Er loopt een brede pees onder je voet door die een verbinding vormt tussen je hiel en je voorvoet. Op de plaats waar deze pees aan het hielbeen vastzit kan er, bij overbelasting, pijn optreden. Dergelijke pijnklachten worden een hielspoor genoemd. Van een hielspoor kan verder worden gezegd dat het de meest voorkomende pijnklacht aan de hiel is die voornamelijk bij personen ouder dan veertig de kop op kan steken.
Oorzaken
De klachten die met een hielspoor gepaard gaan kunnen het gevolg zijn van zowel het tijdelijk- als langdurig overbelasten van de pees onder de voetzool. De aanhechtingsplaats van de pees aan het hielbeen zal onder spanning komen te staan waardoor er een irritatie, en zelfs een ontsteking kan ontstaan.
Een hielspoor zal in de regel geleidelijk ontstaan. In bepaalde gevallen, zoals bij een blessure, echter kunnen de klachten zich acuut manifesteren. Hierbij kun je onder andere denken aan een harde landing op een harde ondergrond waarbij je op platte voeten terechtkomt.
Risicofactoren
Het risico op overbelasting van de voetzoolpees zal groter zijn als je:
- te zwaar bent,
- gaat hardlopen op een harde bodem,
- langdurig moet staan, bijvoorbeeld voor je werk,
- een lange tijd moet lopen terwijl je hier niet aan gewend bent,
- een sport beoefent waarbij je veel moet springen en/of (hard)lopen,
- voeten een afwijkende vorm hebben, bijvoorbeeld bij platvoeten,
- een afwijkende stand hebt van je voeten,
- een verkeerd looppatroon hebt.
Symptomen
Een hielspoor zal voor pijnklachten zorgen die fel en scherp onder je voet, tegen je hiel, voelbaar zijn. De pijn ontstaat vooral wanneer je op de aangedane voet staat of loopt. Zodra je voet in rust is zal de pijn bijna meteen verdwijnen.
Behandelen
Met hielspoorklachten hoef je meestal niet meteen te worden behandeld door een arts. De eerste weken kun je zelf aan de slag met de volgende adviezen:
- Vooral blijven bewegen maar wel rust nemen als de pijn op komt zetten. Zou je dat niet doen dan zullen de klachten juist toe kunnen nemen.
- Tijdens het beoefenen van sport dien je een minder zware training te volgen en deze langzaam weer op te bouwen om tegen te gaan dat de pijn erger wordt.
- Bij pijnklachten dien je harde ondergronden te mijden, goed op te warmen voordat je gaat sporten, niet krachtig afzetten bij een sprong of een snelle sprint trekken.
- Door te gaan zwemmen of fietsen zal je voet minder belast worden en blijf je wel in beweging.
- Indien je te zwaar bent moet je proberen om af te vallen.
- Oefeningen die je voet- en kuitspier rekken en versterken kunnen positieve effecten hebben.
Oefeningen
Door het uitvoeren van een aantal oefeningen kun je na verloop van tijd de spieren van je voeten en kuiten sterker en soepeler maken.
Oefening 1:
rekt en versterkt de spieren van je voet.
Kniel op één been en zorg dat je tenen op de grond blijven.
Pak de tenen van een voet vast en trek deze voet zo ver mogelijk naar je toe.
Zet je blote voeten, terwijl je op een stoel zit, op een handdoek die op de grond is uitgerold. Vervolgens krabbel je met je tenen de handdoek naar je toe. Deze oefening kan verzwaard worden door een boek op het uiteinde van de handdoek te plaatsen.
Oefening 2:
Je rekt en versterkt de spieren van je kuit.
- Zet het voorste deel van je voeten opeen traptrede zodat je hielen voldoende vrije ruimte hebben. Hierbij sta je rechtop, houdt je je knieën gestrekt en staan je voeten ongeveer een voetlengte uiteen. Gebruik de trapleuning om je vast te houden en ga gedurende vijf seconden op je tenen staan.
- Vervolgens zal je met je hielen zover naar beneden dat deze onder de trede van de trap komen. Dit houdt je eveneens vijf seconden vast. Hierna ga je weer op je tenen staan voor de duur van vijf seconden. Tijdens de oefening moet je goed rechtop blijven staan. Probeer de oefening ongeveer drie minuten vol te houden en herhaal deze om de dag. Na een week oefenen kun je proberen om dit te doen zonder steun van de trapleuning.
- Op het ogenblik dat deze oefening pijn veroorzaakt dan wil dit zeggen dat je er nog niet aan toe bent. Beter ga je dan wandelen of fietsen om je kuiten sterker en soepeler te maken.
Tips
Van een heleboel behandelingen is helaas het nut nog niet wetenschappelijk bewezen waardoor het vaak een beetje aanmodderen, blijft als je last hebt van een hielspoor. Natuurlijk zul je alles willen proberen om van de pijn klachten af te komen. Onderstaande tips kunnen je wellicht hierbij helpen:
- Je kunt steunzolen of zachte hakstukjes in je schoen leggen om daarmee de schollen een beetje meer op te vangen. Er zijn mensen die zeggen baat te hebben bij het dragen van inlegzooltjes waarin een uitsparing zit ter hoogte van de hielspoor. Door een dergelijke uitsparing wordt er namelijk minder druk op de pijnlijke plek uitgeoefend. Het gebruik van hakstukjes of steunzolen heeft overigens geen effect op het genezingsproces.
- De pijnlijke plek koelen kan soms ook wat verlichting geven. Hiervoor wikkel je ijs in een doek en legt deze gedurende tien minuten op de hielspoor. Ook koelen heeft geen effect op de genezing.
- Je voet inwikkelen met tape kan de pijn wel verlichten maar zal eveneens geen effect hebben op het genezingsproces.
- Laser-, shockwave- of ultrasound behandelingen kunnen in bepaalde gevallen wel voor vermindering van de klachten zorgen maar hier is nog altijd geen wetenschappelijk bewijs voor geleverd.
Geneesmiddelen
Bij hielspoorklachten wil je in bepaalde gevallen de pijn gaan bestrijden. Dit kun je altijd het beste doen in overleg met je huisarts. In de meeste gevallen zal je huisarts je het advies geven om de pijn te bestrijden met behulp van paracetamol.
Indien deze de pijn niet, of niet voldoende, verminderen dan kun je voor de duur van twee weken overstappen naar zogenaamde NSAID’s zoals naproxen, ibuprofen of diclofenac. Ook dit doe je in overleg met je huisarts. Deze medicijnen kunnen immers maagklachten veroorzaken waarvoor je soms ook maagbeschermer krijgt voorgeschreven. Bovendien kunnen NSAID’s invloed hebben op de werking van andere medicijnen die je gebruikt. Verder kunnen deze pijnstillers extra risico’s met zich meebrengen voor oudere mensen of als je last hebt van hart-, vaat- of nierklachten. Overleg met je huisarts is dus altijd aan te raden voordat je deze medicamenten gaat gebruiken.
Indien de eerder genoemde pijnstillers niet, of niet voldoende, effect hebben op de pijnklachten dan kan een arts besluiten om een injectie in de hiel te geven met de stof corticosteroïd. Dit is een middel dat niet alleen de pijn verdoofd maar ook ontstekingen remt. Als het nodig is kan de arts na vier weken nog een keer een dergelijke injectie geven. De pijn zal door de injectie tijdelijk minder worden maar na verloop van tijd weer terug kunnen komen. De duur van het herstel van een hielspoor zal niet door de injectie worden beïnvloed.