Een pees kun je het beste omschrijven als een soort vezelachtig weefsel dat een verbinding vormt tussen je spieren en je botten. De pezen weefsels helpen je bij het gecontroleerd uitvoeren van allerlei acties, zoals rennen, springen, grijpen en tillen. Zonder pezen zou je geen controle hebben over de talloze bewegingen die je met je lichaam maakt. Een beschermende huls, die ook wel het synovium of de peesschede, wordt genoemd, zal de pezen omhullen als een soort mantel. Deze mantel maakt echter ook de synoviale vloeistof aan, die de pees optimaal gesmeerd moet houden.
Een verwonding van de pees kan een defect aan het omhulsel tot gevolg hebben. Zodra dit het geval is, dan kan dit ertoe leiden dat er geen synoviaal vocht meer aan kan worden gemaakt, of dat er aanzienlijk minder van wordt aangemaakt. Dit kan op zijn beurt zorgen voor het ontstaan van een ontsteking of een zwelling van het omhulsel. Deze aandoening staat ook wel bekend als een peesschedeontsteking, en zal in de medische wereld tenosynovitis worden genoemd.
Wat veroorzaakt een peesschedeontsteking?
Een peesschedeontsteking is doorgaans het gevolg van een letsel dat is ontstaan aan de pees of aan een omliggende spier of bot. Het is een ontsteking die niet alleen maar sporters treft en komt dus even goed voor onder mensen die uiteenlopende, maar zich steeds weer herhalende, bewegingen uit moeten voeren, zoals het werken aan een lopende band en het werken achter ene computer. Mensen die werkzaam zijn in bepaalde beroepen, lijken dan ook een grotere kans te hebben, in vergelijking tot anderen, om een dergelijke peesontsteking te ontwikkelen. Je kunt hierbij onder andere denken aan:
- Timmerlieden,
- Tandartsen,
- Musici,
- Kantoorbeambten.
Een peesontsteking komt het meest voor in de pezen van de pols, de handen en de voeten. Een letsel kan zijn opgelopen door:
- Steeds herhalende druk uitoefende activiteiten,
- Lichamelijke activiteiten die langere tijd achtereen uit worden geoefend, zoals hardlopen,
- Voor een langere tijd aaneengesloten in dezelfde houding blijven staan,
- Acuut ontstane verstuikingen en verrekkingen.
Een peesschedeontsteking kan eveneens geweten worden aan één van de onderliggende medische problemen:
- Reumatoïde artritis,
- Sclerodermie,
- Jicht,
- Diabetes,
- Reactieve artritis, zoals het syndroom van Reiter,
- Gonorroe.
De oorzaak van de klachten kan bij bepaalde personen echter niet vast worden gesteld. In sporadische gevallen is een peesontsteking zelfs het gevolg van een infectie die veroorzaakt is door een scheur in of afscheuring van de aangedane pees.
Wanneer wordt de pijn veroorzaakt door een peesontsteking?
Sommige pezen in het lichaam zijn extra gevoelig voor beschadiging, in het bijzonder de pezen die zich in de handen, voeten en polsen bevinden. Peesschedeontsteking komt dan ook vaker voor in deze delen van het lichaam. Een peesschedeontsteking kan echter in iedere pees in het lichaam voorkomen, zoals in pezen in de schouders, ellebogen en knieën. Indien je een dergelijke aandoening ontwikkelt, dan kun je last krijgen van onderstaande symptomen:
- Algemene stijfheid, waardoor het lastig wordt om te bewegen,
- Zwelling van de aangedane gewrichten,
- Pijn in de aangedane gewrichten,
- Algemene gevoeligheid,
- Roodheid van de huid die over de aangedane pees is gelegen.
Bepaalde personen kunnen zelfs koorts ontwikkelen, wat een teken is van de aanwezigheid van een infectie en waar direct medische zorg aan gegeven dient te worden.
Hoe wordt de diagnose peesschedeontsteking gesteld?
Het stellen van de diagnose peesontsteking zal een lichamelijk onderzoek van het aangedane gebied vereisen. De arts zal nagaan of er roodheid en zwelling aanwezig is. Ook kan hij, of zij, je vragen om het aangedane lichaamsdeel te bewegen om te beoordelen of dit pijn tot gevolg heeft. In bepaalde situaties zal de arts een echografie of MRI-scan uit laten voeren om een diagnose te kunnen staven of andere mogelijke oorzaken, zoals artritis, uit te kunnen sluiten .
Mogelijke behandelingen voor een peesontsteking
Het behandelen van ontstekingen in de peesschede zal gericht zijn op het verminderen van de aanwezige ontsteking en de pijn. Eén van de behandelingen houdt in dat het aangedane gebied rust wordt gegeven en de activiteiten die het primaire letsel veroorzaakten te stoppen. De arts kan het gebruik van een kruk of spalk aanbevelen om het aangedane lichaamsdeel (tijdelijk) immobiel te maken. Het aanbrengen van warmte of juist kou kan eveneens helpen om de zwelling en de pijn te laten verminderen. Andere behandelingen die een arts je in dit geval aan kan raden zijn:
- Massage van het aangedane deel van je lichaam,
- Het aangedane gebied voorzichtig strekken,
- Het gebruik van transcutane elektrische zenuwstimulatie (TENS),
- Het toepassen van een behandeling met ultrasound.
De arts kan tevens geneesmiddelen om de ontsteking van de peesschede te remmen voorschrijven. Vrij verkrijgbare niet-steroïde ontstekingsremmende medicamenten (NSAIDs), zoals ibuprofen, maar ook injecteerbare corticosteroïden zijn een paar andere behandelmogelijkheden als een pees(schede) ontstoken is geraakt.
Het injecteren in de peesschede met een steroïde is vaak (in niet-infectieuze gevallen) succesvol, maar zo nu en dan zal een operatieve ingreep nodig zijn om de peesschede rondom de pees weer bloot te kunnen leggen. Indien je aandoening het gevolg is van een infectie, dan kan je arts antibiotica voorschrijven om de infectie te lijf te gaan . Wanneer deze echter geweten kan worden aan een onderliggend medisch probleem, zoals reumatoïde artritis of jicht, dan kan de behandeling eveneens bestaan uit medicatie waarmee deze problemen worden behandeld.
Zodra de pees weer is genezen, dan kan een arts je oefeningen of fysiotherapie aanbevelen om op die manier de spier weer sterker te helpen maken. Het sterker maken van de spieren zal de pees in de toekomst helpen beschermen tegen nieuwe letsels. Op het ogenblik dat je last hebt van een teruggekeerde peesontsteking, kan je arts soms een operatieve ingreep aanraden om het probleem definitief te verhelpen.
Wat zijn de vooruitzichten bij een peesontsteking?
Wanneer je een peesontsteking hebt ontwikkeld, dan is de kans groot dat je uiteindelijk weer helemaal zult herstellen als je je laat behandelen. Er kunnen echter ook problemen ontstaan wanneer de activiteiten, die je klachten hebben veroorzaakt niet gestopt worden. Indien dit het geval is, dan kan de schade aan je pees een permanente vorm aannemen. Permanente schade kan op zijn beurt het gewricht gaan beïnvloeden en na enige tijd ervoor zorgen dat het gewricht zal verstijven en je beweging beperkt zullen worden.
Wanneer je klachten zich door een infectie hebben ontwikkeld, dan heb je antibiotica nodig om de verspreiding van de infectie tegen te gaan. Een infectie die niet onder controle kan worden gehouden kan namelijk een levensbedreigende situatie tot gevolg hebben. Een goed vooruitzicht bij een peesontsteking zal om die reden dan ook zeker afgangen van het snel behandelen van een aanwezige infectie.
Hoe kan peesontsteking voorkomen worden?
Peesschedeontsteking kan worden voorkomen door overmatige bewegingen, of steeds herhalende- of krachtige bewegingen, te vermijden. Het sterker maken van de spieren die rondom de plaats van een gewricht liggen, kan eveneens helpen om dit soort letsel te voorkomen, net zoals het doen van strek- en bewegingsoefeningen. Indien je je handen, polsen of voeten verwond hebt, dan zal een juiste manier van wondreiniging een infectie en de eventuele ontwikkeling van peesschedeontstekingen zeker tegen helpen gaan.