Er kan worden gesproken van wazig zicht op het moment dat er verlies van scherpte van het gezichtsvermogen is, waardoor objecten niet langer scherp waargenomen kunnen worden en dus wazig lijken. De primaire oorzaken van wazig zicht zijn:
- Refractiefouten (ook wel brekingsafwijkingen genoemd), zoals bijziendheid, verziendheid en astigmatisme,
- Presbyopie (de ooglens wordt, vaak door veroudering, minder soepel).
Maar daarnaast kan wazig zicht kan eveneens een symptoom zijn van meer ernstige problemen, zoals een mogelijk voor het oog bedreigende oogziekte of een neurologische aandoening. Wazig zien kan van invloed zijn op beide ogen, maar bepaalde mensen ervaren slechts een wazig zicht aan één oog.
Vertroebeld zicht, indien voorwerpen worden verduisterd en “melkachtig” lijken te zijn, wordt in een groot aantal gevallen verward met wazig zicht. Vertroebeld zicht is vaak een symptoom van specifieke aandoeningen, zoals grijze staar (cataract), maar wazig en troebel zicht kunnen allebei symptomen zijn van een ernstig oogprobleem.
Een gekwalificeerde oogarts kan de omvang van je wazig zicht meten en de oorzaak ervan vaststellen aan de hand van een uitgebreid onderzoek van de ogen, onder meer door middel van het bepalen van de contrastgevoeligheid, het gebruik van een spleetlamp en de standaard Snellen oogtabellen te gebruiken. Plotseling, wazig zicht dat aan blijft houden, kan een teken zijn van een ernstig gezondheidsprobleem en om die reden dien je dan ook direct de hulp van een (oog)arts in te schakelen.
Oorzaken en behandeling van wazig zicht
Bijziendheid
Wazig zien in één oog, maar ook in beide ogen, kan een symptoom zijn van bijziendheid (myopie), net zoals loensende ogen en hoofdpijn. Bijziendheid is de meest voorkomende brekingsfout en zorgt ervoor dat voorwerpen in de verte minder scherp waar worden genomen.
De behandeling bestaat uit het aanmeten van een bril, contactlenzen en/of zogenaamde refractieve operaties, zoals diverse vormen van ooglasering, zijn de meest voorkomende manieren om bijziendheid te corrigeren.
Verziendheid
Van wazig zicht als gevolg van verziendheid (hypermetropie) is sprake op het ogenblik dat verre voorwerpen scherp gezien kunnen worden, maar je ogen niet goed in staat zijn om scherp te stellen op voorwerpen die zich dicht bij je bevinden, of wanneer dit een ongewone vermoeidheid van de ogen veroorzaakt. In gevallen van ernstige verziendheid kunnen zelfs voorwerpen op een afstandje wazig lijken.
De behandeling van verziendheid bestaat, net zoals bij bijziendheid, uit het corrigeren van de brekingsafwijking met behulp van een bril, contactlenzen of het uitvoeren van een refractieve oogoperatie.
Astigmatisme
Wazig zicht op alle afstanden is in veel gevallen een symptoom van astigmatisme (een cilinderafwijking). Een bepaald type brekingsfout, astigmatisme genaamd, wordt doorgaans veroorzaakt door een minder regelmatig gevormd hoornvlies.
Als je lijdt aan astigmatisme dan komen de lichtstralen niet op één enkel focuspunt op het netvlies terecht en kun je dus geen helder beeld vormen, ongeacht de afstand waarop het bekeken voorwerp zich ten opzichte van het oog bevindt. Astigmatisme kan, net zoals bijziendheid en verziendheid, worden gecorrigeerd met behulp van een aangemeten bril, contactlenzen of een uitgevoerde refractieoperatie.
Presbyopie (ouderdomsverziendheid)
Op het moment dat je ouder bent dan 40 jaar en van dichtbij wazig begint te zien, bijvoorbeeld bij het lezen van de krant of van andere kleine lettertjes, dan is de kans groot dat dit te wijten is aan beginnende ouderdomsverziendheid (presbyopie). Je hebt dan dus te maken met een volkomen natuurlijke, en veel voorkomende, leeftijdsgebonden oogaandoening.
Ondanks dat de symptomen van ouderdomsverziendheid gelijk zijn aan die veroorzaakt worden door verziendheid (wazig zicht van dichtbij en vermoeide ogen tijdens het lezen), is ouderdomsverziendheid ook een verminderd vermogen om je te concentreren op voorwerpen die zich dichtbij je bevinden, vanwege de verharding van de lens in het oog die een gebrek aan zicht tot gevolg heeft, in plaats van bijvoorbeeld door de vorm van het oog, zoals bij algemene verziendheid het geval is.
Veel voorkomende behandelingen voor ouderdomsverziendheid zijn het aanmeten van multifocale lenzen, bifocale lenzen en/of een leesbril. Er zijn eveneens mogelijkheden om ouderdomsverziendheid door middel van een oogoperatie, zoals ooglasering, lensimplantaten en een zogenaamde geleidende keratoplastiek te behandelen.
Voor alle brillen die aangemeten worden om brekingsfouten en ouderdomsverziendheid mee te corrigeren, geldt dat de helderheid en het comfort kan worden verbeterd met behulp van een aangebrachte antireflectiecoating en meekleurende glazen. Voor meer informatie hierover kun je uiteraard altijd terecht bij je opticien omdat deze je specifieke situatie het beste kan beoordelen.
De eerste foto laat een duidelijk beeld zien van een hond, terwijl de wazige foto in het midden je een beeld geeft van hoe de hond kan worden waargenomen door iemand die zeer bijziend is. De onderste foto laat zien hoe het is als het beeld zowel wazig als vertroebeld is, dit is dus ongeveer hoe iemand met grijze staar deze zal zien.
Chronische droge ogen
Het droge ogen kunnen op uiteenlopende manieren je ogen beïnvloeden, bijvoorbeeld door je een wazig en telkens veranderend zicht te bezorgen. Ondanks dat zogenaamde kunstmatige tranen (een specifieke soort oogdruppels) kunnen helpen om van deze klachten af te komen, hebben droge ogen in een verder gevorderd stadium mogelijk een geneesmiddel op doktersrecept of zogenaamde punctale pluggen nodig om de ogen goed te kunnen bevochtigen en gezond te houden.
Zwangerschap
Wazig zicht is gebruikelijk tijdens de zwangerschap en gaat soms gepaard met dubbelzien(diplopie). Hormonale veranderingen kunnen de vorm en dikte van uw hoornvlies veranderen, waardoor uw zicht vervaagt. Droge ogen komen ook vaak voor bij zwangere vrouwen en kunnen wazig zicht veroorzaken. Je dient altijd zichtstoornissen tijdens een zwangerschap te melden bij je huisarts of verloskundige. Ondanks dat wazig zicht niet altijd ernstig van aard zal zijn, kan het in bepaalde gevallen wel een aanwijzing zijn voor zwangerschapsdiabetes of een verhoogde bloeddruk.
Oculaire migraine of migraine
Ondanks dat het over het algemeen onschadelijk en tijdelijk is, zijn een wazig zicht of het zien van lichtflitsen, halo’s of zigzagpatronen allemaal gebruikelijke symptomen die voorafgaan aan zowel oculaire migraine als aan de reguliere variant van deze vorm van hoofdpijn
Zwevende deeltjes in het oog
Het zicht kan vervagen doordat er tijdelijk plekken of drijvende deeltjes in je gezichtsveld verschijnen. Drijvende deeltjes verschijnen van op het ogenblik dat het gelachtige glasachtige lichaam van het oog na verloop van tijd vloeibaar begint te worden, waardoor microscopische kleine deeltjes van het weefsel in het glasvocht vrij in het oog terechtkomen en door daar rond te drijven zorgen voor schaduwen op het netvlies.
Ondanks dat dit een volkomen normaal onderdeel van het verouderingsproces is, kan het, wanneer je plotseling een stortvloed van drijvende deeltjes te zien krijgt, wijzen op een gescheurd, of losgemaakt, netvlies en dien je direct contact op te nemen met een oogarts.
Wazig zicht na een laserbehandeling
Je gezichtsvermogen kan minder scherp, of zelfs wazig zijn, direct na het ondergaan van een laserbehandeling of een andere vorm van refractieve chirurgie. De helderheid dient echter binnen een paar dagen wel weer verbeteren, maar desondanks kan het een paar weken duren voordat je zicht weer helemaal gestabiliseerd is.
Het gebruik van oogdruppels en geneesmiddelen
Sommige oogdruppels, in het bijzonder medicinale varianten die conserveermiddelen bevatten, kunnen een zekere oogirritatie en wazig zicht met zich meebrengen. In het gros van de gevallen kunnen deze bijwerkingen goed in de hand worden gehouden met behulp van kunstmatige tranen, middelen tegen droge ogen die op doktersrecept verkrijgbaar zijn of met de zogenaamde punctale pluggen.
Tevens kunnen bepaalde geneesmiddelen, zoals allergiemedicatie, bijwerkingen zoals droge ogen en wazig zicht veroorzaken. Tijdens een uitgebreid oogonderzoek kan een optometrist of oogarts je echter vertellen of één van de geneesmiddelen die je gebruikt voor wazig zicht zou kunnen gaan zorgen.
Te lang dragen van contactlenzen
Het dragen van wegwerpbare contactlenzen (of zelfs ieder ander type contactlens) die niet door een arts zijn voorgeschreven, kunnen ervoor zorgen dat eiwitten en ander vuil zich in het dunne laagje traanvocht op de lenzen gaan ophopen. Als gevolg daarvan kan er een wazig zicht ontstaan en zal de kans op het krijgen van een ooginfectie bovendien toenemen.
Wazig zicht kan ook een symptoom zijn van een meer ernstig oogprobleem
Oogaandoeningen en –ziekten
Op het moment dat je met één oog plotseling wazig gaat zien en als je bovendien ouder bent dan 60 jaar, dan heb je mogelijk te maken met een gaatje in de gele vlek (macula). Je hebt dan dus een gaatje in het deel van het netvlies waar de fijne focussering van het oog plaatsvindt. Wazig zien kan tevens een symptoom zijn van een losgeraakt netvlies, oogherpes of een ontsteking van de oogzenuw, naast nog een heleboel andere mogelijke oorzaken.
Bepaalde oogaandoeningen en ziekten kunnen een permanent verlies van het gezichtsvermogen tot gevolg hebben en om die reden is het van cruciaal belang om direct je oogarts te raadplegen zodat er snel een diagnose kan worden gesteld en er eveneens in snel een behandeling in gang kan worden gezet.
Grijze staar
Veranderingen van je zicht, zoals wazig of troebel zien, maar eveneens het zien van lichtflitsen en ‘halo’s’ in het donker kunnen symptomen zijn van grijze staar (cataract). Indien deze vorm van staar niet weg wordt gehaald, dan kan deze op den duur je zicht zo vertroebelen dat je zicht enorm belemmerd wordt en je zelfs blind kunt worden. Maar door de aangedane lens van het oog te vervangen door kunstmatige lenzen, kan een zogenaamde cataractoperatie erg succesvol zijn en je verloren gezichtsvermogen weer terugbrengen.
Groene staar
Wazig zien of ” tunnelvisie ” hebben, kan een aanwijzing zijn voor groene staar (glaucoom). Symptomen van groene staar kunnen zowel een geleidelijke als een soms acute vernauwing van je gezichtsveld inhouden, samengaand met wazig zicht aan de randen van je gezichtsveld. Zonder de juiste behandeling zal het zichtverlies door blijven gaan en kan er uiteindelijk blijvende blindheid het gevolg van groene staar zijn.
Leeftijdsgebonden achteruitgang van de gele vlek (maculaire degeneratie)
Een geleidelijk zichtverlies en wazig zien, waaronder ook het waarnemen van vervormingen zoals rechte lijnen die golvend of onderbroken lijken, kunnen symptomen zijn van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie. Leeftijdsgebonden achteruitgang van de gele vlek is dan ook één van de meest belangrijke oorzaken van blindheid onder ouderen.
Diabetische retinopathie
Indien je lijdt aan diabetes, dan kan onverklaarbaar wazig zien wellicht te wijten zijn aan het ontstaan van zogenaamde diabetische retinopathie. Dit is een gezichtsbedreigende aandoening die schade toe weet te brengen aan het netvlies van het oog.
Hart- en vaatziekten en andere systemische ziekten
Wazig zien, vaak gepaard gaand met dubbel zien, kan een symptoom zijn van een onderliggende medisch noodgeval, zoals een beroerte of een hersenbloeding. Daarnaast kan het een vroeg teken zijn van multiple sclerose. Wanneer je plotseling wazig of dubbel gaat zien, dan dien je dus ook altijd met spoed een arts te waarschuwen.
Indien je echter maar een beetje wazig gaat zien (en de klachten komen en gaan), dan kan dat simpelweg komen door vermoeidheid, een overmatige blootstelling aan zonlicht of vermoeide ogen.
Acute- of aanhoudende veranderingen in het gezichtsvermogen, zoals onscherpte, dubbel zien, tunnelvisie, blinde vlekken, halo’s of troebel zicht, kunnen echter tekenen zijn van een ernstige oogziekte of een ander onderliggend medisch probleem. Op het moment dat je plotselinge veranderingen in je gezichtsvermogen opmerkt, dien je dan ook altijd direct contact op te nemen met een oogarts.
Wazig zicht in het nieuws
Zelfs wanneer er sprake is van een milde visuele beperking, dan kun dit je nog een negatief effect hebben op je leven. Recent onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat hoe goed je kunt zien, van invloed kan zijn op je sociale positie, je gezondheid en de kansen die je krijgt in het leven. Iemand met een beperkt gezichtsvermogen kan zelfs een grotere kans hebben om werkloos te worden, in armoede te eindigen en mentale gezondheidsproblemen te ontwikkelen, aldus een nieuw onderzoek dat die in juli 2016 online is gepubliceerd op de website van JAMA Ophthalmology.
Ben je een loser als je een bril nodig hebt om goed te kunnen zien? Natuurlijk is dat niet zo! Maar in sommige gevallen behandelt de maatschappij je niet eerlijk als je last hebt van een dergelijke onvolkomenheid. Er is een schat aan onderzoek voor handen waaruit vast is komen te staan dat blindheid, en andere vormen van een ernstige gezichtsbeperking, samenhangen met de sociaal-economische positie van de betreffende persoon. Maar tot voor kort waren epidemiologen niet op de hoogte dat zelfs een gewone, milde gezichtsbeperking de sociale positie, de gezondheid en de levenskansen van iemand kan beïnvloeden.
Onderzoekers hebben de gegevens van 112.314 vrijwilligers in Engeland en Wales geanalyseerd die een zicht hadden dat het volledige scherpte-spectrum overspande. De onderzoekers kwamen tot de ontdekking dat de meest belangrijke markers voor de sociale positie onafhankelijk in verband werden gebracht met het zicht in een zekere graad binnen uiteenlopende categorieën van scherpstelling.
Een verminderde visuele werking als gevolg van welke oorzaak dan ook werd in verband gebracht met negatieve sociale uitkomsten en een afgenomen algemene- en geestelijke gezondheid. Zelfs een vrijwel normaal zicht dat wellicht niet aan het licht komt zonder dat daar een oogonderzoek aan vooraf is gegaan, zal zelfs een tastbare invloed hebben op de kwaliteit van leven van de persoon in kwestie.