Leukemie

Leukemie is een verzamelnaam voor verschillende vormen van kanker van de witte bloedcellen (leukocyten). Indien er sprake is van leukemie dan zal het groeiproces op een kwaadaardige manier veranderen zodat de witte bloedcellen niet kunnen rijpen. Het gevolg hiervan is dat de witte bloedcellen niet langer in staat zijn hun taak te vervullen.

Met andere woorden: de witte bloedcellen kunnen niet langer je lichaam beschermen tegen allerlei ongewenste indringers zoals ziekteverwekkers. Daarbij komt verder nog dat er door het beenmerg zeer grote hoeveelheden witte bloedcellen aan worden gemaakt.

Oorzaak

De vele soorten leukemie die voorkomen hebben met elkaar gemeen dat er één van de soorten witte bloedcellen ongecontroleerd is gaan vermenigvuldigen. Hoewel de precieze oorzaak van deze vorm van kanker nog niet bekend is, zijn wel enkele factoren aan het licht gekomen die de kans op het krijgen van leukemie groter zullen maken. Deze risicofactoren zijn onder andere:

• Erfelijkheid: wanneer er veel gevallen van leukemie in je familie voorkomen dan zal de kans groter zijn dat je deze vorm van kanker ook gaat ontwikkelen.
• Radioactieve straling waaraan je blootgesteld bent.
• Bepaalde chemische stoffen, zoals bepaalde bestrijdingsmiddelen en benzeen, waaraan je bent blootgesteld.
• Bepaalde medicatie die gebruikt wordt om kanker te behandelen.
• Roken.
• Bepaalde virussen lijken in verband te staan met sommige leukemievormen.

Klachten

Leukemie kan voor zeer uiteenlopende klachten zorgen. Als er sprake is van acute leukemie dan zullen de klachten echter plotseling ontstaan en in korte tijd verergeren mits een behandeling uitblijft. Bij chronische leukemie zullen de klachten echter langere tijd uitblijven en meer geleidelijker ontstaan om vervolgens alsmaar erger te worden.

Acute leukemie

Klachten bij acute leukemie worden veroorzaakt door de grote hoeveelheid onrijpe witte bloedcellen in het beenmerg. Hierdoor kunnen er minder rode bloedcellen en bloedplaatsjes worden geproduceerd waardoor er een tekort kan ontstaan aan gezonde witte bloedcellen, rode bloedcellen en bloedplaatjes. Klachten bij acute leukemie zijn:

• bleek zien door gebrek aan rode bloedcellen,
• duizeligheid en snel vermoeid raken door een rode bloedcellentekort,
• spontane bloeding en vorming van onverklaarbare blauwe plekken door een bloedplaatjestekort,
• terugkerende infectie door te weinig gezonde rijpe witte bloedcellen,
• hartkloppingen,
• koorts,
• hoofdpijn,
• nachtelijk zweten,
• verslechterde eetlust met als gevolg verlies van lichaamsgewicht.

Chronische leukemie

Hierbij krijg je pas in een later stadium te maken met klachten waardoor de ziekte moeilijker wordt ontdekt. De klachten van chronische leukemie zijn gelijk aan die van de acute vorm maar gaan verder nog gepaard met:

• een vol gevoel in je buik of drukkend gevoel op je maag door een gezwollen milt of lever.
• gezwollen lymfeklieren in de hals, oksels en/of liezen.

Behandelen

Doordat er bij leukemie geen sprake is van aangedaan weefsel dat kan worden weggehaald, is operatief ingrijpen geen optie. Deze vorm van kanker heeft zich door heel het lichaam verspreid en dient dus op een andere wijze te worden bestreden. De kans op genezing van leukemie is betrekkelijk groot. In andere gevallen kan de ziekte een halt worden toegeroepen die zelfs tientallen jaren voort kan duren. Hoe leukemie het beste kan worden behandeld wordt van geval tot geval beoordeeld. Enkele behandelmethoden zijn:

• Chemotherapie: hierbij worden de leukemiecellen geëlimineerd met behulp van medicatie.
• Signaaltransductieremmers worden ingezet om het signaal te remmen, dat aan de leukemiecellen wordt afgegeven om zich te vermeerderen, waardoor de kankercellen zullen afsterven.
• Radiotherapie, ofwel bestraling, zorgt ervoor dat de leukemiecellen zich niet meer delen en afsterven.
• Immunotherapie zal het immuunsysteem worden versterkt om de leukemiecellen te lijf te gaan. Hiervoor worden afweerversterkende middelen ingezet. Vaak zal immunotherapie in combinatie met een andere behandelmethode worden gegeven.
• Beenmergtransplantatie zal het ongezonde beenmerg vervangen door gezonde beenmergcellen die zowel afkomstig kunnen zijn van de patiënt zelf als van een donor.
• Stamceltransplantatie haalt gezonde stamcellen uit het bloed om vervolgens te worden getransplanteerd.