De drie fases van de menstruele cyclus
Een keer per menstruatiecyclus, die gemiddeld 28 dagen duurt, zal het baarmoederslijmvlies dat is opgebouwd afgestoten worden en langs de schede uit het lichaam weggevoerd (menstruatie). De cyclus van een vrouw is in een drietal fasen onder te verdelen en start op de dag dat de bloeding begint:
- menstruatiefase
- opbouwfase
- afscheidingsfase.
1. Menstruatiefase
De eerste tot de vijfde dag van de cyclus. In de regel duurt deze fase van de cyclus gemiddeld 3 tot 5 dagen. De fase begint op het moment dat er geen rijpe eicel is bevrucht. Als gevolg van het feit dat het gele lichaam het niet gered heeft zal de aanmaak van het hormoon progesteron fors dalen. Doordat er minder progesteron in het bloed zit zullen er krampen in de bloedvaten van de baarmoederwand optreden met als gevolg dat het verdikte slijmvlies afgestoten en weggevoerd wordt. Het uitstoten van het afgestoten slijmvlies zal over het algemeen samengaan met pijnlijke krampen.
2. Opbouwfase
De vijfde tot de vijftiende dag van de cyclus. Het grootste deel van het baarmoederslijmvlies is afgebroken en er treedt een herstelperiode aan die ongeveer twee weken duurt. Hoewel het hormoon oestrogeen deze fase sterk zal beïnvloeden zullen de hormonen FSH en LH in de tussentijd een aantal follikels in de eierstokken laten rijpen. Hierdoor zal er één eicel tot een volledige rijping komen en ondertussen oestrogeen afscheiden. Ten gevolge van de verhoogde concentratie oestrogeen in het bloed zal de hypofyse minder FSH en LH produceren.
Wanneer er een bepaalde concentratie oestrogeen in het bloed aanwezig is zal de hypothalamus meer RF aanmaken waardoor de hypofyse op zijn beurt weer meer FSH en LH zal gaan produceren. De follikel beschikken over receptoren voor LH waardoor er een binding met dit hormoon kan plaatsvinden en er een versnelde rijping plaatsvindt. Op een zeker moment zal er één follikel openbarsten en zal de eicel vrijkomen (ovulatie of eisprong)
3. Afscheidingsfase
De vijftiende tot de achtentwintigste dag van de cyclus. LH zorgt voor de omvorming van het restant van de follikel in het gele lichaam. Dit gele lichaam maakt zowel oestrogeen als progesteron aan. Als gevolg van de progesteronproductie zal het baarmoederslijmvlies nog beter worden doorbloed en in de baarmoederwand zullen bepaalde kliercellen glucose op gaan slaan als voeding voor een bevruchte eicel die gaat innestelen. De fase van de cyclus is gericht op een (beginnende) zwangerschap maar vaak zal er geen innesteling plaatsvinden.
Progesteron en oestrogeen zorgen ervoor dat de hypofyse minder FSH en LH gaat produceren. Het gele lichaam zal verschrompelen, door de daling van de LH-concentratie, waardoor het progesteron- en oestrogeengehalte zal dalen. De daling van het progesterongehalte zullen er lichte contracties plaatsvinden van de baarmoederwandspieren waardoor het slijmvlies wordt afgestoten. De eerste dag van de nieuwe cyclus is dan aangebroken, de menstruatie is een feit.
