Op het ogenblik dat je het binnenste bot van je enkel breekt, dan wordt er in de medische wereld gesproken van een mediale malleolaire enkelfractuur. De mediale malleolus is een anatomisch gedeelte van het scheenbeen, dat echter langer is dan de overige twee botten in het onderbeen. Je kunt dit deel van je enkel gemakkelijk voelen als een bobbel aan de binnenzijde van het enkelgewricht. Dit deel van je enkel zal 90 percent van het gewicht dragen dat op de enkel rust. Het is om die reden niet vreemd dat breuken in dit deel van de enkel vrij veel voorkomen.
Breuken van de mediale malleolus hebben betrekking op het gewrichtsvlak van het enkelgewricht. Dit is de plaats waar de botten met het gewricht samenkomen. De breuk kan spontaan ontstaan maar gaat in de regel gepaard met verwondingen of blessures aan de buitenzijde van de enkel, een breuk van het kuitbeen (het kleinste onderbeenbot). Het gros van de enkelfracturen zijn echter het gevolg van rotatiekrachten, bijvoorbeeld wanneer je je verstapt en je voet naar binnen-, of juist naar buiten, draait. Door deze beweging kan er een breuk in de mediale malleolus ontstaan.
De behandeling van een enkelfractuur als de mediale malleolus erbij is betrokken zal in de regel niet te vermijden zijn, maar of er ook een operatieve ingreep uitgevoerd dient te worden, hangt af van de volledige enkelblessure die je hebt opgelopen. In bepaalde gevallen kan het namelijk volstaan om de enkel in te gipsen.
De 5 vormen van een mediale malleolaire breuk
Het is eerst van belang om een beter inzicht te krijgen van de anatomie van de enkel voordat je kunt begrijpen hoe mediale malleolaire fracturen en enkelbreuken elkaar zullen beïnvloeden.
- Het scheenbeen en het kuitbeen zijn beide verbonden met de enkel.
- Het scheenbeen op zijn beurt is weer verbonden met het knie- en het enkelgewricht.
- Het kuitbeen loopt van net onder de knie tot aan het buitenste gedeelte van de enkel. Dit bot voorziet bovendien de nodige steun aan de buitenzijde van het enkelgewricht.
Een sterk membraam, dat opgebouwd is uit ligamenten, zorgt ervoor dar beide onderbeenbotten bijeen worden gehouden. Dit geheel wordt bovendien ondersteund door een aantal sterke verbindingen die eveneens uit gewrichtsbanden ontstaan en die een verbinding vormt ter hoogte van de enkel (dit wordt ook wel syndesmose genoemd in de medische wereld). Breuken van de mediale malleolus kunnen onder worden verdeeld naar de richting waarin de breuklijn loopt. Er kunnen in dat geval een vijftal soorten breuken worden genoemd, te weten:
- Splinterfractuur,
- Transversale fractuur,
- Schuine fractuur,
- Verticale fractuur,
- Verbrijzelde fractuur.
Splinterfracturen van de mediale malleolus
Splinterfracturen zijn een teken dat er gewrichtsbanden zijn gescheurd aan de binnenzijde van de enkel. In plaats van een grote kracht die deze blessure heeft veroorzaakt is een botbreuk daar debet aan, de banden zijn in dit geval precies op de plaats van aanhechting aan het bot losgescheurd. Door een ligament kan zelfs een klein deel van het bot mee worden getrokken toen dit zelf afscheurde. Een dergelijke splinterfractuur wordt ook wel een avulsiefractuur genoemd en worden zo nu en dan waargenomen als er sprake is van een eenvoudige enkelverstuiking. De aanwezigheid van een avulsiefractuur, kan echter ook duiden op een meer ernstige verwonding. Op het ogenblik dat een splinterfractuur ontstaat en de gewrichtsband volledig is afgescheurd, dan bestaat er een kans dat de verschillende botten die de enkel vormen vaneen gaan wijken.
Transverse breuken van de mediale malleolus
Een transverse fractuur zal in de richting lopen als de lijn waarin het enkelgewricht is gelegen en zal doorgaans een klein botdeeltje betreffen. Hoewel dergelijke breuken door een groot deel van enkelgewricht kunnen lopen, zullen ze niet het deel aandoen dat belast is met het dragen van het lichaamsgewicht.
Schuine fracturen van de mediale malleolus
Een schuine breuk van de mediale malleolus zal over het algemeen ontstaan gepaard gaan met een rotatieverwonding die aan de buitenkant van de enkel haar oorsprong heeft. Deze fractuur kan eveneens in verband worden gebracht met een schuine breuk van het kuitbeen en vaak ontstaan op de hoek van het enkelgewricht. De aanwezigheid van een schuine breuk van de mediale malleolus doet meestal vermoeden dat er sprake is van een onstabiele breuk. Ook kan het vaak een indicatie zijn om over te gaan tot operatief ingrijpen.
Verticale fracturen van de mediale malleolus
Een verticale fractuur zal meestal ontstaan op het moment dat de kracht die uit wordt geoefend zich richt op een bot in het been. Dit soort breuken kan zelfs doorlopen tot in het deel van het enkelgewricht dat belast is met het dragen van het lichaamsgewicht.
Verbrijzelde fractuur van de mediale malleolus
Breuken waarbij de mediale malleolus is verbrijzeld zijn in de regel verwondingen waarbij er erg veel kracht is uitgeoefend op het bot waardoor dit in meerdere stukken wordt gebroken.
Wanneer moet een enkel worden geopereerd?
Een arts zal altijd moeten bepalen of een bepaalde verwonding operatief behandeld dient te worden. Zo zullen alle onderdelen van de enkel worden beoordeeld om het beste behandelplan op te kunnen stellen. Dit is nodig omdat specifieke breuken kunnen ontstaan in de vorm van een rotatieverwonding en de kans bestaat dat je eveneens te maken hebt met een breuk van het kuitbeen.
Niet allee vormen van een mediale malleolaire breuk zullen noodzakelijkerwijs geopereerd dienen te worden. Het gebroken bot kan zowel met, als zonder, operatief ingrijpen Helen. In de regel zal het zes tot acht weken duren voordat het betreffende bot weer genezen zal zijn. Het doel van een eventuele operatie zal echter zijn om het bot te stabiliseren en het in de juiste positie de houden tijdens het genezingsproces.
In het algemeen zal een mediale malleolaire breuk die geopereerd dient te worden een breuk zijn waarbij sprake is van een verplaatsing van het bot of een botdeel, een hoekige breuk of een open breuk. Indien het gebroken deel van de enkel niet stabiel is, dan kan er eveneens operatief ingrijpen noodzakelijk zijn.
Een belangrijke overweging om over te gaan tot een chirurgische ingreep kan zijn dat dit soort botbreuken de oorzaak van artritis kunnen zijn omdat deze doorlopen in het enkelgewricht en vanwege de mogelijke afwijkingen die ontstaan aan het oppervlak van het kraakbeen. Een operatie wordt dan ook vaak uitgevoerd om een dergelijk risico zo klein mogelijk te maken.
Hoe kan een chirurg je enkel herstellen?
Het operatief herstellen van een mediale malleolus breuk zal doorgaans worden uitgevoerd afhankelijk van het beeld dat de breuk laat zien. Gebroken botten kunnen worden hersteld met behulp van speciale draadverbindingen, schroeven, schroeven en plaatjes of een combinatie hiervan.
Breuken die in verticale richting lopen lenen zich uitermate goed om hersteld te worden met plaatjes en schroeven. Daarentegen worden schuine breuken in de meeste gevallen hersteld door, met behulp van schroeven, de betrokken botten bijeen te houden. Transverse fracturen op hun beurt zullen door een chirurg worden hersteld met behulp van schroeven en/of draden die ervoor moeten zorgen dat de verschillende breukdelen op hun plaats blijven. Bepaalde breuken worden noodzakelijkerwijs hersteld door middel van zogenaamde arthoscopische chirurgie aan de enkel. Dit betekent dat er een door middel van een kijkoperatie het herstel aan de enkel uitgevoerd zal worden. In alle gevallen doe je er echter goed aan om eventuele vragen of twijfels ten aanzien van een enkeloperatie te bespreken met je behandeld arts of chirurg.
