Mirakelbes (Synsepalum dulcificum) is een bessensoort die voorkomt in West-Afrika. Het is bekend dat het eten van de mirakelbes de smaak van bepaald voedsel zal veranderen: het kauwen van de bessen voordat er bijvoorbeeld een citroen wordt gegeten kan ervoor zorgen dat de zure vrucht eerder zoet dan zuur zal smaken. De bes zelf is zoet van smaak en bevat een actief Glycoproteïnemolecuul. Zodra het vruchtvlees wordt gegeten, zal het molecuul zich aan de smaakpapillen op de tong binden en op die manier zuur en bitter voedsel zoet laten smaken. Dit effect van de mirakelbes zal tussen de dertig minuten en twee uur aan blijven houden.
Hoe werkt de mirakelbes?
Onderzoek heeft uitgewezen dat het smaakveranderende effect van mirakelbes te danken is aan het eiwit miraculine dat in de bes aanwezig is. Miraculine lijkt de vorm van eiwitten op de tong te kunnen veranderen. Het betreft dan vooral de eiwitten te betreffen die als receptoren dienen voor zoet. De eiwitten (die tot de zoetreceptoren behoren) zullen dus op zuur of bitter voedsel reageren op een manier waardoor je zoetheid laat proeven.
Gebruik van de mirakelbes
Hoewel de mirakelbes in een heleboel gevallen wordt gebruikt om te experimenteren met smaakveranderingen, is er eveneens wijdverspreide interesse in de mogelijke gezondheidsvoordelen die de bes met zich mee zou kunnen brengen. Bepaalde artsen onderzoeken bijvoorbeeld het vermogen van de mirakelbes om de eetlust op te wekken bij bepaalde patiëntengroepen (zoals bij mensen die chemotherapie ondergaan). Mirakelbes is op een groot aantal plaatsen verkrijgbaar als tablet en wordt in bepaalde gevallen eveneens aangeprezen als hulpmiddel bij het verliezen van overtollig lichaamsgewicht.
Gezondheidsvoordelen van de mirakelbes
Hoewel er niet veel onderzoeken voor handen zijn die de effecten van de mirakelbes op de gezondheid hebben nagetrokken, zijn er toch enkele aanwijzingen dat de bes bepaalde voordelen kan bieden. Hieronder hebben we een overzicht gemaakt van de verschillende bevindingen uit onderzoek dat tot nu toe beschikbaar is.
Diabetes
Onderzoek dat tot op de dag is gedaan doet vermoeden dat de mirakelbes gunstige effecten kan oogsten bij de behandeling van diabetes. In een studie, die in 2006 gepubliceerd werd in Phytotherapy Research, voerden onderzoekers de mirakelbes aan een groep ratten die op een dieet stonden dat veel fructose bevatte (fructose, een zogenaamde vruchtensuiker, is een suikersoort waarvan bekend is dat het de bloedsuikerspiegel verhoogd). Uit de onderzoeksresultaten bleek dat de mirakelbes bescherming wist te bieden tegen insulineresistentie. Insulineresistentie is een medisch probleem dat nauw samenhangt met het ontstaan van diabetes.
Chemotherapie
In een pilotstudy, die in 2012 gepubliceerd werd in Clinical Journal of Oncology Nursing, ontdekten onderzoekers dat de mirakelbes van enig nut zou kunnen zijn voor mensen die chemotherapie ondergaan. Het onderzoek werd gehouden onder acht patiënten die leden aan kanker. Alle proefpersonen hadden last van aan de chemotherapie gerelateerde smaakveranderingen. Dit is een veel voorkomende bijwerking van chemotherapie en de negatieve smaakveranderingen kunnen leiden tot het nuttigen van minder gezonde voeding en zelfs tot een afname van de kwaliteit van leven.
Voor de studie kreeg de helft van de proefpersonen een voorraad mirakelbessen voor twee weken, terwijl de andere helft twee weken lang een placebo moest gebruiken. Na twee weken werden beide groepen vervolgens omgewisseld. Na het bestuderen van de voedseldagboeken en de smaakveranderingen van elke afzonderlijke proefpersoon konden de onderzoekers vaststellen dat de mirakelbes een positief effect had op smaakveranderingen.
Gewichtsverlies
De mirakelbes kan mensen helpen als zij hun calorie-inname proberen te verminderen. Dit is gebleken uit een kleinschalige studie, die in 2011 gepubliceerd werd in het tijdschrift Appetite. In een experiment, dat gehouden werd met 13 mensen, gaven onderzoekers iedere deelnemer een op citroensap gebaseerde ijslolly. Het ijsje was ofwel laag in suiker, of was gezoet met sucrose (ook wel bekend kristalsuiker). Sommige van de deelnemers kregen eveneens mirakelbes te eten voordat ze aan de ijslolly mochten beginnen. Alle ijslolly’s werden overigens opgegeten nadat de proefpersonen een standaard ontbijt en lunch hadden gehad.
Na de analyse van de voedselinname voor de rest van de dag van alle deelnemers, ontdekten de onderzoekers dat deelnemers, die zowel mirakelbes als de suikerarme ijslolly hadden gekregen, minder calorieën verbruikten (in vergelijking tot de personen die de met sucrose gezoete ijslolly of een suikerarm exemplaar hadden gegeten zonder eerst mirakelbes ingenomen te hebben). Deze bevinding zorgde ervoor dat de onderzoekers konden concluderen dat de mirakelbes de zoetheid van nagerechten, snacks en andere zoetigheid met een laag suikergehalte kan verbeteren en de calorie-inname op die manier weet in te dammen.
Veiligheid van de mirakelbes
Hoewel Mirakelbes over het algemeen als veilig wordt beschouwd indien deze af en toe aan het dieet wordt toegevoegd, is de veiligheid met betrekking tot het langdurig gebruik van mirakelbessupplementen tot op de dag van vandaag nog niet bekend. Het is verder van belang om in je achterhoofd te houden dat supplementen niet worden getest op veiligheid en voedingssupplementen zijn dan ook voor een groot deel niet gereguleerd. In bepaalde gevallen kan de afgegeven dosering van een product dan ook afwijken van de gespecificeerde hoeveelheid voor een bepaald middel. In andere gevallen kan een product zijn verontreinigd met andere stoffen, zoals metalen.
Daarnaast is de veiligheid van supplementen bij zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, kinderen en mensen met medische aandoeningen of die medicijnen innemen niet vastgesteld. Het is dan ook zaak dat je altijd voldoende informatie inwint voordat je met het gebruik van supplementen gaat beginnen.
Waar is mirakelbes te vinden?
Mirakelbessen en zaden van dezelfde plant zijn op grote schaal online te koop. Sommige kwekerijen verkopen zelfs de losse zaden van de plant. Daarnaast kun je mirakelbestabletten kopen in een groot aantal natuurvoedingswinkels en -winkels die zich toe hebben gespitst op de verkoop van voedingssupplementen.
Mirakelbes gebruiken voor gezondheiddoeleinden
Vanwege het feit dat er slechts beperkte onderzoek is gedaan naar de effecten van de mirakelbes, is het nu nog vroeg om de bes aan te bevelen als remedie bij het behandelen van allerlei medische aandoeningen en kwalen. Het is eveneens van belang om te weten dat het gebruik van de mirakelbes bij het behandelen van een chronische aandoening (zoals diabetes), en daardoor het vermijden of uitstellen van reguliere zorg, schadelijke gevolgen kan hebben voor je gezondheid. Op het ogenblik dat je van plan bent om mirakelbes te gaan gebruiken voor gezondheidsdoeleinden, dan dien je van tevoren je behandeld arts om advies te vragen en strikt te handelen naar zijn, of haar, aanbevelingen.