De Ixodes scapularis, oftewel de hertenteek (in het Engels eveneens de black-legged tick geheten) is een tekensoort die in opmars is in de Verenigde Staten.
In Europa is echter ook de Schapenteek (Ixodes ricinus)bezig om zijn leefgebied steeds verder uit te breiden. Hierdoor komen gevallen van de ziekte van Lyme in een steeds groter wordend gebied voor.
Ondanks dat er altijd wel bepaalde locaties zullen blijven waar een ware piek waar kan worden genomen van deze beestjes, is er overal in Europa wel een toename van het aantal teken te zien.
Deskundigen zeggen dat de teken, die zich alsmaar verder verspreiden over vrijwel alle continenten, waarschijnlijk ervoor zullen gaan zorgen dat het aantal gevallen van de ziekte van Lyme in een heleboel landen zal gaan stijgen.
Uit een recent onderzoek is bijvoorbeeld vast komen te staan dat de gevallen van Lyme tussen 2004 en 2016 met ruim 80 procent zijn gestegen. Hier is echter uitgegaan van de gevallen van de ziekte van Lyme die officieel gemeld zijn, waardoor het werkelijke aantal ieder jaar aanzienlijk hoger zal liggen.
Er zijn zelfs deskundigen die denken dat dit aantal in werkelijkheid wel 10 keer hoger uit kan vallen dan wat vaak wordt gerapporteerd.
“Er is natuurlijk van jaar tot jaar een zekere schommeling waar te nemen, maar de trend laat duidelijk een stijgende lijn zien,” zegt John Aucott, MD, directeur van de Johns Hopkins Lyme Ziekte Clinical Research Center in Baltimore. “Deze trend zal bovendien in de nabije toekomst niet tot stoppen gebracht kunnen worden.”
Zo zijn bijvoorbeeld in Noord-Amerika de meeste gevallen gegroepeerd in de 14 noordoostelijke- en de centraal gelegen staten van de Midwest, maar dat neemt niet weg dat de ziekte van Lyme inmiddels al tot ver in het zuiden wordt gemeld, zoals in Mexico, maar ook steeds verder oprukt naar het noorden en inmiddels al Canada heeft weten te bereiken.
De hertenteek (Ixodes scapularis) draagt de bacteriën bij zich die verantwoordelijk zijn voor de infectie die tot de ziekte van Lyme kan leiden. Dezelfde teek kan echter ook andere ziektes verspreiden, zoals tekenkoorts (babesiose), anaplasmose en het Powassanvirus. Ook deze ziektes laten duidelijk een toename zien in de Verenigde Staten, maar in bepaal; de gevallen ook in Europa.
Hieronder vertellen we je meer over de ziekte van Lyme en wat je dit jaar, en de jaren die komen gaan, kunt verwachten.
Wat is de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door de bacterie, Borrelia burgdorferi, die door middel van een beet van een besmette herten- of schapenteek op de mens over wordt gebracht.
Symptomen kunnen gedurende 3 tot 30 dagen na de beet optreden en daarnaast bovendien erg uiteenlopend zijn, afhankelijk van het stadium van de infectie waarin je je bevindt. In bepaalde gevallen kunnen de symptomen dan ook pas maanden na de beet zich gaan manifesteren.
De kans dat je de ziekte van Lyme krijgt door een tekenbeet hangt af van het soort teek dat je te grazen heeft genomen, maar ook op welke plek je was toen je gebeten werd en hoe lang de teek bij je is gebleven, zegt de CDC. Zo moeten hertenteken 36 tot 48 uur aan je vast hebben gezeten om de ziekte van Lyme over te kunnen dragen.
Wanneer je een teek, of zelfs meerdere teken, binnen 48 uur verwijdert, dan is de kans een stuk kleiner dat je besmet raakt, zegt de aan Cleveland Clinic verbonden specialist in besmettelijke ziekte Alan Taege.
Wat zijn de symptomen van de ziekte van Lyme?
Vroege tekenen en symptomen van de ziekte van Lyme zijn:
- Koorts,
- Koude rillingen,
- Hoofdpijn,
- Vermoeidheid,
- Spierpijn,
- Gewrichtspijn,
- Zwelling van de lymfeklieren.
Dit zijn echter allemaal symptomen die ook kenmerkend zijn voor griep . Bij ongeveer 80 procent van de Lyme-infecties is er bovendien sprake van huiduitslag als één van de eerste symptomen, aldus Aucott.
Wanneer infectie niet wordt behandeld, dan kunnen de symptomen voortschrijden en dat zal zich onder meer kunnen uiten in:
- Ernstige hoofdpijn,
- Nekstijfheid,
- Huiduitslag op andere delen van het lichaam,
- Artritis met ernstige gewrichtspijn en zwelling, vooral in de knieën
- Verlies van spierspanning of “een afhangend” gezicht aan één of beide gezichtshelften.
- Hartkloppingen
- Een onregelmatige hartslag,
- Ontsteking van de hersenen,
- Ontsteking van het ruggenmerg,
- Pijnscheuten in de handen of voeten,
- Gevoelloosheid in de handen of voeten,
- Tintelingen in de handen of voeten
Hoe ziet de huiduitslag eruit?
Circa 20 tot 30 procent van de huiduitslag die voorkomt bij de ziekte van Lyme ziet er rood van kleur en bestaat uit concentrische cirkels rondom een middelpunt, maar de meeste vlekjes zijn rond van vorm en volledig rood en een minimaal doorsnede van 5 centimeter, volgens Aucott.
“De meeste huiduitslag is gewoon rood van kleur”, zegt hij. “De vlekken hebben echter niet, zoals vaak wordt gedacht, de kenmerkende ring rond om de plaats waar de teek heeft gebeten.”
De huiduitslag zal zich geleidelijk verder uitgaan breiden gedurende een periode van dagen en kan wel een diameter hebben van 31 centimeter, zegt de CDC. De vlek voelt mogelijk warm aan, maar prikkelt of jeukt maar zelden. Bovendien kan de huiduitslag op ieder deel van het lichaam voorkomen.
Hoe groot, of beter gezegd klein, zijn teken?
Teken komen voor in drie formaten, afhankelijk van de levensfase waarin ze zich bevinden. Larven van de teek hebben de grootte van een zandkorrel, nimfen zijn ongeveer even groot als een maanzaadje en volwassen exemplaren hebben het formaat van een appelpit.
Hoe wordt de ziekte van Lyme gediagnosticeerd?
Een arts zal de ziekte van Lyme diagnosticeren aan de hand van de symptomen en de individuele blootstelling aan teken in het verleden. Bloedtesten die in twee stappen uit worden gevoerd zijn echter alleen van nut op het moment dat ze op een juiste manier worden gebruikt.
Daarnaast zal de nauwkeurigheid van de test afhankelijk zijn van het ogenblik waarop je geïnfecteerd bent geraakt. Gedurende de eerste weken van infectie kan de test dan ook negatief zijn, omdat de antilichamen in je lichaam een paar weken nodig hebben om zich te ontwikkelen.
Testen worden bovenal niet aangeraden voor patiënten die geen symptomen laten zien die kunnen wijzen op de ziekte van Lyme.
Aucott zegt dat de meest veelbelovende ontwikkeling in de strijd tegen de ziekte van Lyme betere diagnostische tests zijn die nauwkeurig zijn in de eerste paar weken na de blootstelling aan een besmette teek.
Hoe eerder de behandeling immers kan beginnen, hoe minder waarschijnlijk het zal zijn dat de ziekte toe jan slaan. Aucott zegt dat hij verwacht dat de tests binnenkort beschikbaar zullen komen.
Artsen zullen wellicht geen symptomen van de ziekte van Lyme herkennen, in het bijzonder wanneer zij in gebieden werken waar de Lyme-infectie niet, of maar sporadisch, voorkomt, en bovendien zal ongeveer één derde van alle infecties niet gepaard gaan met de huiduitslag waar de ziekte om bekend staat.
Wat zijn de stadia van de Lyme-infectie?
De Lyme-infectie kent een drietal fasen:
1. Vroeg gelokaliseerde Lyme: deze fase gaat gepaard met griepachtige symptomen zoals:
- koorts,
- koude rillingen,
- hoofdpijn,
- gezwollen lymfeklieren,
- keelpijn,
- kenmerkende huiduitslag (een rode ring om de plek van de tekenbeet of gelijkmatig rond en rood gekeurd met een minimale doorsnede van 5 centimeter).
2. Vroege verspreide Lyme: ook nu weer op grieplijkende symptomen die gepaard gaan met:
- pijn,
- een gevoel van zwakte in de armen en benen,
- gevoelloosheid in de armen en benen,
- veranderingen van het gezichtsvermogen,
- hartkloppingen,
- pijn op de borst,
- huiduitslag,
- gezichtsverlamming (de zogenaamde verlamming van Bell).
3. Late gedissemineerde Lyme: deze fase kan weken, maanden of zelfs jaren na de tekenbeet zich aandienen. De symptomen van deze fase kunnen zijn:
- artritis,
- ernstige vermoeidheid,
- ernstige hoofdpijn,
- duizeligheid,
- slaapstoornissen,
- mentale verwarring.
Ondanks het feit dat deskundigen op dit gebied het nog steeds niet begrijpen, zal circa 10procent van de mensen die voor een Lyme-infectie worden behandeld, de ziekte weten te bezweren. Deze groep patiënten kan last krijgen van een drietal kernsymptomen:
- gewrichts- of spierpijn,
- vermoeidheid en verlies van het korte termijngeheugen,
- mentale verwardheid.
Dit stadium wordt het ziekte van Lymesyndroom na behandeling genoemd. Het stadium wordt echter als controversieel beschouwd omdat de symptomen ook bij andere ziekten voorkomen en er geen bloedtest voor handen is om een juiste diagnose te stellen, aldus Aucott.
Er bestaan bovendien theorieën over de reden waarom de symptomen van de ziekte van Lyme chronisch van aard worden.
Een daarvan is dat het lichaam de infectie zal blijven bestrijden, lange tijd nadat de bacteriën zijn verdwenen, dit kan een beetje worden vergeleken met de situatie in het lichaam bij een auto-immuunziekte.
Hoe kan de ziekte van Lyme worden behandeld?
In een vroeg stadium zal antibiotica worden gebruikt om een Lyme-infectie te behandelen.
Patiënten krijgen meestal doxycycline voorgeschreven voor de duur van 10 dagen tot 3 weken, of amoxicilline en cefuroxim die voor een periode van 2 tot 3 weken gebruikt moet worden.
De ziekte van Lyme in vogelvlucht
De ziekte van Lyme is een infectie die over wordt gedragen door middel van een beet van een met een bacterie (Borrelia burgdorferi) geïnfecteerde teek. Teken worden vaak zelf besmet met deze bacterie doordat ze een geïnfecteerd dier hebben gebeten, zoals een hert of een muis.
De meeste mensen die door een teek gebeten worden, zullen de ziekte van Lyme gelukkig niet krijgen. Niet alle teken zijn immers geïnfecteerd en de kans op het ontwikkelen van de ziekte van Lyme zal echter toenemen naarmate de teek langer aan het lichaam vast blijft zitten.
In een periode van 1 tot 4 weken na gebeten te zijn door een geïnfecteerde teek, zullen de meeste mensen een aantal symptomen van de ziekte van Lyme op gaan merken. Een ronde plek op de huid (genaamd erythema migrans) zalzichtbaar zijn op de plaats van de tekenbeet (bij circa 70 tot 80 procent van alle gevallen).
Sommige mensen melden in dit stadium eveneens op griep lijkende symptomen, zoals koorts, koude rillingen, hoofdpijn, vermoeidheid, gezwollen lymfeklieren, gewrichts- en spierpijn.
Op het ogenblik dat de ziekte van Lyme niet aan het licht komt en in een vroeg stadium wordt behandeld, dan kan deze zich uit gaan breiden naar meerdere delen van het lichaam. De ziekte zal de gewrichten, het hart en het zenuwstelsel aantasten (dit zal gebeuren een paar weken tot maanden nadat de teek heeft gebeten).
Er kan extra huiduitslag ontstaan en er kunnen zo en nu en dan episodes van pijn en zwakte in de armen of benen voorkomen. Verlamming van de gezichtspier (de zogenaamde verlamming van Bell), hoofdpijn en een verslechterd geheugen zijn andere symptomen in dit stadium kenmerken, samen met een snelle hartslag en enig verlies van de controle over de spieren in het gezicht.
Het laatste, en meest ernstige, stadium van de ziekte van Lyme, is aangebroken op het moment dat de behandeling niet succesvol is gebleken, of nooit werd gestart (vaak een groot aantal maanden na de opgelopen tekenbeet).
Gewrichtsontsteking (artritis), die zich vaak in de knieën manifesteert, wordt duidelijk en kan zelfs chronisch van aard worden. Het zenuwstelsel kan een ongewoon gevoel ontwikkelen door aantasting van de perifere zenuwen (zogenaamde perifere neuropathie) samen met verwardheid.
Hartproblemen komen weliswaar minder vaak voor, maar er kan wel degelijk een ontsteking van de hartspier en een onregelmatige hartslag ontstaan in dit laatste stadium van de ziekte van Lyme.
Niet alle teken zijn in staat om de ziekte van Lyme op een mens over te dragen. In bepaalde gebieden op aarde zullen zelfs verschillende teken verantwoordelijk zijn voor de verspreiding van de ziekte van Lyme.
Van andere tekensoorten die wereldwijd aan worden getroffen, zoals de hondenteek, is niet aangetoond dat deze de bacterie, die verantwoordelijk is voor de overdacht van de ziekte van Lyme, verspreiden.
Maar desondanks dien je altijd op te passen omdat op steeds meer plaatsen de ziekte van Lyme wordt gemeld, zowel in de Verenigde Staten als in Canada, Europa, Azië, Australië en Zuid-Amerika.
Er zijn ook een aantal manieren waarop de ziekte van Lyme niet wordt verspreid, ondanks dat nog steeds een heleboel mensen geloven dat dit wel het geval is. Je kunt de ziekte van Lyme bijvoorbeeld niet oplopen door in de buurt van een geïnfecteerde persoon te verblijven.
En ondanks het feit dat huisdieren eveneens besmet kunnen raken door een tekenbeet, kunnen ze de ziekte niet op de mens overdragen, tenzij een geïnfecteerde teek van het betreffende dier afvalt en vervolgens iemand bijt.
Insecten, zoals muggen, vliegen of vlooien, kunnen de ziekte evenmin op een mens overdragen. Deze insecten kunnen weliswaar de borrelia bacterie bij zich dragen, maar volgens de CDC is er geen overtuigend bewijs voor handen dat de ziekte van Lyme via de lucht, voedsel, water of een insectenbeet, kan worden verspreid.
Deze eer is helemaal voorbehouden aan de geïnfecteerde teken.
De diagnose van de ziekte van Lyme kan door een arts worden gesteld op basis van een uitgevoerd lichamelijk onderzoek, waarbij bijvoorbeeld de kenmerkende huiduitslag wordt waargenomen, samen met het doornemen van de voorgeschiedenis van de symptomen.
Maar niet iedereen die besmet is geraakt met de verantwoordelijke bacterie, heeft last van de kenmerkende huiduitslag, en ook niet iedereen kan zich herinneren dat hij, of zij, eerder door een teek is gebeten.
Speciale bloedonderzoeken kunnen drie tot vier weken na een vermoedelijk contact met een besmette teek uit worden gevoerd om de diagnose te staven. Andere tests, zoals het aftappen van vocht uit de wervelkolom of het nemen van een huidbiopt, kunnen worden uitgevoerd om andere aandoeningen te diagnosticeren of juist uit te sluiten.
De behandeling van de ziekte van Lyme verloopt in de meeste gevallen positief. Dit wil zeggen dat de meeste mensen die lijden aan de ziekte van Lyme te genezen zijn met behulp van antibiotica, in het bijzonder op het moment dat de infectie in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd en behandeld.
Latere stadia kunnen langere, antibioticabehandelingen via een infuus vereisen.
Er is tot op de dag van vandaag geen vaccin tegen de ziekte van Lyme bij de mens voor handen. Jaren geleden is er wel een vaccin ontwikkeld dat bedoeld was om te gebruiken in gebieden met een verhoogd risico, maar dat is momenteel niet meer beschikbaar.
Om de ziekte van Lyme te kunnen voorkomen, dien je tekenbeten zoveel mogelijk te voorkomen door je niet in gras- of bosgebieden te begeven, in het bijzonder in de periode die loopt van de maand mei tot en met de maand juli. Verder dien je je lichaam van top tot teen met kleding te bedekken als je een gebied betreedt waar je mogelijk door een teek gebeten kunt worden.
Daarnaast kun je een insectenverdrijvend middel, waarin DEET zit verwerkt, rechtstreeks aanbrengen op je huid. Insectensprays die permethrine bevatten, kunnen echter ook op je kleding aan worden gebracht om zo de teken te doden als je met hen in aanraking komt, in geen geval mag je deze middelen direct op de huid aanbrengen.
Indien je buiten bent geweest, dan dien je je lichaam volledig, en uiterst grondig, te inspecteren op de aanwezigheid van teken. Dit dien je natuurlijk ook te doen bij je huisdieren. Verder moet je altijd je huid en hoofdhuid goed wassen om eventuele loszittende teken te kunnen verwijderen.
Indien je een teek opgelopen hebt, dan is het van belang om deze op de juiste manier te verwijderen. Gebruik hiervoor een pincet met fijne punt, of een speciale tekenpen of –tang, en grijp het deel van de teek dat het dichtst bij je huid zit, dit is de kop, omdat je niet alleen het lijf wilt weghalen.
Vervolgens trek je voorzichtig de teek recht naar buiten, zonder dat je het beestje daarbij draait. Daarna was je de plaats waar je bent geweten grondig met warm water en zeep. Eventueel kun je de teek bewaren, in een afgesloten zakje in de diepvries, voor nader onderzoek, mocht een arts daar om vragen.
Op de plaats van de tekenbeet mag je geen brandende lucifer, nagellak, vaseline of andere plaatselijke middelen gebruiken in een poging om een opgelopen teek weg te halen.
In hooguit 90 procent van alle gevallen zal een antibioticum de infectie weten te genezen. Indien dat echter niet het geval is, dan kan een patiënt andere antibiotica toegediend krijgen (oraal of via een infuus).
Wanneer er sprake is van een vroeg verspreide ziekte van Lyme, dus als een Lyme-infectie niet behandeld wordt, dan zal doorgaans orale antibiotica aan worden geraden om de symptomen, zoals gelaatsverlamming en een afwijkend hartritme, te behandelen.
Er zal een infuus aan wordt gelegd om de antibiotica toe te dienen wanneer iemand hersenvliesontsteking (meningitis) heeft, dit is een ontsteking van de binnenzijde van de hersenen en het ruggenmerg, maar ook wanneer er ernstiger hartproblemen aanwezig zijn, zal deze behandelmethode vaak toe worden gepast.
In de late Lyme-fase kan een patiënt zowel antibiotica via de mond als een infuus toegediend krijgen. Patiënten met slepende artritis zouden overigens standaard een behandeling voor artritis dienen te krijgen.
Er is tot op heden nog altijd geen behandeling voorhanden om het syndroom van de ziekte van Lyme na behandeling mee aan te pakken. “Tien procent van de mensen wordt helaas niet beter na een antibioticakuur”, zegt Aucott. “We denken echter wel dat dit van essentieel belang is, gezien het feit dat elk jaar duizenden mensen niet genezen.”
In welke gebieden loop je meer kans om de ziekte van Lyme te krijgen?
Online is eenvoudig na te zoeken welke gebieden een extra risico met zich meebrengen ten aanzien van het oplopen van de ziekte van Lyme. Vanwege het feit dat de besmette teken zich voortdurend verder verspreiden, is het zeker aan te bevelen om geregeld te checken waar je een verhoogde kans loopt om door een geïnfecteerde teek gebeten te worden.
Niet alleen wanneer je op reis gaat, maar ook in je vertrouwde omgeving kan immers het risico op besmetting toenemen.
Wie zal waarschijnlijk meer kans lopen om de ziekte van Lyme te krijgen?
Een infectie komt vaker voor onder jongens tot een leeftijd van 15 en in de leeftijdscategorie tussen de 40 en 60 jaar, aldus Taege. “Dit zijn namelijk personen die vaker buiten spelen en houden van kamperen, jagen en wandelen”, zegt hij.
Aucott voegt hieraan toe dat de Lyme-infectie afneemt naarmate tieners ouder worden en ook onder twintigers zet deze afnametrend zich voort “omdat deze bevolkingsgroepen vaker binnen achter hun computer blijven zitten.”
Oudere volwassenen hebben daarentegen vaak wat meer tijd om te tuinieren, en daar worden dan ook de meeste Lyme-infectie opgelopen.
Wat zorgt voor de verspreiding van teken?
Wetenschappers wijzen op een aantal uiteenlopende oorzaken voor de verspreiding van de Lyme-infectie. Hierbij kun je denken aan:
- herbebossing,
- klimaatverandering,
- extreme temperaturen;
- suburbanisatie;
- meer blootstelling aan dierlijke gastheren die als favoriet transportmiddel van de teken kunnen worden beschouwd.
Een teek in actie.
Door een toename van het aantal dierlijke gastheren van de teek, bijvoorbeeld door herbebossing, kan eveneens de tekenpopulatie groeien en zich over een groter gebied gaan verspreiden.
“Teken hebben bovendien een tamelijk lange levenscyclus, die maar liefst 2 tot 3 jaar duurt, en bewegen daarnaast vaak maar weinig in hun leven, waardoor het een poos zal duren om grote veranderingen waar te kunnen nemen,” zegt hij.
Dieren die de ziekte van Lyme doorgeven aan de teken die hen bijten, komen tevens steeds dichter bij de mens en wanneer de leefgebieden verloren gaan, zegt Taege. Teken vinden honden bijvoorbeeld ook een prima gastheer, deze dieren kunnen ze immers ook naar huis brengen en ze vervolgens op een mens overbrengen.
Nog een reden waarom de teken erin slagen ombeter te overleven en zich steeds meer te vermenigvuldigen, is het warmere weer en de mildere winters, Hierdoor zullen immers meer mensen naar buiten gaan, en zullen hun kansen om door een besmette teek te worden gebeten toenemen, vooral in gebieden waar veel gevallen van de ziekte van Lyme worden waargenomen, zegt Taege.
“Of je nu gelooft in opwarming van de aarde of niet, we hebben langere, warmere zomermaanden en mensen zijn dan ook vaker buiten te vinden”, zegt Taege. “We hebben een uitbreiding van teken waargenomen in gebieden waar de dierlijke gastheren leven, en we hebben geleidelijk eveneens meer gevallen van de ziekte van Lyme opgemerkt.”
Dat wil echter niet zeggen dat je bang dient te zijn om buiten bezig te zijn, zolang je maar de juiste voorzorgsmaatregelen treft om een tekenbeet te voorkomen, aldus Aucott.
Wat is de beste manier om een tekenbeet te voorkomen?
Teken zijn insecten die niet in staat zijn om te vliegen of te springen, maar in plaats daarvan leven ze in planten en struiken en klampen ze zich vast aan een geschikte gastheer zodra deze voorbij komt. Om te voorkomen dat je wordt gebeten, dien je:
- Lange broeken en sokken te dragen als je het bos in gaat, maar ook wanneer je andere gebieden bezoekt waar veel begroeiing aanwezig is. Zelfs wanneer je gevallen bladeren op wilt ruimen, is dit geen overbodige maatregel om een tekenbeet te kunnen voorkomen.
- Gebruik een tekenafwerend middel op je huid en kleding waarin DEET, citroenolie of eucalyptus is verwerkt.
- Gebruik voor nog meer bescherming het chemisch middel met permethrine op je kleding en eventuele kampeeruitrusting.
- Neem een douche, als dat tenminste mogelijk is, binnen 2 uur nadat je buiten bent geweest.
- Inspecteer je huid grondig en was ook eventuele teken direct uit je haar.
- Stop je kleding, en alle andere spullen waar mogelijk teken in kunnen zitten, in een hete droger om mogelijk aanwezige insecten te kunnen doden.
Hoe weet je of je door een teek gebeten bent?
Gezien het feit dat de teken vaak maar zo groot zijn als een maanzaadje, moet je redelijk goede ogen hebben om hen te kunnen ontdekken.
Het CDC adviseert dan ook dat wanneer je in een bos of in hoog gras hebt gelopen, maar ook als je in de tuin hebt gewerkt, om je huid over heel je lichaam daarna, bij voorkeur in de douche of het bad, te controleren op de aanwezigheid van teken.
Op die manier heb je je kleding namelijk al uitgedaan waarin eveneens teken zich verborgen kunnen houden.
Wat doe je als er een teek op je huid zit?
Indien je een teek aantreft op je huid, dan is het zaak dat je deze zo snel mogelijk met een pincet met fijne punt, of een speciale tekentang of –pen, verwijdert door het insect aan de kop met een constante druk omhoog te trekken.
Wanneer er delen van de teek in de huid achterblijven, dan moet je proberen om deze eveneens te verwijderen. Nadat de volledige teek is verwijderd, moet je de plaats van de tekenbeet schoonmaken met behulp van ontsmettingsalcohol of met warm water en zeep.
Mead zegt dat het waarschijnlijk is dat je besmet raakt wanneer je de teek binnen 36 tot 48 uur na de beet weg hebt gehaald.
Er zijn echter bepaalde mensen die allergisch reageren op een teek, dus zij zullen meteen een beet van dit insect opmerken.
Hoe moet je een teek weggooien?
Indien je de teek die je heeft gebeten niet wilt of kunt bewaren in een afgesloten zakje in de diepvries, dan dien je deze op een veilige manier weg te gooien.
Je kunt dit doen door het insect eerst in een sopje van water en zeep of in wat alcohol te leggen, het op een stukje plakband te plakken of het door het toilet te spoelen.
Wanneer dien je een arts raadplegen wanneer je vermoedt dat je de ziekte van Lyme hebt?
De kenmerkende huiduitslag is een goede indicatie dat je door een besmette teek bent gebeten. Neem een foto van de betreffende huiduitslag en raadpleeg daarna zo snelmogelijk je huisarts, zegt Aucott.
In deze vroege fase van de ziekte van Lyme zal de behandeling met behulp van antibiotica waarschijnlijk nog succesvol zijn.
Op het moment dat je niet de zo kenmerkende huiduitslag hebt, maar eerder aan een zomergriep lijkt te lijden, met klachten als vermoeidheid, koorts, hoofdpijn maar geen ademhalingsproblemen (zoals hoesten), dan is het ook verstandig om je huisarts te bezoeken, aldus Aucott.
Is er enige vooruitzicht op een vaccin voor de ziekte van Lyme?
De FDA heeft in juli 2017 een zogenaamde “fast-track” goedkeuring afgegeven aan het Franse biotechbedrijf Valneva om een mogelijk vaccin tegen de ziekte van Lyme (het middel met de naam VLA15) op volwassenen in de Verenigde Staten en Europa te testen.
Onderzoeksresultaten van deze eerste fase zullen naar verwachting op korte termijn vrij worden gegeven en tevens zal de tweede fase van start gaan.
Wat als een teek mijn hond heeft gebeten?
Hoe meer teken er in je directe omgeving leven, hoe meer waarschijnlijk het zal zijn dat je trouwe viervoeter deze mee naar huis zal brengen. Elke hondenbezitter dient dan ook altijd na een wandeling met zijn huisdier op zoek te gaan naar mogelijke teken in de vacht.
Honden worden veel waarschijnlijker door teken gebeten, in vergelijking tot een mens, en in gebieden waar de ziekte van Lyme frequenter voorkomt, zal tot een kwart van de honden een bewijs kunnen leveren voor een infectie die in het verleden op is gelopen.
“Aan de andere kant zijn lage percentages van blootstelling aan teken onder honden een goede indicator dat de ziekte van Lyme geen probleem vormt in een bepaalde regio.” Ook honden kunnen van een tekenbeet ziek worden.
Circa 1 op de 10 honden die lijden aan de ziekte van Lyme zal ook daadwerkelijk ziek worden. Veelvoorkomende symptomen bij deze dieren, die 7 tot 21 dagen na het oplopen van een tekenbeet op kunnen treden, zijn:
- kreupelheid waarbij de hond op eieren lijkt te lopen,
- koorts,
- lethargie (ziekelijke slaapzucht),
- vergrote lymfeklieren.
Honden kunnen eveneens antibiotica toegediend krijgen om de ziekte van Lyme te behandelen.
Wat als mijn hond teken meebrengt naar huis?
Om er zeker van te zijn dat je hond geen teken mee je huis inbrengt, dien je de voorzorgsmaatregelen die we eerder hebben besproken in de praktijk te brengen en onder andere steeds weer een controle op teken ui te voeren.
Ook dien je speciale diervriendelijke antiteek producten op je viervoeter aan te brengen en eventueel een vaccin tegen de ziekte van Lyme aan je hond toe te laten doen en door een dierenarts. Voor honden is een dergelijk middel namelijk al wel voor handen.
