O-benen is een aandoening die zich kan ontwikkelen op elke leeftijd en bovendien kan deze aandoening een breed scala aan oorzaken hebben. Bij sommige mensen zullen O-benen een dermate groot probleem zijn dat er een behandeling ingezet dient te worden, terwijl bij anderen dit slechts een normaal onderdeel vormt van hun lichamelijke ontwikkeling.
Oorzaken van O-benen
Er zijn een groot aantal verschillende oorzaken bekend waardoor zich O-benen kunnen ontstaan.
- Normaal tijdens de fysieke ontwikkeling: op het moment dat het lichaam van een kind zich aan het ontwikkelen is, dan zullen de diverse delen van het lichaam niet altijd in een gelijkmatig tempo groeien met als gevolg dat de stand van bepaalde delen van het skelet in een bepaalde ontwikkelingsfase af kan gaan wijken en er tijdelijk ongewoon ogende ledenmaten zichtbaar zullen zijn. De meest voorkomende oorzaak van O-benen bij een peuter is dan ook te vinden in de normale ontwikkeling van het kind. Over het algemeen heeft een kind dat jonger is dan twee jaar O-benen en dat is heel normaal gezien de fase van ontwikkeling waarin het skelet zich dan bevindt. De hoek van de O-benen zal haar hoogtepunt hebben bereikt als de peuter ongeveer 18 maanden oud is om vervolgens in het daarop volgende jaar weer recht te trekken. In de meeste gevallen zullen kinderen van deze leeftijd toch goed in de gaten worden gehouden om zo na te kunnen gaan of de verschillende van hun skelet weer in de juiste stand komen te staan als ze verder groeien.
- De ziekte van Blount: deze ziekte kan zich zowel openbaren tijdens de kindertijd, maar even goed zich bij adolescenten ontwikkelen. Het probleem waar al kinderen met deze ziekte mee te maken hebben is een abnormale groeischijf aan de bovenzijde van het scheenbeen (tibia). Bij erg jonge kinderen kan het erg lastig zijn om vast te stellen of er sprake is van de ziekte van Blount of dat de O-benen horen bij de normale ontwikkeling van het skelet. Na verloop van tijd zal echter vast komen te staan dat de kinderen die lijden aan de ziekte van Blount niet geleidelijk een verbetering van de beenderstand laten zien en uit röntgenopnames zal verder blijken dat hun groeischijven de kenmerkende afwijkingen laten zien.
- Rachitis: dit is een uiterst zeldzame aandoening in de ontwikkelde landen op aarde, maar desondanks is het nog altijd een veel waargenomen aandoening in de minder ontwikkelde landen. De meest voorkomende oorzaak van rachitis is een tekort aan bepaalde belangrijke voedingsstoffen die zorg dragen voor de ontwikkeling van gezonde botten. Zo kan rachitis worden veroorzaakt door een tekort aan calcium, fosfor of andere stoffen die tijdens de groei van een kinderlichaam cruciaal zijn. Met dank aan de verrijkte voedingsmiddelen die beschikbaar zijn, is deze ziekte in de ontwikkelde delen van de wereld uiterst zeldzaam geworden.
- Artritis in de knieën: bij volwassenen is artritis in de knieën de meest voorkomende oorzaak van O-benen. Deze vorm van O-benen is namelijk het resultaat van osteoartritis of van scheur- en slijtage artritis in de knieën. Deze aandoening het kraakbeen en het omringende botweefsel af laten scheur van het kniegewricht. Op het moment dat dit afscheurt in een gelijke mate gebeurt, dan zal er geen afwijking te verwachten zijn, maar zodra er meer weefsel aan de binnenzijde van het kniegewricht afscheurt, dan zal er wel vaak een afwijkende O-stand van de benen zich gaan ontwikkelen. In dit geval zal de hoek waarin de O-benen gebogen zijn een graadmeter zijn voor de mate waarin de artritis de binnenzijde van het kniegewricht aan heeft getast.
Behandelmogelijkheden van O-benen
Welke behandeling er in gang gezet zou kunnen worden als er sprake is van O-benen, zal volledig afhangen van de oorzaak van deze aandoening. Om de oorzaak van O-benen vast te kunnen stellen, zul je echter altijd de hulp van een arts in dienen te roepen. Deze zal je vervolgens dienen te onderzoeken voordat er een diagnose en oorzaak voor dit probleem gegeven kunnen worden. Er zullen bijvoorbeeld eerst Röntgenopnames gemaakt dienen te worden om meer informatie boven water te krijgen over de stand van een bot en eventuele afwijkingen daarin.
Bij kinderen die jonger zijn dan 2 jaar, zullen O-benen vrijwel altijd alleen geobserveerd worden om zo na te gaan of er, tijdens de verdere groei en ontwikkeling van het lichaam, het probleem zich vanzelf op gaat lossen. Kinderen die lijden aan de ziekte van Blount zullen echter een operatie kunnen ondergaan om zo de groei van het scheenbeen te kunnen beïnvloeden, of om de botten op de juiste plaats te brengen, afhankelijk van de ernst van het probleem en de nog te verwachten groei.
Volwassen die te kampen hebben met een ernstige vorm van artritis zullen in veel gevallen ervoor kiezen om een chirurgische ingreep te ondergaan en op die manier hun knie weer op de juiste plaats te laten zetten. Wanneer een volwassene met ernstige artritis nog vrij jong is (jonger dan 50 jaar), dan kan tevens worden overwogen om een operatie te ondergaan waarbij het bot weer op de juiste plaats wordt gezet. Indien deze ingreep uit wordt gevoerd (die in de medische wereld een osteotomie wordt genoemd), zal de nadruk doorgaans liggen op de verplaatsing van het kniegewricht van het ongezonde deel naar het gezonde deel van het gewricht.
