Osteochondrose is een verzamelnaam voor een aantal aandoeningen dat de groei van botten bij kinderen en adolescenten zal beïnvloeden. Vaak ligt een verstoring van de bloedstroom naar de gewrichten vaak ten grondslag aan deze aandoeningen. Ondanks het feit dat bepaalde ziektes in deze groep betrekking kunnen hebben op oudere volwassenen, zijn deze waarschijnlijk ook van invloed op kinderen en tieners van wie de botten nog altijd in de groei zijn. Osteochondrose kan er niet alleen voor zorgen dat je last krijgt van pijnklachten, maar eveneens voor invaliditeit of handicaps.
Wat zijn de verschillende vormen van osteochondrose?
Een aantal ziekten kunnen in het kader worden geplaatst van osteochondrose. Ze beïnvloeden echter uiteenlopende delen van het lichaam en worden in de regel ondergebracht in één van de drie categorieën op basis van de plaats in het lichaam waar ze zich manifesteren. De soorten osteochondrose kunnen articulair- (met betrekking tot een gewricht), fyseal- (betrekking hebbende op de tussenwervelschijven) of niet-articulair van aard zijn.
Aandoening aan de gewrichten
Aandoeningen aan de gewrichten komen voor op een heleboel verschillende plaatsen en kunnen bijvoorbeeld zich manifesteren als:
- De ziekte van Legg-Calvé-Perthes, zal de heupgewrichten aandoen,
- De ziekte van Panner (ook wel morbus Panner of Panner disease genoemd), zal de ellebooggewrichten aantasten,
- De ziekte van Frieberg, ook wel de ziekte van Kohler genoemd, zal de gewrichten van de middenvoetsbeentjes van de voet aantasten, of beter gezegd af laten sterven.
Fyseale aandoeningen
De meest belangrijke fyseale aandoening is de ziekte van Scheuermann, oftewel juveniele kyfose. Deze aandoening heeft betrekking op de tussenwervelgewrichten van de wervelkolom. Dit zijn de gewrichten die zich tussen de wervels van je wervelkolom bevinden.
Niet-articulaire aandoeningen
Niet-articulaire aandoeningen kunnen op ieder deel van je skelet betrekking hebben. De meest voorkomende niet-articulaire aandoening is de ziekte van Osgood-Schlatter, die de knie zal aantasten. Door de ziekte van Osgood-Schlatter zal er een irritatie van de groeischijf ontstaan die zich in de tibiale tuberositas (dit is de knobbel aan de voorzijde van het scheenbeen, net onder de knie). De ziekte van Sever, die op zijn beurt betrekking heeft op de hiel, is een andere vorm van niet-articulaire osteochondrose.
Osteochondritis dissecans is nog een andere vorm van osteochondrose. Deze aandoening zal ontstaan op het moment dat kleine stukjes kraakbeen en bot losraken in een gewricht door een gebrekkige doorbloeding. Dit kan in ieder deel van het lichaam voorkomen, maar wordt het meest waargenomen in de knie.
Wat zijn de symptomen van osteochondrose?
Ondanks dat er bepaalde vormen van osteochondrose voor kunnen komen en weer kunnen genezen zonder dat iemand die hier mee te maken heeft zelf iets van merkt, is het meest voorkomende symptoom het hebben van pijn in de buurt van het aangedane gewricht. De pijn kan worden veroorzaakt door een lichamelijke activiteit of door een bepaalde druk die dit deel van het lichaam uit wordt geoefend.
Andere mogelijke symptomen van osteochondrose zijn:
- Zwelling.
- Gevoeligheid,
- Krakende gewrichten,
- Het “op slot gaan” van een gewricht,
- Een algemeen gevoel van zwakte,
- Stijfheid van het aangedane gewricht,
- Niet meer in staat zijn om het aangedane ledemaat helemaal te strekken (dus recht te maken.)
Oorzaken en risicofactoren van osteochondrose
Voor het ontstaan van osteochondrose zijn, tot op heden, nog geen oorzaken bekend. Veel voorkomende factoren die van invloed zijn op de aandoening zijn echter:
- druk die uit wordt geoefend op het bot,
- een afgenomen doorbloeding naar het aangedane deel van het lichaam,
- een opgelopen letsel aan het bot.
Osteochondrose kan eveneens ontstaan als gevolg van sportieve activiteiten en nadat er een sportblessure is opgelopen.
Osteochondrose wordt vrijwel alleen maar waargenomen onder kinderen en tieners tot een leeftijd van ongeveer 20 jaar. Kinderen die een sport beoefenen, hebben dan ook een grotere kans op het ontwikkelen van osteochondrose. De aandoening zal echter vaker voor bij jongens komen, wat wellicht kan worden verklaard doordat jongens een meer risico lopen op een verwonding of blessure, in vergelijking tot meisjes van dezelfde leeftijd.
Diagnosticeren en behandelen van osteochondrose
Artsen kunnen zonder al te veel moeite osteochondrose vaststellen aan de hand van gemaakte röntgenfoto’s. Er zijn gelukkig ook een aantal behandelingen voor osteochondrose voor handen en daarbij kun je denken aan de volgende behandelmethoden:
- Artsen bevelen dikwijls aan om het aangedane (en dus pijnlijke) deel van het lichaam voldoende rust te geven.
- In bepaalde gevallen kan het dragen van een brace of gipsspalk verlichting van de klachten geven.
- Voor bepaalde vormen van osteochondrose kunnen oefeningen, en dan vooral rek- en strekoefeningen, helpen om de spieren en pezen rondom het aangedane gewricht sterker te maken.
- In sporadische gevallen van osteochondritis dissecans kan een operatieve ingreep nodig zijn om botdeeltjes, die voor problemen zorgen, weg te kunnen nemen.
Wat zijn de vooruitzichten bij osteochondrose?
Je vooruitzichten als je lijdt aan osteochondrose kunnen uiteenlopen, afhankelijk van de vorm van de aandoening waar je mee te maken hebt. Osteochondrose geneest in een groot aantal gevallen zonder dat er een medische behandeling aan te pas hoeft te komen, of met een paar geringe ondersteuning van een brace of gipsspalk. De aandoening zal doorgaans genezen zonder behandeling binnen een periode van een paar weken tot enkele maanden nadat ze zich voor de eerste keer hebben gemanifesteerd.
