Wanneer je last hebt van spierkramp, dan is er sprake van een plotselinge en ongecontroleerde samentrekking van één of meerdere spieren. Indien je wel eens ’s nachts wakker bent geworden, of hebt moeten stoppen met een training, als gevolg van een plotselinge verkramping van je spieren, dan weet je dat deze een ernstige pijn met zich mee kunnen brengen. Ondanks dat spierkramp in de regel onschuldig is, kan dit fenomeen er toch voor zorgen dat je tijdelijk niet meer in staat zult zijn om de aangetaste spier te gebruiken.
Indien je voor de duur van een langere tijd aan het bewegen bent, of lichamelijke arbeid verricht, en dan in het bijzonder bij warm weer, dan kan dit gemakkelijk leiden tot het ontstaan van spierkramp. Bepaalde geneesmiddelen en aandoeningen kunnen eveneens het ontstaan van spierkramp tot gevolg hebben. Gelukkig kun je in de meeste gevallen spierkrampen gewoon thuis behandelen eventueel met behulp van een aantal zelfzorgmaatregelen.
Symptomen van spierkramp
De meeste spierkramp zal zich ontwikkelen in de beenspieren, en dan in het bijzonder in de spieren van de kuit. Naast de plotselinge, scherpe pijn, kun je eveneens een harde bult van spierweefsel voelen onder je huid op het moment dat er sprake is van spierkramp in dat deel van je lichaam.
Wanneer dien je een arts te raadplegen bij spierkramp?
Spierkramp zal doorgaans vanzelf weer wegtrekken en slechts zelden ernstig genoeg zijn om een medische behandeling toe te moeten passen. Je dient echter je huisarts te raadplegen wanneer je spierkramp:
- Zorgt voor erg veel ongemak,
- In verband gebracht kan worden met een zwelling van de benen, roodheid of veranderingen die waar te nemen zijn op de huid,
- In verband gebracht kunnen worden met spierzwakte,
- Erg vaak optreden,
- Niet verbeteren door het toepassen van zelfzorg
- Niet in verband gebracht kunnen worden met een voor de hand liggende oorzaak, zoals het uitoefenen van een zware lichamelijke inspanning.
Oorzaken van spierkramp
Het overmatig gebruiken van een bepaalde spier, uitdroging, een verhoogde spierspanning of gewoon langere tijd in dezelfde houding zitten of staan, kan een spierkramp tot gevolg hebben. In een groot aantal gevallen is de oorzaak echter niet duidelijk. En ondanks dat het gros van de spierkramp onschadelijk is, kunnen bepaalde gevallen in verband gebracht worden met een onderliggende medische aandoening, zoals:
- Onvoldoende bloedtoevoer. Een vernauwing van de slagaders die bloed naar je benen voeren (arteriosclerose in de ledematen) kan een krampachtige pijn in je benen en voeten tot gevolg hebben wanneer je aan het sporten bent. Dergelijke spierkramp zal in de regel snel weer verdwenen zijn zodra je bent gestopt met bewegen.
- Beknelde zenuw. Een beknelling van een zenuw in je wervelkolom (lumbale stenose) kan eveneens een krampachtige pijn in je benen met zich meebrengen. De pijn wordt doorgaans erger naarmate je langer loopt. Lopen in een licht gebogen houding, zoals je aan zou nemen op het moment dat je een winkelwagentje voor je uit duwt, kan het begin van de klachten echter vaak verbeteren of zelfs vertragen.
- Minerale tekorten. Te weinig kalium, calcium of magnesium in je voeding kan een bijdrage leveren aan het ontstaan van spierkramp in je benen. Diuretica, dit zijn geneesmiddelen die vaak voor worden geschreven bij een hoge bloeddruk, kunnen er eveneens voor zorgen dat je tekorten aan deze mineralen opbouwt.
Risicofactoren voor spierkramp
Factoren die je kans op het krijgen van spierkramp kunnen verhogen, zijn:
- Leeftijd. Oudere mensen zullen spiermassa verliezen, met als gevolg dat de resterende spieren gemakkelijker overbelast raken.
- Uitdroging. Sporters die vermoeid en uitgedroogd raken tijdens hun deelname aan een evenement of training tijdens warm zullen vaker spierkramp ontwikkelen.
- Zwangerschap. Spierkramp komt tevens vaak voor tijdens de zwangerschap.
- Medische aandoeningen. Je loopt mogelijk een verhoogde kans op spierkramp op het ogenblik dat je lijdt aan diabetes, of aan een zenuw-, lever- of schildklieraandoening.
Voorkomen van spierkramp
De volgende stappen kunnen je helpen om spierkramp te voorkomen:
- Voorkom dat je uitgedroogd raakt. Drink iedere dag voldoende water en ander vocht. De hoeveelheid vocht die je binnen dient te krijgen zal echter afhankelijk zijn van wat je eet, je geslacht, je activiteitenniveau, het weer, je algemene gezondheid, je leeftijd en de medicijnen die je gebruikt. Vocht zal je namelijk helpen om je spieren beter samen te trekken en te ontspannen, maar zorgt er tevens voor dat je spiercellen gehydrateerd blijven en minder snel geïrriteerd raken. Tijdens het uitvoeren van lichamelijke activiteiten en het sporten is het dan ook verstandig om je vochtbalans op peil te houden door regelmatig te drinken, zoals water of een sportdrankje.
- Rek je spieren goed uit. Rek zowel voor als na het langdurige gebruiken van een spier, deze goed uit. Op momenten dat je ’s nachts last hebt van spierkramp in je benen, dan kun je dit voorkomen door voor het slapen gaan je beenspieren uit te rekken. Een lichte vorm van lichaamsbeweging, zoals een aantal minuten fietsen voor het slapengaan, kan ook helpen om spierkramp tijdens je slaap te voorkomen.
