Gastro-enteritis, of buikgriep zoals in de volksmond deze ziekte ook wel wordt genoemd, is de op één na meest voorkomende ziekte in ons land. Ondanks dat veel mensen vaak de term griep gebruiken, heeft de ziekte eigenlijk helemaal niets met griep (influenza) te maken. Influenza wordt immers veroorzaakt door het influenzavirus en is een ziekte die vooral betrekking heeft op de luchtwegen. De “buikgriep” wordt daarentegen meestal veroorzaakt door een virus dat het darmkanaal aan zal vallen en daar zorgt voor zwelling en allerlei ongemakken. Buikgriep kan bovendien worden veroorzaakt door bepaalde bacteriën, het eten van bedorven of verontreinigd voedsel, als bijwerking van een bepaald geneesmiddel of een andere, meer ernstige, ziekte of aandoening.
Veelvoorkomende symptomen van buikgriep
Indien je ooit buikgriep hebt gehad, dan weet je waarschijnlijk maar al te goed wat de meest voorkomende symptomen zijn. De meeste mensen zullen direct denken aan braken en diarree als het gaat om symptomen van de buikgriep die zij eens hebben gehad, maar er zijn ook een aantal andere symptomen waar deze ziekte mee gepaard kan gaan. Naast overgeven en diarree zul je bijvoorbeeld ook last kunnen krijgen van de volgende symptomen als je buikgriep hebt:
- Koorts,
- Misselijkheid,
- Buikpijn,
- Vermoeidheid of lusteloosheid.
Wat is de oorzaak van buikgriep?
De meest voorkomende oorzaak van buikgriep in ons land is het zogenaamde Norovirus. Ondanks het feit dat er nog een heleboel andere virussen en bacteriën voor dezelfde symptomen kunnen zorgen, is het Norovirus de meest voorkomende boosdoener omdat dit virus buitengewoon besmettelijk is en daarnaast moeilijk kan worden aangepakt.
De typische incubatietijd, de tijdspanne tussen de blootstelling aan de verantwoordelijke ziektekiemen en het begin van de eerste symptomen, bij buikgriep bedraagt in de regel 12 tot 48 uur. De symptomen zullen doorgaans één tot drie dagen aan blijven houden. Diarree kan bij sommige mensen echter wel 10 dagen achtereen aan blijven houden.
Het behandelen van buikgriep
Het medisch behandelen van buikgriep is in het gros van de gevallen niet nodig, maar in sommige gevallen kun je uitgedroogd raken doordat je overmatig moet braken en als gevolg van de diarree.
Baby’s, kinderen, ouderen en mensen met een verzwakt afweersysteem zullen veel eerder als gevolg van buikgriep uitgedroogd kunnen raken. Afhankelijk van de ernst van de buikgriep, is het soms noodzakelijk dat er een combinatie van behandelingen in gang wordt gezet. Er zijn gelukkig op doktersrecept een aantal geneesmiddelen beschikbaar die je kunnen helpen om het braken te stoppen of te verminderen. Daarnaast hebben mensen die ernstig uit zijn gedroogd wellicht een infuus nodig waarlangs extra vocht in het lichaam kan worden gebracht. Voordat je naar de praktijk van je huisarts, of naar het ziekenhuis, gaat, kun je proberen om thuis je vochtbalans weer op peil te krijgen:
- Indien je moet braken, dan moet je niet meteen proberen om iets te eten of drinken. Je maag zal namelijk steeds ongeveer een kwartier rust nodig hebben. Wanneer je deze tijdspanne in acht neemt is de kans het grootst dat je het vocht of het voedsel ook werkelijk binnen kunt houden.
- Vervolgens neem je elke vijf tot tien minuten kleine slokjes water, of een elektrolytdrank (zoals Gatorade) om ervoor te zorgen dat je maag niet overbelast wordt en je dus weer over moet gaan geven. Het drinken van vruchtensappen en frisdrank dien je echter te vermijden.
- Wanneer je kleine slokjes kunt verdragen, dan kun je geleidelijk de hoeveelheden wat verhogen.
- Nadat je een paar uur alleen maar vocht binnen hebt gehouden, kun je gewoon licht verteerbaar voedsel, zoals crackers, toast en rijst eten. Door vast te houden aan eenvoudig voedsel dat gemakkelijk verteerd kan worden door je maag is de beste aanpak, mits je enkel en alleen maar de symptomen van buikgriep hebt. Het is van belang om vettig en gekruid voedsel dan nog te vermijden omdat deze de symptomen waarschijnlijk weer erger zullen maken.
Indien jij, of je kind, echter ook koorts heeft samen met de buikgriep, dan is paracetamol de beste manier om de koorts aan te pakken, tenzij je problemen hebt met de werking van je lever. Andere koortsverlagende middelen kunnen immers voor problemen met je maag zorgen en kinderen onder de 18 mogen bovendien in geen geval aspirine toegediend krijgen.
Hoewel er een breed scala aan vrij verkrijgbare geneesmiddelen voor handen zijn om maagklachten en diarree mee te helpen voorkomen, dienen deze altijd met de nodige voorzichtigheid gebruikt worden. Zo mogen bijvoorbeeld producten met de werkzame stof bismutsubsalicylaat niet aan kinderen worden gegeven, omdat salicylaten in verband gebracht kunnen worden met het syndroom van Reye. Ook middelen om diarree mee te stoppen waarin de stof loperamide is verwerkt, worden niet aanbevolen voor de behandeling van kinderen.
Hoe onplezierig het hebben van diarree en braken ook is, het zijn twee van de natuurlijke manieren van je lichaam om zich te ontdoen van een virus of bacterie dat ervoor heeft gezorgd dat je ziek werd. Het nemen van geneesmiddelen om dit proces te stoppen, kan de ziekte in bepaalde gevallen zelfs erger maken. Indien je je zorgen maakt over de mate van braken en diarree van een kind, dan die je om advies te vragen aan je huisarts en tevens te overleggen wat de beste behandelingsmogelijkheden zijn in dit specifieke geval.
Wanneer moet je medische hulp inschakelen?
In de meeste gevallen zal buikgriep niet om een medische behandeling vragen en zullen de symptomen vanzelf weer binnen een paar dagen zijn verdwenen. Het is echter van belang om de symptomen van ernstige uitdroging snel te herkennen en vervolgens direct medische hulp in te schakelen als je deze waarneemt. Uitdroging is namelijk de meest voorkomende complicatie bij buikgriep en daardoor is het van cruciaal belang dat je weet waar je op moet letten. Tekenen van uitdroging kunnen echter ook voorkomen bij mensen van alle leeftijden en er van persoon tot persoon zelfs anders uitzien.
Symptomen van uitdroging bij volwassenen en oudere kinderen
- Onregelmatig moeten plassen (dit varieert echter per leeftijd, voor oudere kinderen en volwassenen is minder urineren dan normaal voor de duur van 12 uur een probleem),
- Extreme dorst hebben,
- Zeer donkere urine produceren,
- Een droge huid en mond hebben,
- Duizeligheid,
- Vermoeidheid, of extreme loomheid en lethargie,
Symptomen van uitdroging bij baby’s en jonge kinderen
- Een droge mond hebben,
- Geen tranen produceren tijdens het huilen,
- Geen natte luiers produceren voor meer dan drie uur,
- Overmatige prikkelbaar zijn,
- Vier uur of langer niet willen spelen of glimlachen,
- Ogen die diep in de oogkassen liggen, of de aanwezigheid van een zachte plek bovenop het hoofd,
Zowel bij kinderen als bij volwassenen die uit zijn gedroogd, kunnen (met behulp van je duim en wijsvinger) huidplooien worden gemaakt die niet meteen weer plat gaan liggen zodra deze weer wordt losgelaten. Sommige symptomen kunnen bovendien duiden op een andere aandoening dan buikgriep. Het is dus zaak om de symptomen altijd goed in de gaten te houden en bij twijfel, of ernstige zorgen, de deskundigheid van een arts inroepen.
