaken van slijm, het hoesten te vergemakkelijken en het ophoesten van het slijm te verbeteren. Deze behandelmethode is soms ook bedoeld om aanwezig vocht uit het lichaam af te voeren en kan handmatig (met holle handen) uit worden gevoerd of met behulp van een apparaat dat de luchtwegen vrij zal maken.
- Postural drainage: dit is een techniek die gebruikmaakt van de zwaartekracht om te helpen bij de verwijdering van slijm uit de luchtwegen. Zowel fysiotherapie die zich specifiek richt op de borst als postural drainage werken het best na een behandeling met luchtwegverwijders.
- Apparaten die de luchtwegen vrij maken: dit soort apparaten worden gebruikt in combinatie met fysiotherapie van de borst en postural drainage om de afvoer van slijm uit de longen beter te kunnen waarborgen. Van deze apparaten is aangetoond dat ze de resultaten zullen verbeteren, in vergelijking met een behandeling die alleen bestaat uit fysiotherapie of drainage. Bovendien zijn de apparaten relatief goed betaalbaar en eenvoudig in het gebruik. Om die redenen kan een therapeut of arts je een dergelijk apparaat aanraden wanneer je lijdt aan chronische bronchitis. Een aantalm voorbeelden van apparaten die je luchtwegen vrij kunnen maken zijn:
- Positieve expiratoire druk (PEP) -apparatenzullen je in staat stellen om tegen een verhoogde luchtdruk te ademen.
- Hoogfrequente oscillerende apparaten, zoals het Flutter Mucus Clearance Device en het Acapella Vibratory PEP Device, zullen de kleine- en grote luchtwegen voorzichtig laten trillen.
- De Lung Flute(vertaald: longfluit): is een apparaat dat je in de hand dient te houden en dat laagfrequente geluidsgolven in de luchtwegen zal genereren.
Aanvullende alternatieve geneeswijzen
Er zijn een aantal alternatieve behandelingen die gebruikt worden als er sprake is van bronchitis, maar er zijn slechts een paar van deze behandelmethoden onderworpen aan wetenschappelijk onderzoek. Desondanks zijn er toch, weliswaar beperkte, veelbelovende resultaten voor handen.
- Eucalyptusolie: van eucalyptus is bekend dat deze antivirale eigenschappen kan bezitten en het gebruik van de olie door middel van inhalatie van stoom kan bepaalde symptomen van acute bronchitis helpen verminderen.
- Umcka(Pelargonium sidoides) is een kruidenremedie die mogelijk effectief kan zijn bij de verlichting van de symptomen die kenmerkend zijn voor acute bronchitis.
- Rode iep (in het Engels: Slippery Elm)is verkrijgbaar in de vorm van thee. Deze thee kan de keelpijn verlichten die vaak samengaat met bronchitis. Rode iep bevat bovendien bepaalde stoffen (in de vorm van een gelachtige substantie) die ontstekingen weet te remmen.