Wat zijn menstruele krampen?

Op het moment dat een meisje of een vrouw ongesteld wordt, of bijna gaat worden, kan ze last krijgen van een aantal typische klachten. Het hebben van menstruele krampen is één van de meest voorkomende, en waarschijnlijk ook de meest hinderlijke onderdelen van de menstruele cyclus. Deze krampen kunnen namelijk niet alleen kort voor, maar ook tijdens de menstruele bloedingen zich aandienen. Voor veel vrouwen zijn menstruele krampen helaas een steeds terugkerend pijnlijk fenomeen. In de medische wereld wordt doorgaans niet gesproken over menstruele krampen, maar van dysmenorroe.

Symptomen van menstruele krampen

Als vrouw kun je menstruele krampen ervaren in de vorm van een onaangenaam gevoel, of zelfs pijn, in de onderbuik of rug. Van persoon tot persoon kunnen de klachten dus uiteenlopen van mild tot ernstig. Menstruele krampen zullen zich over het algemeen pas voor de eerste keer manifesteren als een meisje een jaar of twee heeft gemenstrueerd. Naarmate een meisje of jonge vrouw ouder wordt, dan zullen de menstruele krampen doorgaans minder pijnlijk worden en soms zelfs helemaal wegblijven nadat er voor de eerste keer een kind is gebaard.

De kans is groot dat je als meisje of vrouw maar al te goed weet hoe het voelt om menstruele krampen te hebben. Je hebt dan namelijk vaak last van:

• Pijn in je (onder)buik (in sommige gevallen kan de pijn behoorlijk soms hevig zijn),
• Een drukkend gevoel in je (onder)buik,
• Pijn die uitstraalt naar je heupen, je onderrug en de binnenzijde van je dijen,

Op het moment dat menstruele krampen ernstig van aard zijn, dan kun je zelfs te maken krijgen met symptomen als:

• Een verstoorde werking van je maag, soms gepaard gaand met braken,
• Dunne ontlasting of diarree.

Wat veroorzaakt menstruele krampen?

Menstruele krampen ontstaan door samentrekkingen (contracties) van de baarmoeder, (uterus), het vrouwelijke geslachtsorgaan dat bestaat uit spierweefsel. Wanneer de baarmoeder tijdens de menstruatiecyclus te sterk samen gaat trekken, dan kan dit een zekere druk uitoefenen op de nabijgelegen bloedvaten. Als gevolg daarvan zal de toevoer van zuurstof naar de baarmoeder voor een korte tijd worden onderbroken en zal het zuurstofgebrek ervoor zorgen dat je pijn en krampen gaat voelen.

Wat kun je doen bij menstruele krampen?

Op het ogenblik dat je last hebt van lichte menstruatiekrampen, dan kun je aspirine of een andere pijnstiller, zoals paracetamol, ibuprofen of naproxen, nemen om de klachten te verlichten. Voor de beste verlichting dien je deze middelen in te nemen zodra de menstruele bloeding of de –krampen zich aandienen.

Warmte kan eveneens helpen bij de verlichting van menstruele krampen. Hiervoor plaats je een verwarmingskussen of een fles, die gevuld is met warm water op je onderbuik of -rug. Een warm bad nemen kan doorgaans ook voor enige verlichting van je klachten bieden.

Verder doe je er goed aan om:

• Rust te nemen op momenten dat dit nodig is,
• Voedingsmiddelen te vermijden waarin cafeïne en zout,
• Niet roken,
• Geen alcohol drinken,
• Je onderbuik en -rug zacht masseren.

Vrouwen die regelmatig aan sport doen, hebben bovendien vaak minder last van menstruele krampen. Om je te helpen om menstruele krampen te voorkomen, dien je voor lichaamsbeweging te kiezen die een vast onderdeel vormt van je wekelijkse training.

Op het ogenblik dat je merkt dat de eerder genoemde stappen de menstruele krampen niet verlichten, dan dien je dit met je huisarts te bespreken. Het kan immers zo zijn dat je bepaalde medicatie nodig hebt om je klachten mee te verlichten. Hierbij kun je denken aan geneesmiddelen als:

• Ibuprofen (in een hogere dosis dan die je in de vrije verkoop kunt kopen) of een andere pijnstiller die op doktersrecept verkregen kan worden,
• Orale anticonceptiva (vrouwen die de anticonceptiepil slikken, hebben doorgaans minder last van menstruele krampen.)

Secundaire dysmenorroe

Primaire dysmenorroe wilzeggen dat je menstruele krampen te wijten zijn aan je menstruele cyclus. Secundaire dysmenorroe daarentegen is de term die in de medische wereld wordt gebruikt om een probleem aan te duiden dat betrekking heeft op je voortplantingsorganen waardoor er krampen ontstaan. Uiteenlopende factoren kunnen deze klachten met zich meebrengen:

• Endometriose is een aandoening waarbij het weefsel waar de baarmoeder mee bekleed is (het zogenaamde baarmoederslijmvlies) aan de buitenzijde van de baarmoeder aan wordt getroffen.
• Eileiderontsteking (in het engels ook wel Pelvic inflammatory disease of PID genoemd) is een infectie die veroorzaakt door bacteriën en die in de baarmoeder begint, maar zich verder kan verspreiden naar de andere vrouwelijke voortplantingsorganen.
• Stenose (vernauwing) van de baarmoederhals, die het onderste deel van de baarmoeder vormt, als gevolg van bijvoorbeeld de vorming van littekens, maar ook door een gebrek aan oestrogeen nadat een vrouw de menopauzedoor heeft gemaakt.
• Op de binnenwand van de baarmoeder kunnen zich vleesbomen (fibromen) hebben gevormd.

Wanneer moet je een arts contacten?

Op het moment dat je last van hevige of ongebruikelijke menstruele krampen hebt, of wanneer deze krampen meer dan 2 of 3 dagen aan blijven houden, dan die je je huisarts te raadplegen. Menstruele krampen, ongeacht wat daarvan de oorzaak ia, kunnen worden behandeld dus is het van belang om deze goed in de gaten te houden en na te laten kijken door een arts wanneer je er veel last van hebt.

Een arts zal je vragen stellen die betrekking hebben op je symptomen en je menstruatiecyclus. Verder is de kans groot dat je een bekkenonderzoek moet ondergaan, waarbij de arts een hulpmiddel, een zogenaamd speculum, gebruikt om beter in je vagina en baarmoederhals te kunnen kijken. Tevens kan er een klein beetje vaginale vloeistof af worden genomen om later te worden getest en de arts kan zijn, of haar, vingers gebruiken om je baarmoeder en eierstokken te checken op zaken die niet normaal aanvoelen. Wanneer blijkt dat je menstruele krampen niet te wijten zijn aan je menstruatie zelf, dan zijn er mogelijk andere onderzoeken en tests nodig om de juiste diagnose te kunnen stellen en daarna de meest geschikte behandeling in gang te zetten.