Op het ogenblik dat je een keertje gewoon lekker wilt dooreten omdat het je zo goed smaak, moet je niet verbaasd zijn als je gevraagd wordt of je last van een lintworm hebt. Hoewel lintwormen wel echte parasieten zijn, die in het lichaam van een mens residentie kunnen houden, is het goede nieuws dat deze wormen in ons land slechts sporadisch voorkomen onder de bevolking. En wanneer je al last van lintwormen zou hebben dan veroorzaakt de parasiet op zich weinig of geen klachten.
Lintwormen
De gedachten dat er een mee-etend dier in je darmen leef dat je gezondheid wellicht schade toe kan brengen, laat veel mensen in de westerse wereld griezelen. Lintwormen die bij de mens voor kunnen komen zijn de zogeheten varkenslintworm en de runderlintworm.
Varkenslintworm | Runderlintworm |
Taenia solium | Taenia saginata |
Leeft in varkens en mensen | Leeft in runderen en mensen. |
Komt in de westerse wereld slechts sporadisch voor door goede hygiëne en controles tijdens en na de slacht. | Komt in de westerse wereld nog wel voor omdat er soms rauw of niet goed doorbakken rundvlees wordt gegeten. |
Symptomen
De aanwezigheid van een lintworm zou mogelijk aan het licht kunnen komen op het moment dat je de volgende symptomen opmerkt:
- je hebt last van wat vage buikklachten
- je voelt je misselijk en moet soms zelfs overgeven
- je hebt last van diarree
- er is een verhoogde gasvorming in je buik waardoor je winderig wordt
- je voelt je vaker moe
- je hebt eerder, of vaker, een hongergevoel.
Doordat de lintworm ook alles eet dat je verteerd, zal je lichaam wellicht een tekort krijgen aan bepaalde voedingsstoffen waardoor je je moe gaat voelen. De aanwezigheid van de lintworm kan daarnaast voor een irritatie van je spijsverteringsstelsel zorgen met misselijkheid, braken en diarree als gevolg. Door het mee-eten van de parasiet kun je, als gastheer, soms wat eerder een hongerig gevoel krijgen en je vermoeid voelen door een verminderde opname van essentiële voedingsstoffen.
In de meeste gevallen zal een lintwormbesmetting echter pas duidelijk worden als er proglottiden met bevruchte wormeneitjes in je ontlasting, rond je anus of op beddengoed waar te nemen zijn. De vage buikklachten zullen namelijk vaak aan andere oorzaken worden toegeschreven zoals te vet eten of een gevoelige buik.
Besmetting
Uiteraard zal er altijd een besmetting met de eitjes van een lintworm plaats kunnen vinden, zoals wanneer je in een land bent waar er minder nauwkeurig met de hygiëne en rauw vlees wordt omgegaan. Door rauw vlees te eten kun je dus gemakkelijk de lintworm-eitjes binnenkrijgen. In sporadische gevallen kunnen er dan ook eitjes worden gevonden op ongewassen groente en op rauw- of niet gare zoetwatervissen.
Als gevolg van een minder goede hygiëne zou je al besmet kunnen raken met lintwormeitjes door handcontact. Het schudden van een hand is dan genoeg om een eitje van de ene persoon op de andere over te brengen. Op het moment dat een lintwormeitje in je darmstelsel belandt dan kan het daar uitgroeien tot een lintworm van enkele meters. In het lichaam van een gastheer kunnen sommige lintwormen wel 25 jaar overleven.
Groei
Lintwormen hechten zich met behulp van hun kop, waaraan haken of zuignappen zitten, aan de wand van de darmen van hun gastheer. In deze positie kunnen ze zich tegoed doen aan alles wat door deze gastheer wordt gegeten en verteerd. Een lintworm zal om die reden vanaf zijn kop verder groeien en steeds meer geledingen, ofwel proglottiden, vormen. In de proglottiden worden vervolgens gigantische hoeveelheden eitjes geproduceerd (per proglottide 80,000 tot 100.000).
Het duurt ongeveer twee maanden vanaf de besmetting totdat er eitjes door de lintworm worden geproduceerd. De eitjes zullen door de mannelijke geslachtsorganen van de lintworm (deze is tweeslachtig) worden bevrucht. De proglottiden met de bevruchte lintwormeitjes komen vervolgens in de ontlasting van de gastheer terecht. Zo worden ze vaak naar buiten gebracht, maar het is ook mogelijk dat ze zelf zoveel bewegen dat ze uit de anus van hun gastheer komen gekropen. Je kunt proglottiden herkennen aan hun witgele kleur en hun lengte van 1 tot anderhalve centimeter.
Opgemerkt
Proglottiden van lintwormen zijn dan weliswaar niet bepaald smakelijk te nomen, echt gevaarlijk zijn ze meestal niet. In de meeste gevallen zullen ze wel de aanleiding vormen tot het ondernemen van actie. De proglottiden zullen immers de aanwezigheid van de lintworm in een lichaam aan het licht brengen.
Behandeling
Door een wormdodend middel te gebruiken zal de lintworm gemakkelijk kunnen worden bestreden. Bij het vermoeden van de aanwezigheid van een lintworm is het dus altijd aan te raden je arts te bezoeken zodat deze een juiste behandeling in gang kan zetten.
Lintwormcystes
De varkenslintworm produceert proglottiden die veel ernstiger gevolgen voor de gezondheid van de gastheer kunnen hebben. Door heel het lichaam kunnen deze proglottiden immers cystes gaan ontwikkelen die op hun beurt weer voor uiteenlopende klachten kunnen gaan zorgen. Op het moment dat deze cystes in de hersenen belanden dan kan dit de gastheer zelfs fataal worden. Omdat de lintwormcystes in de regel moeilijk te bestrijden zijn met wormendodende middelen, is vaak operatief ingrijpen noodzakelijk. Hierbij moet echter uiterst zorgvuldig te werk worden gegaan zodat de inhoud van de cystes (vocht en onvolgroeide koppen van de lintworm) niet naar buiten komt en zich over de rest van het lichaam verspreidt. De omvang en de plaats van de lintwormcystes zijn bepalend voor de klachten die je ervan ondervindt en de ernst van de situatie.
Symptomen Lintwormen
- een beetje buikpijn
- vermoeidheid
- honger
- misselijkheid
- braken
- winderigheid
- diarree.
- jeuk bij de anus
- spierpijn
- hoofdpijn
- koorts
- oogproblemen
- geheugenverlies
- epileptische aanvallen
- hersenvliesontsteking
- persoonlijkheidsveranderingen
- botbreuken
Voorkomen
Net zoals bij een heleboel andere aandoeningen en ziektes is een besmetting met lintwormen ook beter te voorkomen dan te genezen. Gelukkig komen in ons land niet veel besmettingen meer voor maar dat wil niet zeggen dat je geen goede hygiëneregels in acht dient te nemen en je vlees of vis altijd voldoende dient te verhitten voordat je het gaat opeten.