Iedereen heeft er vast wel eens mee te maken gehad: je ligt in bed, je staat zelfs op het punt om in slaap te vallen na een lange dag. Plotseling wordt je echter volkomen verrast door een krampachtig gevoel in je tenen. De krampen in je tenen worden bovendien steeds erger en je voelt je zelfs genoodzaakt om op te staan en je spieren uit te rekken om enige verlichting te kunnen vinden. Na een poosje zal de kramp gelukkig weer afnemen en zal er hooguit nog een beetje pijn voelbaar zijn in je voet. Naast deze klachten zul je bovendien vaak te kampen hebben met de vraag: “Wat veroorzaakte deze teenkrampen en hoe kan ik deze zo snel mogelijk weer kwijtraken?”
De bouw van de voet en de tenen
Je voet bestaat uit een behoorlijk aantal verschillende botten, sommige ervan zijn klein en kort en andere zijn juist weer wat langer. Deze botten vormen een verbinding tussen je enkelgewricht en je tenen. Bovendien lopen er een heleboel ligamenten (gewrichtbanden) van het ene bot naar het andere. Deze gewrichtsbanden zorgen voor de stabiliteit van je voet.
De extrinsieke spieren van je onderbeen zullen overgaan in pezen die langs je enkel lopen en die een verbinding vormen met diverse plaatsen rondom je voet. Deze spieren zullen ervoor zorgen dat je je voet kunt verplaatsen. Er zijn eveneens intrinsieke spieren aanwezig die tussen de lange botten van je voet doorlopen en die helpen om je voet vorm te geven en te positioneren op momenten dat je loopt en rent. Aan de onderkant van je voetzool bevindt zich de zogenaamde plantaire fascia, dit is een dikke band van bindweefsel die de voetboog vormt.
Al deze gewrichtsbanden, pezen en spieren werken nauw samen om je voet ondersteuning te bieden, je voet te laten bewegen en uiteindelijk je voeten de bijzondere dingen te laten doen die ze iedere dag opnieuw doen. In de regel kun je zelfs een hele dag of week door blijven werken zonder dat er zich problemen voordoen. Je kunt je dan ook afvragen wat de reden is waarom er opeens krampen in je voet of tenen opkomen?
Redenen voor het krijgen van teenkrampen
Er is een breed scala aan mogelijke triggers bekend die ten grondslag kunnen liggen aan teenkrampen. Het meest frustrerende hiervan is dat je één of meerdere problemen hebt die dergelijke krampen tot gevolg kunnen hebben. Bovendien heeft de wetenschap tot op de dag van vandaag nog geen enkele variabele gevonden die het ontstaan van het krampen van de tenen en de voet zou kunnen verklaren.
Door de mogelijke oorzaken van teen- en voetkrampen te kennen en te begrijpen, kun je echter wel mogelijk de juiste behandeling voor het probleem vinden. Redenen voor teenkrampen kunnen onder andere zijn:
- Uitdroging: Er bestaan theorieën die er vanuit gaan dat wanneer je vochtinname niet op peil is, je een onbalans van elektrolyten, zoals kalium, magnesium en natrium, in je spieren kunt krijgen. Door deze onbalans kunnen de spieren, die zich rondom je tenen en voeten bevinden, ongecontroleerd samen gaan trekken. Interessant is dat niet iedere persoon die uit is gedroogd, last van krampen in zijn of haar benen, voeten of tenen krijgt, wat voor sommige mensen juist weer voor verwarring kan zorgen.
- Gebrek aan lichaamsbeweging. Op het moment dat je aan lichaamsbeweging doet, dan zal je lichaam getraind worden en dit trainen helpt je spieren sterk en flexibel te houden. Lichaamsoefeningen doen, kan eveneens het evenwicht verbeteren en je zenuwstelsel extra actief maken. Een zenuwstelsel dat naar behoren werkt, kan de kramp in de onderste ledematen tegen helpen gaan door de spierspanning en de samentrekkingen in de hand te houden.
- Slecht passende schoenen. Je voeten zijn elke dag opnieuw onderhevig aan een heleboel misbruik. De mate van kracht die ze op moeten vangen en verdelen is namelijk aanzienlijk groter dan je eigenlijke lichaamsgewicht. Het dragen van schoenen die niet goed passen, kan beknelde tenen tot gevolg hebben. Je kunt je dus wel voorstellen hoe groot deze overmatige stress je voeten te verduren krijgen wanneer je een nauw passend paar (fantastisch uitziende) hoge hakken draagt. Slecht passende schoenen zetten je voeten en tenen namelijk in een alles behalve optimale positie om goed hun werk te kunnen doen, en daardoor kunnen je voeten in het verweer komen door plotseling te gaan krampen.
- Bepaalde medische aandoeningen. Sommige medische aandoeningen, zoals multiple sclerose, de ziekte van Parkinson of diabetes, kunnen veranderingen met zich meebrengen in de manier waarop je zenuwstelsel zijn werk doet. Dit kan ongewone spasmen en een krampachtig gevoel in je voeten en tenen veroorzaken. Soms kunnen geneesmiddelen zelfs bijwerkingen hebben die krampen in je tenen zullen veroorzaken.
- Leeftijd. Naarmate je ouder wordt, dan kan je zenuw- en spierstelsel geleidelijk in functie afnemen. Oudere mensen hebben bovendien minder vocht opgeslagen in hun spieren en pezen. Dit kan dan ook tot ongewenste spiersamentrekkingen en krampen in de spieren rondom je voeten en tenen tot gevolg hebben.
Wat je teenkrampen ook veroorzaakt, je dient altijd de tijd te nemen om de werkelijke oorzaak ervan te achterhalen en vervolgens eraan te werken om de nodige verlichting te krijgen.
Verlichting van teen- en voetkrampen
Op het moment dat je geregeld last hebt van teen- en voetkrampen, dan zijn er een aantal manieren om verlichting te krijgen. Hierbij kun je denken aan:
- Veel water drinken. Gehydrateerd blijven kan namelijk een goed evenwicht van elektrolyten en vocht in je spieren opbouwen en handhaven.
- Goed passende schoenen dragen. Schoenen die goed passen, zullen ervoor zorgen dat je voeten voldoende kunnen bewegen en zo hun werk kunnen doen zoals dat zou moeten.
- Regelmatig bewegen en uiteenlopende kracht-, balans- en flexibiliteitsoefeningen doen. Oefeningen doen zal je spieren, gewrichten, pezen en zenuwen allemaal in een optimale conditie houden, wat weer zal leiden tot de mogelijke vermindering van spierkrampen in je tenen.
- Een gezond en uitgebalanceerd dieet volgen. Het volgen van een goed dieet kan ervoor zorgen dat je lichaam alle voedingsstoffen binnenkrijgt die nodig zijn om optimaal te kunnen functioneren.
- Je geneesmiddelen controleren om er zo voor te zorgen dat de doseringen juist zijn. Indien medische problemen het noodzakelijk maken dat je geneesmiddelen moet gebruiken, dan die je met je behandeld arts of apotheker te overleggen om te zien of een bepaald medicament je teenkrampen kan veroorzaken. (Pas je medicijnen echter nooit op eigen houtje aan zonder dat je eerst advies in hebt gewonnen bij een arts.)
Uit een recent wetenschappelijk onderzoek, dat gepubliceerd is in het tijdschrift Family Practice, is gebleken dat een heleboel mensen die last hebben van nachtelijke krampen in hun benen uiteenlopende behandelingen uit zullen proberen. De onderzoekers ontdekten echter dat maar circa 20 procent van deze patiënten been- en voetkrampen actief behandelden en dat 17 diverse behandelingen met geneesmiddelen binnen deze groep werden gebruikt. Dertien verschillende niet-medicamenteuze behandelingen werden naar verluidt door de proefpersonen gebruikt. De conclusie van het onderzoek luidt dan ook dat: mensen die last hebben van krampen in de benen en de tenen, een breed scala behandelingen voor hun aandoening zullen proberen. Er is echt geen overeenstemming over de behandeling die als enige als juiste kan worden bestempeld voor iemand.
Krampen in je voeten en tenen kunnen om uiteenlopende redenen ontstaan, dus wanneer je het probleem vanuit meerdere invalshoeken aan gaat pakken, dan zal dat wellicht de beste kans op verlichting bieden.
Advies van een fysiotherapeut
Op het ogenblik dat je last van voet- en voetkrampen hebt, dan dien je huisarts te gaan om uit te laten sluiten dat je probleem niet het gevolg is van iets ernstigs, zoals multiple sclerose of diabetisch neuropathie. Beide aandoeningen zijn gelukkig vrij zeldzaam, maar het is uiteraard wel het beste om alles altijd tot op de bodem uit te zoeken. Alleen dan zul je immers met zekerheid deze aandoening helemaal uit kunnen sluiten.
Omdat het aantal oorzaken van krampen zo groot is, zal een arts je waarschijnlijk niet veel kunnen bieden op het gebied van behandeling. Je kunt echter wel een beroep doen op een fysiotherapeut omdat deze wellicht wel precies heeft wat nodig is om verlichting te vinden is ten aanzien van je teenkrampen. De reden hiervoor is dat je fysiotherapeut op is geleid om alle verschillende biomechanische en neurologische oorzaken van deze aandoening te onderzoeken. Hij, of zij, kan een behandelplan opstellen om je teenkrampen te helpen verlichten en toekomstige gevallen te kunnen voorkomen.
Oefeningen die je kunt doen om krampen in je tenen te verlichten, zijn bijvoorbeeld:
- Rekoefeningen voor je kuit- en scholspier,
- Rekoefeningen voor de tenen en de plantaire fascia,
- Oefeningen die je enkel zullen versterken,
- Evenwichtsoefeningen.
Je moet er echter altijd voor zorgen dat je een bezoek hebt gebracht aan een fysiotherapeut of een arts voordat je gaat beginnen met een oefenprogramma voor de behandeling van teenkrampen.
Slotopmerking
Krampen in je tenen kunnen uiteenlopen van een licht ongemak tot een pijnlijke- en functiebeperkende ervaring. Door te werken aan het achterhalen van de triggers voor de teenkrampen zoals die ontstaan in je specifieke situatie en door een aantal simpele veranderingen aan te brengen in je manier van leven, kun je vaak van die vervelende teenkrampen afkomen.
