Plantaire fasciitis (peesplaatontsteking) is een veelvoorkomende, pijnlijke aandoening aan de voet. Mensen die lijden aan een peesplaatontsteking, en soms zelfs artsen, verwarren echter vaak de termen peesplaatontsteking en een hielspoor. De medische term voor een peesplaatontsteking, plantaire fasciitis, is een verwijzing naar de ontstoken toestand van de strakke band die bestaat uit bindweefsel, die de voetboog vormt. Een hielspoor is daarentegen een uitsteeksel van bot die zich op het hielbot (calcaneus) kan hebben ontwikkeld. Circa 70 procent van de mensen die lijden aan een peesplaatontsteking blijkt een hielspoor te hebben wanneer er röntgenfoto’s van hun voet worden gemaakt.
Een peesplaatontsteking wordt in de regel waargenomen bij mannen en vrouwen van middelbare leeftijd, maar komt ook voor in alle andere leeftijdscategorieën. De aandoening kan worden gediagnosticeerd door middel van het typische symptoom dat bestaat uit de gelokaliseerde pijn die zich diep in de hiel aan de onderzijde van de voet manifesteert. Vaak is de pijn van een peesplaatontsteking het meest ernstig wanneer je ’s ochtends voor het eerst opstaat en gaat lopen. De pijn zal vaak vrij snel weer verdwenen zijn, maar keert vervolgens weer terug wanneer je voor een langere tijd hebt gezeten of gestaan.
Een peesplaatontsteking is soms, maar niet in alle gevallen, in verband te brengen met een snelle toename van het lichaamsgewicht. De aandoening wordt soms eveneens waargenomen bij recreatieve sporters, in het bijzonder deelnemers aan sporten waarbij veel wordt gelopen. Bij deze sporters wordt gedacht dat de repetitieve aard van de activiteiten de schade aan de peesplaat onder de voet veroorzaakt, daar waar de voetboog wordt gevormd
Oorzaak van een peesplaatontsteking
Plantaire fasciitis ontstaat als gevolg van een irritatie van het dikke bindweefsel dat de voetboog vormt. Dit sterke en strakke bindweefsel wordt in de medische wereld aangeduid als de fascia plantaris. Het is eveneens één van de meest belangrijke verdelers van het lichaamsgewicht over de voet op momenten dat je loopt of rent. Om die reden is de druk die op dit weefsel uit wordt geoefend enorm te noemen.
Op het ogenblik dat iemand last heeft van een peesplaatontsteking, dan zal het bindweefsel dat de voetboog vormt ontstoken raken (tendinitis) en kan er degeneratieplaats gaan vinden (tendinose). Deze afwijkingen hebben peesplaatontsteking tot gevolg en kunnen de meest normale activiteiten veranderen in behoorlijk pijnlijke martelingen.
Symptomen van een peesplaatontsteking worden in de regel vroeg in de ochtend na een nacht slapen erger. Op dat moment is het weefsel van de voetboog namelijk stijf en simpele bewegingen zullen het samengetrokken weefsel uit gaan rekken. Naarmate je je voet losser hebt gemaakt, zal de pijn over het algemeen wegzakken, maar helaas ook vaak weer terugkeren wanneer je langdurig hebt gestaan of gelopen.
Andere oorzaken van hielpijn
Een peesplaatontsteking kan gemakkelijk worden verward met een aandoening die het tarsaal tunnelsyndroom wordt genoemd. Bij het tarsaal tunnelsyndroom wordt echter een belangrijke zenuw in de voet, de scheenbeenzenuw, bekneld terwijl deze langs het enkelgewricht loopt. Er zijn eveneens andere, minder vaak voorkomende, problemen bekend die verband houden met hielpijn, zoals problemen met de zenuwen, stressfracturen en necrose van de vetkussentjes op de voet. Al deze aandoeningen kunnen voor pijn in de voeten zorgen.
Ten slotte kunnen uiteenlopende reumatologische aandoeningen hielpijn met zich meebrengen. Dergelijke syndromen, zoals het syndroom van Reiter en de ziekte van Bechterew, kunnen pijn in de hiel tot gevolg hebben. Deze pijn is te vergelijken met die optreedt bij een peesplaatontsteking. Op het ogenblik dat je symptomen niet typisch zijn voor een ontsteking van de peesplaat, of wanneer je klachten niet verdwijnen in de loop van de behandeling, dan zal een arts deze aandoening bij het stellen van een mogelijke diagnose uiteraard ook in overweging nemen.
Behandelen van een peesplaatontsteking
De behandeling van hielpijn die het gevolg is van een ontsteking van de peesplaat zal simpel beginnen en een aantal verschillende behandelmethodes kennen. Wanneer je last hebt van een peesplaatontsteking dan kan vrijwel altijd een gerichte inspanning met niet-chirurgische behandelingen prima voor de nodige verlichting zorgen.
In sporadische gevallen zijn deze eenvoudige stappen echter niet afdoende om verlichting van je klachten te brengen, en dienen meer invasieve behandelingen aangewend te worden. De meeste mensen die last hebben van een peesplaatontsteking zullen gewoonlijk voldoende hebben aan de eerste eenvoudige stappen en eventueel een wat meer invasieve behandeling. In uiterst zeldzame gevallen zal er een chirurgische ingreep nodig zijn om een ontsteking van de peesplaat te verbeteren.