Bij geen enkele vrouw is de mate en samenstelling van vaginale afscheiding altijd hetzelfde. Deze afscheiding dient ervoor om de vaginawanden soepel te houden en om de bacteriële infecties te voorkomen. In de vagina is een vrij exacte balans aanwezig tussen bacteriën en schimmels en je afscheiding houdt deze in stand. Het is dus normaal dat je af en toe witverlies aantreft in je ondergoed. Als je echter veel witverlies hebt, dan kan er iets anders aan de hand zijn. Ook al is dit vaak volledig onschuldig en heeft elke vrouw hier zeker maandelijks last van, in enkele gevallen is het beter om er wat aan te doen. Hieronder vind je 6 veel voorkomende oorzaken van overmatig witverlies en hoe je dit gemakkelijk kunt verhelpen.
1. De tijd van de maand
Jouw hormonen spelen een grote rol bij het produceren van afscheiding. Je afscheiding zal dus tijdens bepaalde momenten van je menstruale cyclus anders in samenstelling zijn. Dit is volledig normaal en zolang hier geen andere symptomen bij komen kijken een teken van een gezonde hormonenhuishouding. Omdat tijdens je ovulatie het progesteronniveau in je lichaam hoger is zal tijdens deze periode je afscheiding toenemen. Het is ook heel normaal dat je een paar dagen voor je ongesteldheid een heldere afscheiding uit je vagina aantreft. Dit zijn dus zeker geen tekenen om je zorgen te maken.
2. Zwangerschap
Veel witverlies kan ook betekenen dat je zwanger bent. Dit is het directe gevolg van hormonale veranderingen die hierdoor teweeg worden gebracht. De afscheiding ziet er dan melkachtig uit en kan een beetje muskusachtig ruiken. Dit overmatig witverlies is misschien lastig, maar het helpt je lichaam urineweginfecties tegen te gaan (hiervoor ben je extra vatbaar als je zwanger bent) en om je geboortekanaal te smeren voordat je baby wordt geboren. Na de geboorte en het herstel zal je afscheiding weer normaal worden.
3. Stress
Dat stress slecht voor je is, dat weten we allemaal. Iedereen heeft wel eens stress, maar als je dit te lang achter elkaar ervaart kun je problemen met je gezondheid gaan merken. Stress wordt zelfs gerelateerd aan ernstige ziektes, zoals hart- en vaatziekten, kanker en depressie. In vrouwen brengt stress een hormonale onevenwichtigheid teweeg, wat wederom kan betekenen dat je meer witverlies terugziet in je ondergoed. Deze toename in afscheiding is niet gevaarlijk zolang je hier geen andere symptomen bij voelt en ziet. Het is wel verstandig om hulp te zoeken als je veel stress hebt in je leven. Denk bijvoorbeeld aan een verandering van baan, meditatie, yoga, het beoefenen van sport of een mindfulness cursus.
4. Opwinding tijdens seks
Een zeer gewone en goede reden voor een toename aan afscheiding is seksuele opwinding. Als jij opgewonden raakt dan ontstaan er hormonen in je lichaam die ook de productie van je afscheiding beïnvloeden. Meer afscheiding tijdens de seks is alleen maar goed, omdat het ervoor zorgt dat jij hier meer plezier in hebt. Het is een manier van je lichaam om je vagina klaar te maken voor de geslachtsgemeenschap.
5. Schimmel- of bacteriële infectie
Wanneer je naast je overmatige witverlies ook andere symptomen ervaart, dan kan het zijn dat er meer aan de hand is. De meeste vrouwen krijgen in hun leven minstens één keer te maken met een schimmel- of bacteriële infectie. Deze ontstaan als de balans tussen de schimmels en bacteriën die gewoonlijk in je vagina aanwezig zijn wordt verstoord. Je ervaart dan symptomen als jeuk, een opgezwollen vaginawand, een branderig gevoel en een abnormale afscheiding. Vaak is deze dan overmatig en brokkelig en zal je zelf ook wel kunnen zien dat er iets niet goed is. Een infectie van de vagina gaat vaak na twee weken automatisch weer weg, maar omdat de symptomen erg vervelend zijn nemen de meeste vrouwen hier medicatie voor. Een bezoek aan de dokter is niet nodig en een zalfje of pil vind je gemakkelijk in de meeste apotheken. Blijven de symptomen aanhouden ook nadat je de kuur hebt afgerond, dan is het wel verstandig om medische hulp in de schakelen.
6. Een seksueel overdraagbare aandoening
Als laatste kan het overmatig witverlies worden veroorzaakt door een seksueel overdraagbare aandoening (SOA). Deze worden veroorzaakt doordat er schimmels, bacteriën of parasieten aan de vagina worden geïntroduceerd die hier niet natuurlijk in voorkomen. Denk hierbij aan chlamydia, syfilis, herpes en trichomonas. Als deze SOA’s niet op tijd worden behandeld kunnen ze schadelijk zijn voor je gezondheid en soms zelfs onvruchtbaarheid veroorzaken. Het is dan ook altijd noodzakelijk om snel een afspraak te maken met je dokter en gynaecoloog. Deze zullen je medicatie voorschrijven waarmee je SOA snel kan worden verholpen.
7. Hoe zorg je ervoor dat je vagina gezond blijft?
Overmatig witverlies is dus vaak een gevolg van problemen met de hormonen. Er zijn echter situaties en gewoontes waardoor het risico hierop kan toenemen. Het is erg belangrijk dat je je vagina goed verzorgd en er zorg voor draagt dat de balans daar op orde blijft. De volgende tips kun je gebruiken om je vagina gezond te houden.
- Gebruik geen inlegkruisjes: inlegkruisjes zijn misschien fijn omdat ze je een droog gevoel geven, maar tegelijkertijd kunnen ze ook zorgen voor een broeierig en zweterig klimaat tussen je benen. Bacteriën en schimmels zijn gek op die omstandigheden. Probeer inlegkruisjes dus te vermijden en verschoon tijdig je onderbroek.
- Persoonlijke hygiëne: uiteraard is het goed om je vagina schoon te houden. Het is niet de bedoeling dat je hier zeep voor gebruikt of andere geparfumeerde producten. Schoonmaken met warm water en eventueel een speciale vaginale zeep is voldoende. Herhaal dit dagelijks zodat je bacteriën en schimmels geen kans geeft.
- Schoon ondergoed, maandverband en losse kleding: verschoon regelmatig je ondergoed. Als je katoenen slipjes draagt kan je vagina nog voldoende ademen. Strakke onderbroeken, strakke kleding en onderbroeken van synthetisch materiaal beknellen en verwarmen je vagina wat resulteert in een zweterig en klam gevoel. Zorg ervoor dat je als je ongesteld bent regelmatig je maandverband en tampons verschoont en draag losse kleding.
- Antibiotica: sommige antibioticasoorten kunnen ervoor zorgen dat de bacteriële balans in je vagina in de war raakt. Veel vrouwen krijgen dan ook last van vaginale schimmels als gevolg van een antibioticakuur. Hier kun je waarschijnlijk niet veel aan veranderen. Komt de toename in afscheiding terwijl of nadat je antibiotica hebt geslikt, dan weet je in ieder geval wat de oorzaak hiervan is.
- Veilige seks: zorg ervoor dat je altijd veilig seks hebt, vooral als je dit doet met iemand die je niet kent. Het is veel gemakkelijker om even een condoom om te doen dan om naar de dokter te moeten met een SOA. Heb je een partner en wil je zonder condoom gaan vrijen, laat je dan van tevoren altijd testen zodat je zeker weet dat jullie veilig met elkaar naar bed kunnen gaan.
- Diabetes: als jij diabetespatiënt bent, dan is de kans op een schimmelinfectie groter, vooral als dit nog onbehandeld is.
8. Wanneer kun je het beste naar je dokter gaan?
In verreweg de meeste gevallen is de toename aan afscheiding volledig onschuldig en gemakkelijk te verklaren. Dit zal zichzelf dan vaak ook gewoon oplossen zonder dat je medische hulp nodig hebt. In enkele gevallen kun je naar de apotheek gaan en daar een zalfje of pil halen om je te helpen je symptomen sneller te verlichten. Er zijn enkele situaties waarin het beter is om naar de dokter te gaan:
- De klachten gaan niet weg of worden erger.
- Je ervaart een branderig gevoel bij het plassen.
- Je afscheiding verandert van kleur en ruikt onaangenaam.
- Er zit bloed bij de afscheiding en je moet niet ongesteld worden.
- Je verwacht een kindje en je ervaart andere symptomen dan de toename aan afscheiding omdat je zwanger bent.
- Je hebt ook pijn in je buik.
- Er is een mogelijkheid dat je een SOA hebt opgelopen.
9. Gebruik je afscheiding
Het is dus erg normaal om als vrouw een toename aan vaginale afscheiding te ervaren en soms kun je dit in je voordeel gebruiken. Er zijn veel vrouwen die hun afscheiding bekijken om zwanger te worden of juist niet zwanger te worden, omdat deze tijdens de eiersprong verandert. Zie je een heldere afscheiding, dan is het dus een perfecte tijd om een kindje te verwekken of om juist extra aandacht te besteden aan voorbehoedsmiddelen. Een romige afscheiding is een teken dat je snel ongesteld moet worden en een tekort aan afscheiding is een indicatie van een beginnende menopauze. Op die manier geeft je lichaam je een teken dat er een verandering plaats gaat vinden.
Ken je lijf
Bij iedere vrouw is de vaginale afscheiding verschillend en je kunt dus vaak zelf goed zien als er iets vreemds aan de hand is. Zorg ervoor dat je je vagina goed schoonhoudt en dat je de balans niet in de war brengt door geparfumeerde zeep te gebruiken. Ook een goed dieet kan helpen je vagina gezond te houden, omdat dit invloed heeft op alle functies in je lichaam. Je immuunsysteem houd je op peil door goed te slapen en je lichaam dagelijks rust te gunnen om bij te komen. En twijfel je toch, blijf dan niet met de symptomen rondlopen en ga dan naar een gynaecoloog. Deze kan je vaak snel en probleemloos weer genezen.