Hoewel alle meisjes en vrouwen die menstrueren anders zijn, willen nog steeds een heleboel mensen graag geloven dat hun menstruatie, of maandstonden, volgens hetzelfde patroon verlopen. Helaas is niets minder waar en heeft vrijwel elk meisje en iedere vrouw haar eigen cyclus en eventuele eigenaardigheden op dit gebied.
Persoonlijke cyclus
Wanneer je je zorgen maakt over een late menstruatie, terwijl je toch absoluut zeker weet dat je niet zwanger bent, dan moet je je bedenken dat deze gemiste of late menstruele bloeding aan een groot aantal factoren geweten kan worden, behalve een zwangerschap. Veel voorkomende oorzaken kunnen uiteenlopen van een hormonale onbalans tot ernstige medische aandoeningen.
Bovendien zijn er twee perioden in het leven van een vrouw wanneer het volkomen normaal is dat haar menstruatie niet regelmatig is:
- op het moment dat een meisje voor het eerst gaat menstrueren,
- wanneer de menopauze van een vrouw begint.
In de periode dat het lichaam van een vrouw door de overgang gaat, dan kan haar normale menstruatiecyclus minder regelmatig worden.
De meeste vrouwen die de menopauze nog niet hebben bereikt, hebben over het algemeen iedere 28 dagen een menstruele bloeding. Een gezonde menstruatiecyclus kan echter uiteenlopen van elke 21 tot iedere 35 dagen. Op het ogenblik dat je menstruele bloeding niet binnen deze marges valt, dan kan daar één van de volgende oorzaken aan ten grondslag liggen.
Oorzaken van een niet regelmatige cyclus
Stress
Stress kan de balans tussen je hormonen veranderen, je dagelijkse routine in de war sturen en zelfs juist het gedeelte van je brein beïnvloeden dat verantwoordelijk is voor de regulering van je menstruatie (de zogenaamde hypothalamus). Na verloop van tijd kan stress zelfs leiden tot ziekte of een acute toename of juist een verlies van het lichaamsgewicht, al deze factoren kunnen van invloed zijn op je persoonlijke cyclus.
Als je denkt dat stress je menstruatie cyclus in de war stuurt, dan kun je proberen om ontspanningstechnieken toe te passen en veranderingen in je leefstijl aanbrengen om hier verandering in te kunnen brengen. Wanneer je meer lichaamsbeweging toe gaat voegen aan je dagelijkse activiteiten, dan kan dit je helpen omweer op het juiste spoor te belanden.
Laag lichaamsgewicht
Vrouwen die lijden aan een eetstoornis, zoals anorexia nervosa of boulimie, kunnen met gemiste menstruele bloedingen te maken krijgen. Met een gewicht minder is dan 10 procent van het lichaamsgewicht dat wordt beschouwd als normaal voor je lichaamslengte, dan kan de wijze waarop je lichaam werkt gaan veranderen en kan dus ook de eisprong (ovulatie) stoppen. Het ondergaan van een behandeling voor je eetstoornis en bereiken van je streefgewicht op een gezonde manier kan je menstruatiecyclus weer normaliseren. Vrouwen die aan extreme sporten doen, zoals het lopen van marathons, kunnen eveneens te maken krijgen met een menstruatie die (tijdelijk) stopt.
Obesitas
Net zoals een laag lichaamsgewicht hormonale veranderingen tot gevolg kan hebben, kan eveneens overgewicht hiervoor zorgen. Een arts zal een dieet en een trainingsschema aanraden wanneer hij, of zij, vaststelt dat obesitas een oorzaak is van je late of uitgebleven menstruele bloeding.
Polycysteus ovariumsyndroom (PCOS)
Het polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) is een aandoening die ervoor zorgt dat je lichaam meer van het mannelijke hormoon androgeen aanmaakt. Als gevolg van dit hormonale onverwacht zullen er zich cysten gaan vormen op de eierstokken waardoor de eisprong (ovulatie) minder regelmatig wordt of helemaal stil komt te liggen. Andere hormonen, zoals insuline, kunnen eveneens uit balans raken. Dit komt door insulineresistentie, een aandoening die in verband kan worden gebracht met het polycysteus ovariumsyndroom. De behandeling voor polycysteus ovariumsyndroom richt zich op het verlichten van de symptomen en om die reden kan een arts je de anticonceptiepil of andere geneesmiddelen voorschrijven om zo je menstruatiecyclus te helpen reguleren.
Anticonceptiepil
Er kan een verandering in je persoonlijke menstruatiecyclus ontstaan wanneer je de anticonceptiepil juist begint, of niet meer gaat, gebruiken. Anticonceptiepillen bevatten namelijk de hormonen oestrogeen en progestageen, die voorkomen dat je eierstokken eicellen afgeven. Het kan wel tot zes maanden duren voordat je menstruatiecyclus, nadat je bent gestopt met het slikken van “de pi;” weer regelmatig is geworden. Andere vormen van anticonceptie die geïmplanteerd of geïnjecteerd worden, kunnen eveneens uitblijvende menstruele bloedingen tot gevolg hebben.
Chronische ziekten
Chronische ziekten, zoals diabetes en coeliakie, kunnen eveneens van invloed zijn op je menstruatiecyclus. Veranderingen in de bloedsuikerspiegel zijn bijvoorbeeld in verband gebracht met hormonale veranderingen, dus ook al komt het slechts sporadisch voor, een minder goed gecontroleerde diabetes kan ervoor zorgen dat je menstruatie minder regelmatig wordt.
Coeliakie veroorzaakt ontstekingen die schade aan je dunne darm met zich mee kunnen brengen, waardoor je lichaam wellicht geen belangrijke voedingsstoffen meer op kan nemen. Dit kan een verlate of een overgeslagen menstruele bloeding veroorzaken.
Vroege peri-menopauze
De meeste vrouwen beginnen in een leeftijd tussen de 45 en 55 jaar aan hun menopauze. Van vrouwen die al symptomen rond hun veertigste krijgen, wordt gezegd dat ze vroege peri-menopauze doormaken. Dit wilzeggen dat de rijping van je eicellen afneemt en wat op zijn beurt resulteert in uitblijvende menstruele bloedingen en uiteindelijk leidt tot het einde van de menstruatie zelf.
Schildklierproblemen
Een overactieve- of juist te traag werkende schildklier kan eveneens de oorzaak zijn van een verlate- of overgeslagen menstruatie. De schildklier reguleert namelijk de stofwisseling van je lichaam, dus kunnen ook de hormoonspiegels hierdoor beïnvloed worden. Problemen die betrekking hebben op je schildklier kunnen in de meeste gevallen met behulp van geneesmiddelen worden behandeld. Na de behandeling zal je menstruatiecyclus waarschijnlijk weer normale vormen aan gaan nemen.
Wanneer dien je een dokter te raadplegen?
Een (huis)arts kan de oorzaak van je verlate of uitgebleven menstruatie goed diagnosticeren en samen met jou de mogelijke behandelingen bespreken. In dit geval is het goed om een soort dagboek bij te houden van veranderingen in je persoonlijke cyclus en van andere veranderingen die betrekking hebben op je gezondheid. Door dit dagboek aan je arts voor te leggen, kan hij,of zij, vaak veel eenvoudiger een juiste diagnose stellen.
Op het moment dat je de volgende symptomen hebt, dan dien je direct contact op te nemen met een arts:
- een abnormaal zware menstruele bloeding,
- koorts,
- hevige pijn,
- misselijkheid en braken,
- bloedingen die meer dan zeven dagen aan blijven houden,
- bloedingen die ontstaan nadat je al in de menopauze bent en wanneer je geen menstruatie meer hebt gehad voor minstens een jaar
