Aders in een lichaam hebben als functie: het transporteren van bloed van weefsels naar het hart. Wanneer echter het bloed vanuit de benen naar het hart moet stromen dan zal dit tegen de zwaartekracht in dienen te gaan. Om te verhinderen dat het bloed in de benen terugstroomt, zitten er in de aders kleppen. Ook bieden de spieren in de benen extra ondersteuning aan de juiste bloedstroom, door zich aan te spannen en vervolgens weer te ontspannen. Op die manier krijg je een soort pompfunctie naar boven. De kuitspier vervult hierbij de meest voorname rol.
Spataders
Op het ogenblik dat de kleppen in de aders zich minder goed sluiten dan zal het bloed terugstromen het been in. Het gevolg daarvan is dat de druk in de aders toe zal nemen. Door de toegenomen druk zal dunne, rekbare wand van de ader vervolgens uit gaan zetten: er is een spatader gevormd.
Een spatader is door de huid heen zichtbaar maar kan ook als een kronkelige kabel op het been liggen. In de medische wereld wordt een spatader aangeduid met de term varices.
Oorzaken spataders
Een spatader wordt dus gevormd op het moment dat de aders aan het oppervlak van het been uit gaan zetten. Toch kunnen ze ook ontstaan in aders die verder van het oppervlak af zijn gelegen. Behalve door slecht functionerende kleppen in de aders kunnen spataders ook ontstaan door veranderingen in de wand van een bloedvat.
Bij het ontstaan van spataders spelen een aantal aspecten een belangrijke rol zoals genetische aanleg, veel zitten of staan, te kampen hebben met overgewicht en een hoge leeftijd. Een verandering in de hormoonhuishouding kan net als een zwangerschap ook voor spataders zorgen door de veranderde hormoonspiegels in het bloed. Hierdoor zullen de wanden van de aders veranderen en gemakkelijker uitzetten.
Symptomen
In de regel zullen spataders niet voor klachten zorgen maar in een aantal gevallen kunnen deze, voornamelijk in de beginfase, wel enkele kenmerkende symptomen laten zien:
- dikwijls voelen de benen warm aan.
- heb je het gevoel alsof je benen zwaar, vermoeid en/of gespannen zijn
- kramp in de beenspieren
- gevoel van jeuk.
- De kuiten kunnen een pijnlijk stekend of trekkend gevoel geven.
- de benen kunnen gaan trillen in het geval van beginnende spataders
- er kan zich vocht op gaan hopen in de benen
- een uitslag op de huid
- een verharding of verkleuring van de huid.
De laatste drie symptomen zullen zich voornamelijk voor gaan doen op het moment dat je al enige tijd last hebt van spataders.
Voorkomen
Om te voorkomen dat je spataders krijgt is het belangrijk dat je benen goed doorbloed blijven. Je kunt daarom beter niet te lang staan of zitten maar zo nu en dan even opstaan en wat lopen. Verder is het dragen van goed passend, en niet te strak zittend, schoeisel erg belangrijk. Schoenen met hoge hakken zijn absoluut niet aan te raden als je spataders wilt voorkomen. Doordat je echter zwaarder wordt tijdens de zwangerschap kun je helaas niet altijd voorkomen dat er zich spataders gaan vormen.
