Nierbekkenontsteking

In de medische wereld wordt een nierbekkenontsteking aangeduid als pyelonefritis of pyelitis. Het betreft een zogenaamde opstijgende infectie van de urinewegen die het nierbekken (pyelum) van je nier heeft weten te bereiken. Om de aandoening te behandelen zal er in de regel een antibioticakuur worden voorgeschreven.

Oorzaken

Een nierbekkenontsteking kan door een aantal uiteenlopende factoren worden veroorzaakt. Hierbij kun je onder andere denken aan:

• afwijkingen aan de bouw van je urinewegen,
• de aanwezigheid van nierstenen,
• een ziekte of aandoening aan de prostaat (bij een man),
• een zwangerschap (bij een vrouw),
• katheterisatie van je urinewegen,
• een geplaatste stent in je urinewegen,
• diabetes,
• verlamming van je blaas.

De ontsteking van je nier en het nierbekken is het gevolg van een infectie met micro-organismen, zoals bacteriën, die vanuit de ontstoken urineblaas lang de urineleider opstijgen.

Nierbekkenontsteking symptomen

Een nierbekkenontsteking kan zowel in een acute- als in een chronische vorm voorkomen:

• acute pyelonefritis: hierbij bevindt zich een ontsteking in je nier en je nierbekken. In het nierparenchym (het functionele weefsel van je nier) zijn abcessen te zien waar pus, bacteriën, celresten, bloedstolsel, afbraakproducten en witte bloedcellen in aanwezig zijn. Je nierbuisjes lopen schade op door het vocht dat uit de ontsteking lekt. In dit vocht kunnen zogenaamde afgietsels van witte bloedcellen zitten die in je urine kunnen worden aangetoond in de vorm van pijpvormige klonteringen van cellen. Als een acute nierbekkenontsteking op tijd wordt ontdekt, zal de schade aan je nieren minder erg zijn.
• chronische pyelonefritis: is beduidend ernstiger dan de acute vorm van nierbekkenontsteking. Als gevolg van een chronische pyelonefritis kan er immers littekenweefsel ontstaan en kan er een overmatige groei van het bindweefsel in de nier plaatsvinden (fibrosis). Het functioneren van je nier kan door de littekenvorming en de fibrosis minder worden.

Klachten

Als je lijdt aan een nierbekkenontsteking dan zul je te maken krijgen met de volgende klachten en symptomen:

• je lichaamstemperatuur gaat pieksgewijs stijgen tot een hoge koorts,
• je hebt pijn als je urineert,
• je hebt last van koude rillingen,
• rugpijn,
• overgeven,
• je bent verward.

In bepaalde gevallen kan er zogenaamde slagpijn in je nierstreek aan worden getoond door middel van het geven van klopjes op je flank. Het uitvoeren van een lichamelijk onderzoek is voor het stellen van een juiste diagnose dan ook van essentieel belang.

Diagnostiek

Indien je lijdt aan een nierbekkenontsteking dan zal een arts dit onder andere vast kunnen stellen door je urine te onderzoeken. De urine is, bij mensen die last hebben van een nierbekkenontsteking, troebel en kan soms zelfs bloed bevatten of vies ruiken. Bij het uitvoeren van microscopisch onderzoek zullen er eveneens afwijkingen kunnen worden waargenomen in de samenstelling van je urine. Door middel van bacteriologische- en chemisch onderzoek zullen doorgaans ook tekenen van een infectie worden aangetoond bij mensen die lijden aan een nierbekkenontsteking.

Om een goede diagnose te kunnen stellen zal een arts je daarom niet alleen lichamelijk onderzoeken maar ook urine en bloed op kweek zetten om met zekerheid de infectie vast te kunnen stellen.

In het bijzonder bij mannen en kinderen, die last hebben van steeds terugkerende infecties aan de urinewegen, zal nader onderzoek noodzakelijk zijn om afwijkingen in de bouw aan het licht te kunnen brengen of uit te sluiten. Zo kunnen deze groepen patiënten onder andere lijden aan vesico-ureterale refluv. Dit wil zeggen dat de urine bij deze mensen vanuit de urineblaas terugvloeit naar de urineleider. De teruggestroomde urine zal een prima plek zijn voor micro-organismen om te gedijen en zich te vermenigvuldigen.

Behandelen

Het behandelen van een nierbekkenontsteking gebeurt met behulp van een antibioticakuur. In de meeste gevallen zal een arts ervoor kiezen om deze medicijnen via een infuus direct in je bloedbaan te brengen. Deze behandelmethode zal namelijk meestal de beste resultaten boeken. In de meeste gevallen zal een arts ervoor kiezen om cefalosporines in te zetten tegen een nierbekkenontsteking omdat de bacteriën die verantwoordelijk zijn voor deze infectie hier het meest gevoelig voor blijken te zijn. Pas wanneer blijkt dat dit niet het geval is, zal over worden gegaan op een alternatief medicijn. Het doel van de behandeling is het elimineren van de verantwoordelijke bacteriën en het verhelpen van de infectie.