Volgens een artikel dat geplaatst werd in het Journal of Foot and Ankle Research, treft voetpijn tussen de 17 en de 42 procent van de volwassenen op elk willekeurig moment. De meest genoemde pijngebieden zijn de voetboog (de middenvoet), de grote teen en het bot dat zich direct achter en de onder de hiel bevindt. Het probleem met pijnlijke voeten is dat er een groot aantal pijnbronnen aangewezen kunnen worden, en het kan dus lastig zijn om de pijnklachten goed te beschrijven, met als gevolg dat het soms zelfs een uitdaging wordt voor een medicus om de eigenlijke oorzaak van je pijn te vinden.
Voetpijn kan je echter behoorlijk wat beperkingen bezorgen, en uit onderzoek blijkt zelfs dat het je stemming, de kans op vallen en de kwaliteit van leven negatief kan beïnvloeden. Het is dus van groot belang dat je je klachten goed leert kennen en begrijpen. Hieronder hebben we de meest voorkomende aandoeningen voor je op een rijtje gezet die je pijn aan je voet(en) kunnen bezorgen. Je dient er echter wel altijd voor te zorgen dat je je huisarts of een podotherapeut (een arts die gespecialiseerd is in voetaandoeningen) een juiste diagnose laat stellen en een behandelplan oplaat stellen waarmee je snel weer op de been zult zijn.
Plantaire fasciitis
Een pijnlijke hiel kan worden beschouwd als één van de veelvoorkomend voetproblemen. Deze aandoening heeft echter een aantal mogelijke oorzaken, waarvan de meest voorkomende plantaire fasciitis is. Er is dan sprake van een ontsteking op het punt waar de plantaire fascia zich hecht aan het hielbot. De plantaire fascia is een dikke band van bindweefsel die over de voetzool loopt en die als een soort schokdemper werkt tijdens het lopen. De pijn die plantaire fasciitis met zich meebrengt, wordt in de regel slechter op het ogenblik dat je ‘s ochtends na het ontwaken voor het eerst gaat lopen en de klachten zullen doorgaans verbeteren door te gaan bewegen, ondanks dat er meestal wel een doffe pijn aan blijft houden.
Tarsaal tunnelsyndroom
Zo nu en dan is voetpijn het gevolg van een beknelde- of een geïrriteerde zenuw. Een vorm van een zenuwbeknelling of een zenuwinsluiting, die vaak in de voet waar wordt genomen, is bekend onder de naam het tarsaal tunnelsyndroom. Wanneer je lijdt aan deze aandoening kun je last hebben van een stekende, brandende, doffe en/of tintelende pijn die vanaf de binnenzijde (vanaf de zijde van je grote teen) van je enkel naar je voetboog en voetzool straalt. Deze pijn is geneigd om ’s nachts erger te worden, en in sommige gevallen straalt de pijn zelfs uit naar je kuit of hoger gelegen delen van je been.
Metatarsalgie
Metatarsalgie is een aandoening die zich zal manifesteren in de vorm van een scherpe pijn in de bal van je voet. Dit deel van je voet wordt gevormd door de afgeronde uiteinden van de middenvoetbeenderen. De pijn die metatarsalgie met zich meebrengt, kan aanvoelen alsof je op een steen stapt en zal vaak verlicht worden wanneer je gaat zitten en juist verergeren door op blote voeten te gaan lopen. Een breed scala aan aandoeningen kan metatarsalgie tot gevolg hebben, vaak een minder goede werking van de voet, het overmatige gebruik van je voeten of een afgenomen vetkussen op de zool van de voet.
Neuroma van Morton
Een ander veel voorkomend zenuwprobleem in de voet is het neuroma van Morton deze aandoening veroorzaakt een stekende of brandende pijn tussen de tenen, in de regel tussen derde en de vierde teen. Overpronatie en/of het dragen van te nauwe schoenen kan in verband worden gebracht met het ontstaan van deze aandoening.
Peesontsteking (tendinitis)
Pezen zijn de koordachtig weefsel waar spieren mee aan een bot vastzitten. Op het ogenblik dat deze pezen te ver uit worden gerekt of overmatig worden gebruikt, dan kan er een peesontsteking (tendinitis) ontstaan. Een peesontsteking veroorzaakt pijn tijdens het uitvoeren van activiteiten of het rekken van de spieren, en de aangedane pees zal vaak pijnlijk zijn als deze wordt aangeraakt. Steeds terugkerende peesontstekingen kunnen een teken zijn van een aanwezig scheurtje in, en een verzwakking van de pees (dot wordt ook wel tendinosis genoemd). Veel voorkomende vormen van een peesontsteking die de voet en de enkel beïnvloeden, zijn bijvoorbeeld:
- Ontsteking van de achillespees,
- Ontsteking van de achterste scheenbeenpees,
- Ontsteking van de peroneuspees.
Artritis
Artrose wil zeggen dat er sprake is van afbraak van kraakbeen in een gewricht als gevolg van lichamelijke slijtage. De schade aan het gewricht manifesteert zich in de vorm van een afname van gewrichtsruimte, versleten kraakbeen en de vorming van botsporen rondom het aangedane gewricht. De pijn en het gebrek aan mobiliteit van osteoartritis worden doorgaans bij het enkelgewricht waargenomen, maar ook bij het onderste spronggewrciht en het grote teengewricht. Andere minder vaak voorkomende vormen van artritis die voetpijn tot gevolg kunnen hebben, zijn jicht, reumatoïde artritis, arthritis psoriatica en lupus. Symptomen die horen bij artrose zijn bijvoorbeeld pijn, stijfheid, een knarsend of knerpend geluid of gevoel en zwelling. Deze symptomen zullen in het algemeen erger worden tijdens inspanning.
Ingegroeide teennagels
Een ingegroeide teennagel treedt op als de rand van een teennagel gaat groeien of in de huidrand wordt gedrukt. Dit gebeurt doorgaans aan de rand van de grote teennagel onder invloed van de druk die door een schoen uit wordt geoefend. Zelfs de meest geringe in groei kan al erg pijnlijk zijn. Behalve de pijnklachten, zijn andere tekenen van een ingegroeide teennagel: een rode- of gezwollen huid naast de teennagel, (dit zijn symptomen die duiden op de aanwezigheid van een infectie). Het ingegroeide stuk nagel wordt over het algemenen niet opgemerkt omdat het onder de huid is gelegen.
Likdoorns en eelt
Eelt is een verdikt deel van de huid dat zich kan bevinden op de delen van de voeten waar overmatig veel druk, of veel wrijving, op wordt uitgeoefend. Eelt aan de hiel kan pijnlijk worden op het ogenblik dat deze gaat barsten of scheuren. Likdoorns komen echter juist voor op de tenen opplaatsen waar deze tegen de schoen aan wrijven. In bepaalde gevallen kan de kleinste eeltplek of likdoorn al een intense pijn met zich meebrengen omdat de aandoeningen zich tot diep in de huidlagen uit kan stralen en druk op de zenuwen uit kunnen gaan oefenen. Likdoorns en eeltplekken lijken echter op wratten, die eveneens flink wat pijn en ongemak kunnen veroorzaken.
Bunions
Een bunion is een knobbelige bult die zich aan de zijkant van de voet bevindt, vlak onder het grote teengewricht. Bunions kunnen echter qua grootte variëren en zijn het gevolg van uit positie raken van de grote teen en in de loop van de tijd tegen de tweede teen aan gaat drukken. Hierdoor zal er een ongewone druk op het grote teengewricht staan en de omliggende gewrichten komen te staan. Pijn die het gevolg is van een bunion kan zo nu en dan oplaaien en kan bovendien samengaan met een slijmbeursontsteking (een ontsteking van het met vloeistof gevulde zakje dat in dit geval over de bunion loopt). Dit kan behalve pijn ook roodheid en zwelling tot gevolg hebben. Bunions kunnen daarnaast ook voorkomen op de kant van de voet waar zich de kleine teen bevindt.
Hamertenen
Hamertenen zijn een veelvoorkomende aandoening die de kleine tenen betreft. De aandoening ontstaat op momenten dat het gewricht, dat zich het dichtst bij de teen bevindt (het metatarsophalangeale gewricht), zich naar boven uit gaat strekken en zo het proximale interfalangeale gewricht (het eerstvolgende gewricht dat aanwezig is wanneer je je teen omhoog beweegt) naar beneden buigt. Als gevolg hiervan zal de teen gebogen worden en de vorm aannemen van een hamertje. Te nauwe schoenen, in het bijzonder exemplaren met hoge hakken, zijn een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van hamertenen, maar in sommige gevallen ontstaat een hamerteen door een onderliggende aandoening, zoals reumatoïde artritis, een beroerte of diabetes.
Slotopmerking
Indien je een blijvende pijn in je voet hebt, dan is het van groot belang om een arts te raadplegen en deze te vragen je klachten nauwkeurig te onderzoeken. Je verdient het immers om je goed te voelen en gewoon weer je alledaagse activiteiten uit te kunnen (blijven) voeren. Wanneer er een passend behandelplan op wordt gesteld, dan moet dat absoluut mogelijk zijn.