Ieder mens heeft wel eens te maken, of te maken gehad, met krakende gewrichten ten gevolge van bijvoorbeeld een sportbeoefening, een ontsteking, een tekort aan vitamines, reuma, of een andere oorzaak. Bij iedereen kraken er wel eens gewrichten tijdens het bewegen. In het bijzonder de gewrichten in je vingers zijn behoorlijk gevoelig voor dergelijk gekraak. Bepaalde mensen scheppen er, tot meestal grote ontsteltenis van hun omgeving, een soort genoegen in om hun gewrichten te laten kraken.
Zelf laten kraken
Voor sommige mensen geeft het knakken van hun vingers een prettig gevoel. Wanneer zij echter regelmatig hun gewrichten laten kraken, zal er meestal een felle reactie volgen uit hun directe omgeving. Het geluid wordt door de meeste mensen namelijk niet als erg prettig ervaren. Bovendien denken nog altijd veel mensen dat het kraken van de gewrichten in je vingers slijtage ervan, of zelfs reuma, in de hand zal werken. Het krakende geluid dat tijdens het knakken van je vingers ontstaat wordt veroorzaakt door het gas dat uit de vloeistof, die zich in de gewrichten bevindt, ontsnapt. Bij het uitrekken zal de gewrichtsholte tijdelijk worden vergroot en kan het gas dus ontsnappen. Het ontstane vacuüm zal voor het krakende geluid verantwoordelijk zijn.
In tegenstelling tot het onschuldige geluid van krakende vingergewrichten, zal een krakende schouder wel voor slijtage zorgen omdat hierbij de kop van het gewricht telkens uit de kom wordt getild. Het opzettelijk laten kraken van je schouder wordt daarom sterk ontraden. Hierdoor kan de schouder namelijk op den duur uit de kom schieten.
Andere oorzaken
Gewrichten kunnen ook nog door een aantal andere oorzaken gaan kraken. Dit kraken heb je meestal zelf niet onder controle en kan soms gepaard gaan met andere klachten zoals pijn. Een aantal frequent voorkomende oorzaken van krakende gewrichten zijn:
- Reuma: hierbij zal het kraken van de gewrichten gepaard gaan met pijnlijke en stijve spieren en gewrichten.
- Artrose: is een reumavorm waarbij het kraakbeen steeds minder dik wordt.
In beide gevallen is een krakend geluid niet ongewoon en is deze het gevolg van een verandering in de structuur van het kraakbeen en het bot. Er kan zelfs een stukje van het bot losraken en bij wrijving gaan kraken. Doorgaans zijn de krakende gewrichten niet pijnlijk. De dagelijkse pijn is vaak het gevolg van de verzwakking en de stijfheid van de gewrichten. Spieren en pezen kunnen daarnaast ook beschadigd raken en een krakend geluid en pijn veroorzaken tijdens het bewegen.
- Ontwrichtingen of ongevallen kunnen eveneens de veroorzakers zijn van (vaak tijdelijk) krakende gewrichten. Door je bewegingen te doseren blijven gewrichten echter soepel. Hierbij moet je niet schrikken van het kraken of eventuele pijn. In bepaalde gevallen worden ontstekingsremmende pijnstillers gebruikt om de klachten te verminderen en te voorkomen dat een gewricht te weinig wordt gebruikt.
- Een gewrichtsontsteking die voorkomt naast gewrichtsslijtage, ofwel artritis, wordt artritis genoemd. Maar eveneens zonder gewrichtsslijtage is het mogelijk dat een gewricht gaat ontsteking, bijvoorbeeld ten gevolge van een bacteriële- of virale infectie (eventueel elders in je lichaam). Het gewricht zal eerst pijnlijk worden en vervolgens gaan kraken als het wordt gedraaid of bewogen. Een ontstoken gewricht voelt warm aan, is rood en opgezwollen. Maar de pijn is de meest voorname klacht bij een gewrichtsontsteking.
- In het bijzonder bij beginnende sporters komen regelmatig krakende gewrichten voor tijdens of na de sportbeoefening. De klachten verdwijnen meestal na enige tijd rust, maar vaak zullen terugkeren wanneer er weer aan de betreffende sport wordt gedaan. Zodra de gewrichten aan de nieuwe bewegingen gewend zijn geraakt zal het krakende geluid in de regel vanzelf weer verdwijnen. Bij pijn tijdens het kraken van de gewrichten kan er echter een meer ernstige oorzaak aan ten grondslag liggen en is het aan te raden een arts hierover te raadplegen.
- Een tekort aan vitamine B of D zal in zeer sporadische gevallen voor krakende gewrichten zorgen. Pas wanneer de gewrichten niet alleen kraken, maar ook pijnlijk zijn, wordt de kans dat een vitaminetekort de veroorzaker is van deze klachten een stuk aannemelijker.
