Wat kan je voetpijn veroorzaken?

Pijnlijke voeten kan een vaag symptoom zijn. Zo zullen bijvoorbeeld personen die gediagnosticeerd zijn met artritis vermoeden dat deze aandoening de oorzaak is van de aanwezige voetpijn.

Er zijn echter een breed scala aan aandoeningen die voetpijn tot gevolg kunnen hebben en het is dan ook van cruciaal belang om een duidelijk onderscheid te kunnen maken tussen de diverse mogelijke oorzaken.

Artritis zal bijvoorbeeld op een heel andere wijze behandeld worden dan wanneer er sprake is van een blessure of een verwonding. Zelfs wanneer de voetpijn wordt veroorzaakt door veel voorkomende voetaandoening, zoals aanwezige eeltknobbels of hamertenen, dan is het cruciaal om deze aandoening te gaan behandelen.

Het beschermen van de lichaamsmechanica, de gewrichten en je manier van lopen hebben bovendien allemaal een specifieke invloed op het verloop van de artritis.

De bouw van de menselijke voet

De voet van een mens os opgebouwd uit 28 botten, die onderling worden verbonden door middel van een netwerk van gewrichten, spieren, pezen en gewrichtsbanden (ligameneten). De voet kan om die reden dan ook worden gezien als één van de meest complexe delen van het lichaam.

Vanwege het feit dat de voet zo ingewikkeld in elkaar zit, kunnen uiteenlopende voetaandoeningen ervoor zorgen dat de structuur ervan achteruitgaat, met uiteindelijk zelfs ontstekings- en pijnklachten als resultaat.

Oorzaken van voetpijn

Lichamelijk verwonding of blessure is de meest voorkomende oorzaak van voetpijn, dikwijls resulterend in zogenaamde verstuikingen (een letsel dat betrekking heeft op de gewrichtsbanden) of breuken (een letsel dat de botten betreft).

Dit soort verwondingen en blessures treden doorgaans op als de enkel draait of kantelt, ver voorbij het normale bewegingsbereik. Sportliefhebbers zien een groot aantal van dit soort letsels voorbijkomen tijdens grote kampioenschappen en wedstrijden.

Maar helaas komen ze ook voor onder niet-sporters tijdens het doen van alledaagse activiteiten.

Het RICE-protocol toepassen

Verstuikingen zijn weliswaar pijnlijk van aard, maar door voldoende rust en de tijd te nemen, kan een verwonding of blessure toch op een wonderbaarlijke wijze weer genezen.

Het genezingsproces kan immers prima worden ondersteunend door de aangedane voet genoeg rust te gunnen, maar ook door ijskompressen aan te brengen, een drukverband aan te leggen en het aangedane ledemaat tot boven harthoogte op te heffen.

Al deze ondersteuningsmethoden doe een pijnlijke voet sneller kunnen laten genezen, worden tot het zogenaamde RICE-protocol gerekend (deze term is afkomstig van de Engelse woorden: Rest, Ice, Compression and Elevation, respectievelijk te vertalen met: Rust, IJs Drukuitoefening en Opheffing).

• Rust zal je blessure de nodige tijd geven om weer te kunnen genezen.
• IJs zal de pijn en de zwelling verminderen.
• Drukuitoefening (met behulp van een elastisch verband) zal eveneens de zwelling verminderen en de genezing bespoedigen.
• Opheffing van het aangedane been zal overmatige zwelling tegengaan die het gevolg kan zijn van een ophoping van bloed op de plaats van het letsel of de blessure.

Daarnaast kun je overwegen om pijnstillende geneesmiddelen te gebruiken, zoals ibuprofen of paracetamol. Maar zeker als je bekend bent met een voorgeschiedenis van maagzweren of leverproblemen, dan is het zaak om eerst een arts te raadplegen voordat je deze middelen gaat gebruiken.

Een fractuur (de medische term voor een breuk) zal echter wat meer medische hulp nodig hebben, en zelfs dikwijls een bezoekje aan een orthopedische specialist vereisen.

In het gros van de gevallen zal de orthopedist beeldvormende onderzoeken uit laten voeren, zoals röntgenfoto’s die doorgaans de fractuur goed zichtbaar kunnen maken, maar helaas zal dat niet altijd het geval zijn.

Bepaalde haarlijnbreuken of stressfracturen vragen mogelijk meer geavanceerde beeldvormend onderzoek, zoals een CT of MRI scan. Op het ogenblik dat een bot is gebroken, dan kan een arts ervoor kiezen om de voet te zetten (er wordt dan dus gips omheen gedaan zodat de voet tijdelijk wordt geïmmobiliseerd).

De hersteltijd bedraagt in dat geval doorgaans 4 tot 6 weken. Afhankelijk van de ernst van de fractuur, heb je mogelijk ter aanvulling nog fysiotherapie nodig om weer goed te kunnen bewegen nadat het gips weer is verwijderd.

Voetpijn kan zich echter ook zonder een trauma of blessure ontstaan. Je kunt hierbij denken aan:

• Aangeboren afwijkingen,
• Veroudering,
• Overmatige stressbelasting door overgewicht of te lang te blijven staan,
• slechte schoenen (die te strak of te puntig zijn of die niet voldoende schokken op weten te vangen).
• overmatig hardlopers of wandelen.

Veelvoorkomende voetaandoeningen

Hieronder hebben we een lijstje voor je samengesteld van een aantal van de meest voorkomende voetaandoeningen:

• Artritis is een ontsteking van het gewricht. Deze aandoening kan een onderdeel vormen van een groter geheel en eveneens andere gewrichten aantasten. Zodra je last hebt van en constante pijn, zonder dat je daar duidelijke externe oorzaken voor aan kunt wijzen, dan dien je zeker je huisarts hierover te raadplegen. Een gemaakte röntgenfoto kan eventueel worden gebruikt als bewijs om artritis aan te tonen, wanneer deze aanwezig is.
• Bunions zijn duidelijk aanwezige bobbels die zich bevinden aan de basis van de grote teen, of soms in de vorm van kleinere bultjes de kleine teen aantasten. Bunions worden in een groot aantal gevallen veroorzaakt door een herhaalde uitoefening van druk (bijvoorbeeld door het dragen van die stijlvolle maar te smalle schoenen waarin je tenen niet genoeg ruimte hebben). Het aanbrengen van inlegzolen voor extra demping, of het gebruik van pijnstillende geneesmiddelen, kunnen voor verlichting zorgen, maar soms zullen deze eeltknobbels enkel en alleen verdwijnen wanneer ze chirurgisch weg worden gehaald.
• Eelt en likdoorns dit is een dikke, ruwe en gelige huid die het gevolg is van uitoefening van druk of wrijving. Eeltvorming vindt meestal plaats op de bal van de voeten of op de hielen; terwijl likdoorns zich juist op de topjes van tenen zullen manifesteren. Je kunt likdoorns en eelt weghalen door de laagjes dode huid af te schrapen met behulp van een stukje puimsteen. Een pedicure heeft echter nog betere hulpmiddelen om dit klusje te klaren. Verder kun je een zachte inlegzool gaan gebruiken om zo wat extra demping te krijgen. Uiteraard dien je er altijd voor te zorgen dat je kiest voor schoenen die goed passen, bij voorkeur schoenen met een brede neus zijn aan te bevelen.
• Doorgezakte voetbogen of platvoeten zijn, in tegenstelling tot een normale voet niet langer licht gebogen ter hoogte van de voetboog, maar zal de voetboog de grond raken. Gewoonlijk zullen er geen complicaties optreden hierdoor. Op het ogenblik dat er echter pijn ontstaat, dan kan een arts besluiten om een speciale steunzool voor te schrijven om je voet wat extra ondersteuning te kunnen bieden.
• Hamertenen zijn tenen die naar beneden gebogen staan en eruitzien als een soort klauw. De behandeling zal in de regel beginnen met het gebruik van een zogenaamd teenkussen. Het zal verder nodig zijn om altijd schoenen te dragen die voldoende ruimte kunnen bieden aan de hamerteen. Indien inlegzolen en het dragen van de juiste schoenen er niet in slagen om de pijn, die het gevolg is van de hamertenen, te verlichten, dan kan de uitvoering van een operatie een laatste mogelijk zijn om je klachten te verminderen.
• Hielspoor wil zeggen dat er sprake is van een zekere botgroei op het hielbot. Wanneer de fascia plantaris overbelast raken door bijvoorbeeld hardlopen, het dragen van slechte schoenen of door overgewicht, dan zal dit druk uit gaan oefenen op het bot waar het aan vast zit. Na verloop van tijd zal je lichaam hierop gaan reageren door extra bot aan te maken. Dit extra bot kan pijnklachten tot gevolg hebben. Hielsporen kunnen zich echter ook als gevolg van artritische aandoeningen gaan ontwikkelen. De bot- en kraakbeenuitsteeksels ontstaan dan in de buurt van de aangedane gewrichten. Het behandelen van een hielspoor betekent vaak dat je voldoende rust dient te nemen, ontstekingsremmende geneesmiddelen moet gebruiken, steroïde-injecties moet laten zetten en in het meest erge geval zelfs een operatie uit dient te laten voeren.
• Neuroma van Morton wil zeggen dat er twee botten tegen elkaar aan wrijven, waardoor het zenuwweefsel tussen de tenen dikker kan worden. Dit gebeurt in de regel tussen de derde en vierde teen van de menselijke voet. De mate van zwelling, gevoeligheid en pijn die gepaard gaan met deze aandoening zal zich uiten in de vorm van tintelingen, gevoelloosheid en een branderig gevoel. De symptomen worden dikwijls erger nadat je een lange periode hebt gestaan ​​of gelopen. Als eerste behandelstrategie wordt doorgaans gekozen voor: voldoende rust nemen en het aanschaffen van nieuwe schoenen. Een tweede stapkan bestaan uit: het toedienen van cortisone-injecties en uiteindelijk zelfs door de uitvoering van een operatieve ingreep.
• Plantaire fasciitis is een pijnlijke ontsteking van de dikke band van bindweefsel die zich onder je voet bevindt, en dan vaak in het bijzonder op het punt waar deze band in contact komt met de hiel. Je zult het gevoel krijgen alsof je op een scherpe spijker stapt. De gebruikelijke behandeling van planatire fasciitis bestaat uit het doen van oefeningen die de gewrichtsbanden en het gebruik van steunzolen die ervoor dienen te zorgen dat de gewrichtsbanden uitrekken en uitgerekt blijven.
• Plantaire wratten zullen een gevolg zijn van uitgeoefende druk op de voetzolen. Er zijn uiteenlopende middelen te verkrijgen die je kunnen helpen om ze te verwijderen,maar in alle gevallen is het aan te raden om eerst met je huisarts te loverleggen over het gebruik ervan.

Een arts raadplegen bij voetpijn

Je doet er vaak goed aan om een professionele behandeling uit te laten voeren op het moment dat:

• Je te maken hebt met een acute, hevige pijn in je voet.
• Je geen gewicht op de voet kunt laten rusten.
• Er roodheid of zwelling aan blijft houden.
• Je een open zweer hebt, of wanneer je voet is ontstoken, samen met de aanwezigheid van koorts.
• Je lijdt aan diabetes, of aan een andere ziekte, die de doorbloeding (van je voet) kan beïnvloeden.

Om uw probleem op te sporen, zal je huisarts waarschijnlijk een heleboel vragen op je afvuren. Zo kun je bijvoorbeeld verwachten dat de arts meer te weten wil komen over:

• wanneer de pijn is begonnen,
• of allebei je voeten aan zijn gedaan,
• of de pijn constant of met tussenpozen wordt gevoeld,
• of de pijn zich op één plaats bevindt of dat deze zich verplaatst,
• of je last hebt van gevoelloosheid,
• of er nog andere symptomen aanwezig zijn,
• factoren die de pijn beter of slechter maken.

Voorkomen van aandoening die voetpijn met zich meebrengen

Het is,zoals in een heleboel andere gevallen, ook nu weer het beste om problemen te voorkomen als dat mogelijk is. Lief zijn voor je voeten en ze zelfs een beetje verwennen, is dan ook zeker geen slecht idee. Om je voeten in topconditie te kunnen houden, raden artsen je om die reden vaak aan om:

• Comfortabele, goed passende schoenen te dragen, met een goede ondersteuning van de voetboog en voldoende demping, met genoeg ruimte in de neus voor je tenen en eveneens voor de bal van je voet.
• Gezondheid van de voet zal ook moeten gelden voor liefhebbers van mode. Door schoenen te kiezen die voldoende ondersteuning bieden aan je voeten, en die er dus niet alleen maar fraai uitzien, zul je je voeten absoluut een plezier doen. Beter laat je schoenen met smalle neuzen en hoge hakken gewoon in de winkelschappen staan.
• Zorg voordat je gaat sporten altijd voor een degelijke warming-up. Na de training moet je daarnaast weer goed afkoelen. Je voeten verdienen tijdens een training recht op voldoende aandacht om blessures te kunnen voorkomen.
• Maat houden is ook zeker van toepassing als het om je voeten gaat. Zo dien je er geleidelijk aan te werken om langere afstanden te gaan wandelen of hardlopen.
• Het verminderen van de belasting van je voeten kan eveneens enorm helpen. Dit betekent dus dat je af dient te vallen als je te zwaar bent. Wanneer je op je werk veel moet staan, dan dien je geregeld pauzes in te lassen en even te gaan zitten op momenten dat dit mogelijk is.
• Vervang je loop- of wandelschoenen met enige regelmaat. Schoenen hebben namelijk niet het eeuwige leven, althans niet als het gaan om hun beschermende werking, zelfs je meest favoriete paar schoenen heeft een beperkte levensduur.