De symptomen van diabetes type 2 kunnen mild van aard zijn en dus een stuk lastiger herkend worden, als ze zich überhaupt al manifesteren. Hieronder hebben we de meest voorkomende symptomen bij mannen en vrouwen, die lijden aan diabetes type 2, voor je op een rijtje gezet.
Wereldwijd leven echter nog steeds miljoenen mensen met zogenaamde prediabetes of diabetes type 2, volgens de laatste schattingen van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Maar het aantal mensen dat ervan op de hoogte is ze lijden aan de ziekte, die kan leiden tot levensbedreigende complicaties, zoals blindheid en hart- en vaataandoeningen, is aanzienlijk kleiner.
De informatie die de CDC openbaar heeft gemaakt, doet vermoeden dat van de geschatte miljoenen mensen die lijden aan diabetes type 2, slechts een kwart (dus 1 op de 4) van de volwassenen die lijdt aan de ziekte, zich daar niet van bewust is. En onder die mensen die met prediabetes door het leven gaat, is maar een kleine 12 procent ervan op de hoogte dat ze de ziekte hebben.
Wat is prediabetes?
Prediabetes kenmerkt zich hogere bloedsuikerspiegels dan normaal, ondanks dat de waarden niet hoog genoeg zijn om te kunnen spreken van diabetes. De CDC merkt echter op dat prediabetes binnen een termijn van vijf jaren in een heleboel gevallen zal leiden tot volledige diabetes type 2 op het ogenblik dat de aandoening niet op de juiste manier wordt behandeld, bijvoorbeeld door aanpassingen aan het dieet en de levensstijl aan te brengen.
Wanneer is er sprake van diabetes type 2?
Diabetes type 2 is een aandoening die meestal gediagnosticeerd wordt op het ogenblik dat iemand een bloedsuikerwaarde heeft van minstens 7 op meerdere verschillende meetmomenten. Deze vorm van diabetes kan in een groot aantal gevallen leiden tot mogelijk ernstige problemen, zoals neuropathie of zenuwbeschadiging; zichtproblemen; een grotere kans op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten en nog talloze andere complicaties. Vaak wordt er gekeken naar de gemiddelde bloedsuikerwaarden gedurende een periode van twee tot drie maanden.
Een arts kan echter ook andere onderzoeken gebruiken om diabetes te diagnosticeren. Ze kunnen bijvoorbeeld een nuchtere bloedsuikertest uitvoeren, dit is een bloedtest die uit wordt gevoerd nadat iemand gedurende de nacht heeft gevast en dus nuchter de bloedsuikerspiegel laat bepalen. Een bloedsuikerspiegel van iemand die nuchter zijn, of haar, bloed laat onderzoeken zal normaal gesproken een waarde laten zien van minder dan 100 milligram per deciliter (mg/dl), wanneer er echter sprake is van één testresultaat dat ligt tussen 100 en 125 mg/dl, dan kan dit duiden op prediabetes. Indien een meting, uitgevoerd op twee verschillende momenten 126 mg/dl aangeeft, dan betekent dit dat je lijdt aan diabetes.
Bij mensen die lijden aan diabetes type 2 kan het lichaam het hormoon insuline niet goed gebruiken en is er sprake van een insulineresistentie. Insuline is een hormoon dat nodig is voor de glucose, of suiker, om uit je bloed in je cellen terecht te kunnen komen om daar als energiebron te worden gebruikt. Op het moment dat er niet genoeg insuline aanwezig is, of als het hormoon niet werkt zoals het eigenlijk zou moeten, dan hoopt de glucose in het bloed zich op, in plaats van dat het door de cellen gebruikt wordt. Een dergelijke ophoping van suikers kan de eerder genoemde complicaties met zich meebrengen.
Hoe groot is je kans op diabetes type 2?
Je kunt je kansen op diabetes type 2 helpen beoordelen, door je arts te vragen te testen wat je gemiddelde bloedsuikerwaarden gemeten over een periode van twee tot drie maanden, maar ook door met je familieleden te praten over hun gezondheidsgeschiedenis, en dan natuurlijk in het bijzonder met betrekking tot diabetes type 2, omdat dergelijke belasting je kans op diabetes ook kan beïnvloeden.
Andere risicofactoren van diabetes type 2 zijn onder andere:
- obesitas,
- een inactief leven leiden,
- ouderdom,
- een individuele geschiedenis van zwangerschapsdiabetes,
- afkomst (sommige mensen zullen gezien hun afkomst meer kans hebben om diabetes type 2 te ontwikkelen).
Voorkomen van prediabetes en diabetes type 2
Niettemin is het mogelijk dat je prediabetes en zelfs diabetes type 2 kunt voorkomen door:
- een gezond lichaamsgewicht te behouden,
- een gezond dieet aan te houden dat rijk is aan volkoren graanproducten, fruit, groenten en magere eiwitten,
- genoeg slaap te krijgen,
- regelmatig aan lichaamsbeweging te doen.
Maar om te voorkomen dat de ziekte vordert op het ogenblik dat je er al aan lijdt, dien je eerst de tekenen en symptomen van diabetes te kunnen herkennen wanneer ze zich aandienen. Ondanks het feit dat bepaalde symptomen van diabetes type 2 wellicht niet voorkomen, kun je wel extra alert zijn op de volgende veelvoorkomende symptomen van de ziekte en je huisarts op tijd hiervan op de hoogte brengen, in het bijzonder wanneer je bekend bent met één van de algemene risicofactoren voor diabetes. Tevens moet je er rekening mee houden dat, ondanks dat de meeste tekenen van diabetes type 2 bij mannen en vrouwen hetzelfde zijn, er ook een aantal verschillen waargenomen kunnen worden.
1. Geregeld, of vaker dan normaal, moeten plassen kan verband houden met diabetes
Op het moment dat er overtollige glucose in het bloed aanwezig is, zoals bij diabetestype 2 het geval is, zullen de nieren hierop reageren door deze uit het bloed te halen en via de urine af te voeren. Het resultaat is dan dus een verhoogde urineproductie en vaker de aandrang voelen om te plassen, maar ook een toegenomen kans op de ontwikkeling van urineweginfecties bij zowel mannen als vrouwen. Iemand die lijdt aan diabetes type 2 heeft namelijk twee keer zoveel kans op een urineweginfectie, in vergelijking tot iemand die niet lijdt aan de ziekte. Bovendien is het risico op een urineweginfectie bij vrouwen hoger dan bij mannen.
Wanneer je merkt dat je vaker dan normaal naar het toilet moet, en wellicht zelfs ’s nachts om de paar uur op moet staan om te plassen, en je meer urine lijkt te produceren op momenten dat je plast, dan dien je contact op te nemen met je huisarts zodat deze na kan gaan of je daadwerkelijk lijdt aan diabetes type 2.
2. Meer dorst, of een droge mond, hebben kan op diabetes wijzen
Hoge bloedsuikerwaarden zorgen voor een soort domino-effect in je lichaam. Zo zal een hoge bloedsuikerspiegel leiden tot een verhoogde aanmaak van urine en dus ook een toegenomen aandrang om te plassen. Frequent moeten plassen zorgt er op zijn beurt weer voor dat je veel vocht verliest en eerder uitdroogt. Als gevolg daarvan zul je last krijgen van een droge mond en vaker dorst hebben. Indien je merkt dat je meer dan normaal drinkt, of dat je mond vaak droog aanvoelt en je vaker dorst hebt, dan kunnen dit tekenen zijn van diabetes type 2.
3. Ongecontroleerde diabetes kan tot onverwacht gewichtsverlies leiden
Indien je lijdt aan diabetes type 2, dan zullen je cellen niet voldoende suiker krijgen, waardoor je mogelijk af gaat vallen. Ook zul je, wanneer je vaker moet plassen als gevolg van ongecontroleerde diabetes, meer calorieën en vocht verliezen, wat weer resulteert in het verlies van lichaamsgewicht, aldus Daniel Einhorn, medisch directeur van het Scripps Whittier Diabetes Institute en klinische professor in de geneeskunde aan de Universiteit van Californië in San Diego.
4. Voortdurend honger hebben kan eveneens een symptoom van diabetes zijn
Iemand die lijdt aan diabetes type 2 heeft te kampen met een insulineresistentie, wat wil zeggen dat zijn, of haar, lichaam de insuline niet goed kan gebruiken om glucose in de cellen terecht te laten komen. Bij mensen die lijden aan type 2-diabetes werkt de insuline bovendien niet goed in het spier-, vet en ander weefsel, dus je alvleesklier (ook wel pancreas genoemd en het orgaan dat insuline produceert) zal er veel meer van aan gaan maken om zo te proberen het overschot te compenseren. “Dit resulteert vervolgens in een hoge insulineconcentratie in het lichaam”, zegt Fernando Ovalle, directeur van de multidisciplinaire diabeteskliniek aan de Universiteit van Alabama in Birmingham. Een dergelijk hoog insulinelevel zal er op zijn beurt weer voor zorgen dat je hersenen signalen af gaan geven waardoor je lichaam voortdurend een hongergevoel heeft.
5. Pijn en gevoelloosheid in je voeten kunnen een teken zijn van diabetische neuropathie
Na verloop van tijd kan een langdurige blootstelling aan een te hoge bloedsuikerspiegel de zenuwen door heel het lichaam schade toebrengen, er zal dan sprake zijn van een aandoening die in de medische wereld ook wel wordt geduid met de term diabetische neuropathie. Bepaalde mensen zullen echter geen last krijgen van de symptomen die het gevolg kunnen zijn van deze schade, terwijl anderen wellicht te maken krijgen met:
- doofheid in de ledenmaten,
- tintelingen in de ledenmaten,
- pijn in de ledenmaten.
“In het begin begint diabetische neuropathie doorgaans in de voeten en gaat dan steeds verder omhoog in het lichaam,” aldus Dr. Ovalle. Ondanks dat dit meest gebruikelijk is bij mensen die al minimaal 25 jaar lijden aan diabetes type 2, kan dit helaas ook voorkomen bij iemand die prediabetes heeft. In bepaalde onderzoeken blijkt dat bijna de helft van de onverklaarde perifere neuropathie in de ledematen, en al dan niet gepaard gaat met pijn, het gevolg te zijn van prediabetes of zelfs van diabetes, zegt dr. Einhorn.
6. Voortdurend last hebben van infecties en vrouwenkwaaltjes kunnen duiden op diabetes
Omdat zowel schimmels als bacteriën zich sneller kunnen vermenigvuldigen op het moment dat de bloedsuikerspiegels verhoogd zijn, zullen vrouwen die lijden aan diabetes over het algemeen ook een grotere kans hebben om allerlei vrouwenkwaaltjes te ontwikkelen, zoals bacteriële infecties, schimmelinfecties en vaginale infecties, in het bijzonder als de bloedsuikerspiegel niet goed onder controle gehouden kan worden. Daarnaast speelt uiteraard ook het niet weten dat je lijdt aan prediabetes of diabetes een rolbij het niet in de hand kunnen houden van de bloedsuiker.
Bij zowel mannen als vrouwen zijn voetinfecties eveneens een veel voorkomend symptoom, omdat diabetes schade toe kan brengen aan de structuur van de voeten, zoals aan de huid, de bloedvaten en de zenuwen. Einhorn zegt echter ook dat voetproblemen vaker voorkomen bij iemand die lijdt aan een minder goed gecontroleerde vorm van diabetes.
7. Wazig zicht kan het gevolg zijn van snelle veranderingen in de bloedsuikerspiegel
De lens van het oog is een flexibel vlies dat vast wordt gehouden door spieren die de vorm van de lens zullen veranderen om zo het oog te kunnen laten focussen. Indien er sprake is van een omgeving met een heleboel suiker, zoals het geval is bij een niet gecontroleerde diabetes type 2, dan zal ook de flexibiliteit van de lens veranderen. Ondanks het feit dat de lens zelf niet beschadigd is, zullen de spieren van het oog wel harder moeten werken om scherp te stellen.
Wazig zicht ontstaat op momenten dat er snelle veranderingen in de bloedsuikerspiegel plaatsvinden, zowel van laag naar hoog als van hoog naar laag, en de oogspieren zich er nog niet op aan hebben kunnen passen, zegt Einhorn. Wazig zicht is één van de vroege waarschuwingssignalen van diabetes type 2. Het lichaam zal zich later wel weer aan de glucoselevels aan[assen, en je zicht zal zich dan dus ook weer normaliseren.
