Veel mensen willen er liever niet aan denken, maar wanneer er iets mis is met je hart, zou je dat dan weten? Helaas zullen niet alle hartproblemen duidelijke waarschuwingssignalen afgeven. Er zal dan ook niet altijd een alarmerende pijn op de borst aanwezig zijn die zal volgen door een dramatische val op de grond, zoals je veel filmmakers je maar al te vaak willen doen geloven. Bepaalde hartklachten zullen niet eens merkbaar zijn in je borst, en het is niet altijd duidelijk om te weten wat er aan de hand is.
Ga naar een dokter
“Wanneer je het niet zeker weet, dan laat je er altijd een arts even naar kijken”, zegt Charles Chambers, MD, directeur van het Cardiac Catheterization Laboratory bij Penn State Hershey Heart and Vascular Institute. Dat is in het bijzonder aan de orde als je 60 of ouder bent, je last hebt van overgewicht, of wanneer je lijdt aan diabetes, een hoge cholesterol hebt of indien je bloeddruk is verhoogd, aldus Vincent Bufalino, MD, een woordvoerder van de American Heart Association. “Met hoe meer risicofactoren je bekend bent,” zegt hij, “hoe meer je je zorgen dient te maken over alles wat aan de gezondheid van je hart in verband kan worden gebracht.”
Besteed in het bijzonder aandacht aan de onderstaande klachten:
Onaangenaam gevoel op de borst
Een onaangenaam gevoel waarnemen op de borst is het meest voorkomende teken van een hart dat in gevaar kan zijn. Op het ogenblik dat je last hebt van een geblokkeerde slagader of een hartaanval doormaakt, dan kun je pijn, benauwdheid of een drukkend gevoel waarnemen in je borst. “Iedereen zal echter een andere omschrijving geven voor dat gevoel,” zegt Chambers. “Zo zijn er mensen die zeggen dat het lijkt alsof er een olifant op hun borst is gaan zitten, terwijl anderen in een dergelijke situatie zullen spreken over een drukkend of branderig gevoel.”
Het gevoel zal in de regel echter meer dan een paar minuten aan blijven houden en het kan ontstaan zowel in rust als tijdens een lichamelijke inspanning. Indien er sprake is van maar een erg korte pijnperiode, of wanneer het een pijnplek is die meer pijn wordt zodra je deze aanraakt of er druk op uitoefent, dan is het waarschijnlijk niet je hart, zegt Chambers. Je moet de klachten echter nog wel laten nakijken door een arts. Wanneer de symptomen ernstiger van aard zijn en na enkele minuten niet verdwijnen, dan dien je zonder twijfel het alarmnummer te bellen en met spoed de hulp van de hulpdiensten in te schakelen. In bepaalde gevallen is het echter ook mogelijk dat je hartproblemen kunt hebben, en zelfs een hartaanval door kunt maken, zonder dat pijn op je borst voelt. Dat is in het bijzonder vaak het val bij vrouwen.
Misselijkheid, indigestie, brandend maagzuur of maagpijn
Bepaalde mensen hebben symptomen als misselijkheid, indigestie, brandend maagzuur of maagpijn, wanneer er een hartaanval aan de gang is. Ze kunnen zelfs gaan overgeven, zegt Chambers. Vrouwen geven vaker dan mannen aan dat ze dit soort symptomen ervaren. Uiteraard kun je om een groot aantal redenen last van maagklachten hebben die helemaal niets met je hart te maken hebben. Het kan bijvoorbeeld iets zijn dat je hebt gegeten. Maar je dient je in alle gevallen bewust te blijven van het feit dat de klachten eveneens op kunnen treden als je een hartaanval doormaakt. Dus wanneer je je zo voelt en je loopt risico op hartproblemen, dan is het goed om altijd een arts te laten weten wat er aan de hand is, vooral wanneer je ook last hebt van één van de overige eerder genoemde symptomen.
Pijn die uitstraalt naar de arm
Een ander klassiek symptoom van een hartaanval is pijn die naar de linkerzijde van het lichaam uitstraalt. “In vrijwel alle gevallen begint de pijn op de borst en straalt dan vervolgens uit”, zegt Chambers. “Maar er zijn ook patiënten die vooral pijn in hun arm hebben en die achteraf een hartaanval doorgemaakt bleken te hebben.”
Je bent duizelig of licht in je hoofd
Een groot aantal factoren kan ervoor zorgen dat je je evenwicht verliest of dat je je even licht in je hoofd voelt. In dat geval kan het zijn dat je niet genoeg hebt gegeten of gedronken, of dat je te snel op bent gestaan. Maar op het ogenblik dat je je opeens onstabiel voelt en je last hebt van pijn op de borst of van kortademigheid, dan dien je direct een arts te bellen. “De symptomen zouden kunnen wijzen op een gedaalde bloeddruk omdat je hart niet in staat was om te werken zoals dat normaal gesproken zou moetenen”, zegt Bufalino.
Keel- of kaakpijn
Op zichzelf hoeft keel- of kaakpijn waarschijnlijk niet in verband te staan met het hart. Meer waarschijnlijk zijn deze klachten te wijten aan een probleem dat gerelateerd is aan de spieren, een verkoudheid of een verstopte sinus. Maar op het moment dat je pijn of een zekere druk voelt in het midden van je borst die zich bovendien naar je keel of kaak uitstraalt, dan kan dat een teken zijn dat je te maken hebt met een hartaanval. Je dient dan de alarmlijn te bellen en met spoed medische hulp te zoeken om na te gaan of alles in orde is.
Je bent snel uitgeput
Indien je je plotseling erg vermoeid of opgejaagd voelt na het doen van iets waar je in het verleden geen problemen mee had, zoals het traplopen of het doen van boodschappen met de auto, dan moet je direct een afspraak met je huisarts maken om je te laten onderzoeken. “Dit soort duidelijk waar te nemen veranderingen zijn extra belangrijk voor artsen dan alle kleine pijntjes die je mogelijk kunt voelen,” zegt Bufalino. Extreme vermoeidheid of onverklaarde zwakte, die soms dagen achtereen aan blijft houden, kan duiden op de aanwezigheid van een hartaandoening, in het bijzonder bij vrouwen.
Snurken
Het is normaal om een beetje te snurken als je slaapt. Maar abnormaal hard snurken dat klinkt als hijgen of alsof je stikt, dan kan dat een teken zijn van een zogenaamd slaapapneu. Een slaapapneu is een moment waarop je tijdens je slaap een paar keer kort stopt met ademhalen. Hierdoor komt echter een extra druk op je hart te liggen. Je huisarts kan nagaan of er een slaaponderzoek uitgevoerd dient te worden om te beoordelen of je aan deze aandoening lijdt. Indien dit het geval is, dan hebt je wellicht een CPAP-apparaat nodig om je ademhaling tijdens het slapen op peil te houden.
Zweten
Wanneer het koude zweet je uitbreekt zonder dat daar een duidelijke reden voor is, kan wijzen op een hartaanval. Wanneer dit gebeurt samen met één van de overige symptomen, dan dien je de alarmlijn te bellen omdat je met spoed naar een ziekenhuis gebracht moet worden. Zelf naar een ziekenhuis rijden in dit geval is namelijk niet verantwoord.
Een hoest die aan blijft houden
In de meeste gevallen een aanhoudende hoest gelukkig geen teken van een hartprobleem. Maar wanneer je een hartaandoening hebt, of als je weet dat je een verhoogd risico loopt om dit te ontwikkelen, dan dien je altijd extra alert te zijn op deze mogelijkheid.
Als je langere tijd hoest en tevens een anders gekleurd slijm, dus geen wit slijm, produceert, dan kan dit een teken zijn van hartfalen. Deze klachten zullen optreden op het ogenblik dat je hart de eisen van je lichaam niet meer bij kan houden, met als gevolg dat het bloed teruglekt naar de longen. In dergelijke situaties is het goed dat je arts nagaat waar de oorzaak van je hoest ligt.
Opgezwollen benen, voeten en enkels
Opgezwollen benen, voeten en enkels kan een teken zijn dat je hart het bloed niet meer zo effectief rond kan pompen als eigenlijk zou moeten. Op het ogenblik dat het hart niet voldoende snel kan pompen, dan zal het bloed terug in de aderen stromen en voor een zwelling gaan zorgen. Tevens kan hartfalen het eveneens voor de nieren lastiger maken om extra vocht en natrium uit je lichaam af te voeren, wat op zijn beurt kan leiden tot opgezwollen voeten, benen en enkels.
Onregelmatige hartslag
Het is heel gewoon dat je hart sneller gaat kloppen op momenten dat je gespannen of opgewonden bent, of het zo nu en dan een slag overslaat of er juist eentje extra slaat. Indien je echter het gevoel hebt dat je hart meer dan een paar seconden van het normale hartritme afwijkt, of wanneer dit frequent gebeurt, dan is dit zeker is waar je je arts van op de hoogte dient te stellen. “In het gros van gevallen wordt een onregelmatige hartslag veroorzaakt door iets dat vrij eenvoudig aangepakt kan worden, zoals te veel cafeïne of te weinig slaap,” zegt Bufalino. Maar zo nu en dan kan er ook sprake zijn van een aandoening zijn die atriale fibrillatie wordt genoemd en die behandeling nodig heeft. Om die reden is het verstandig om je huisarts altijd te vragen om dit even te checken.
