Gastritis is de benaming die in de medische wereld wordt gebruikt om een ontsteking, irritatie of aantasting van het slijmvlies van de maag mee aan te duiden. Deze aandoening kent zowel een acute- (plotseling optredende) als chronische (geleidelijk optredende) variant.
Wat is de oorzaak van gastritis?
Gastritis kan veroorzaakt worden door een irritatie die het gevolg is van overmatig alcoholgebruik, voortdurend braken, stress of het gebruik van bepaalde geneesmiddelen, zoals aspirine of andere ontstekingsremmende medicatie. De aandoening kan tevens een gevolg zijn van één van de volgende factoren:
- Helicobacter pylori (H. pylori): dit is een bacterie die in de slijmlaag van de maag voorkomt; zonder behandeling kan de infectie leiden tot het ontstaan van één of meerdere maagzweren en bij bepaalde personen zelfs tot de ontwikkeling van maagkanker.
- Gal reflux: dit wil zeggen dat er sprake is van een terugvloeiing van gal vanuit de galwegen in de maag (de galwegen vormen de verbinding tussen de lever en de galblaas waar de gal op wordt geslagen)
- Infecties veroorzaakt door bacteriën en virussen: dit zijn dus andere ziekteverwekkers dan de Helicobacter pylori.
Op het moment dat gastritis niet, of niet op de juiste manier, wordt behandeld, dan kan dit leiden tot ernstig bloedverlies en kan bovendien de kans op het ontwikkelen van maagkanker groter worden.
Wat zijn de symptomen van gastritis?
Symptomen van gastritis kunnen van persoon tot persoon sterk uiteenlopen en bij een heleboel mensen zijn er zelfs helemaal geen symptomen aanwezig. De meest voorkomende symptomen bij gastritis zijn echter:
- Misselijkheid,
- Steeds terugkerende maagklachten,
- Opgezwollen buik,
- Buikpijn,
- Overgeven,
- Indigestie,
- Een branderig- of krampend gevoel in de maag tussen twee maaltijden of gedurende de nacht,
- De hik,
- Een verminderde eetlust,
- Bloed in het braaksel,
- Braaksel dat lijkt of koffiedik,
- Zwarte, teerachtige ontlasting.
Hoe wordt gastritis gediagnosticeerd?
Om gastritis te kunnen diagnosticeren, zal een arts de medische geschiedenis van jou en je beoordelen, een grondige lichamelijk onderzoek uitvoeren en mogelijk ook één van de volgende onderzoeken en tests uit (laten) voeren:
- Endoscopie langs het bovenste deel van het spijsverteringskanaal.
Door middel van een endoscoop, een dunne slang met een kleine camera eraan, zal door je mond via je slokdarm en in je maag in worden gebracht om op die manier de maagwand te kunnen bekijken. De arts zal controleren op een eventuele ontsteking en wellicht een biopsie uitvoeren (een ingreep waarbij er een klein stukje weefsel weg wordt genomen om vervolgens in een laboratorium te worden onderzocht).
- Bloedonderzoek
De arts kan tevens uiteenlopende bloedonderzoeken uit laten voeren, zoals een controle van het aantal rode bloedcellen in je bloed om zo vast te kunnen stellen of er sprake is van bloedarmoede, wat wil zeggen dat je niet voldoende rode bloedcellen in je lichaam hebt. Hij, of zij, kan eveneens een screening uitvoeren op de aanwezigheid van een infectie die veroorzaakt is door de Helicobacter pylori en nagaan of je te maken hebt met pernicieuze anemie (een verderfelijke of kwaadaardige vorm van bloedarmoede die veroorzaakt wordt door een probleem met de opname van vitamine B12) aan de hand van een bloedonderzoek.
- Fecale occulte bloedtest (ontlastingonderzoek)
Met behulp van dit onderzoek kan na worden gegaan op er sprake is van de aanwezigheid van bloed in de ontlasting. Dit is immers ook een mogelijk teken van gastritis.
Hoe verloopt de behandeling van gastritis?
De behandeling voor gastritis houdt in de meeste gevallen het volgende in:
- Inname van antacida en andere medicamenten (zoals protonpompremmers of H-2-blokkers) om de hoeveelheid maagzuur te verminderen,
- Het vermijden van heet en pittig eten,
- Voor gastritis die veroorzaakt is door een Helicobacter pylori-infectie, zal de arts een aantal antibiotica voorschrijven samen met een zuurremmende geneesmiddel (dat doorgaans ook wordt gebruikt voor de behandeling van brandend maagzuur),
- Als de gastritis wordt veroorzaakt door pernicieuze anemie, dan kunnen B12-vitamine-inhecties toe worden gediend,
- Het vermijden van irriterend voedsel uit je dieet, zoals lactose in zuivel of gluten in bepaalde graanproducten
Op het ogenblik dat het onderliggende probleem is verdwenen, dan zal de gastritis in de regel ook wegtrekken. Uiteraard dien je altijd je (huis)arts te raadplegen voordat je stopt met het gebruik van een bepaald medicijn, of op het moment dat je zelf een behandeling van gastritis wilt gaan starten.
Wat zijn de vooruitzichten bij gastritis?
De meeste mensen die last hebben gehad van gastritis zullen zich snelweer beter voelen nadat de behandeling van start is gegaan.