Op het ogenblik dat er over wormen wordt gesproken dan willen de meeste mensen er niet aan denken dat deze parasieten ook bij hen een goed tehuis kunnen hebben gezocht. Toch is de lintworm één van de wormensoorten die prima gedijen in het lichaam van een mens.
Lintworm
De lintworm, ofwel Cestoda, worden tot de platwormen gerekend en zijn een groep parasieten die zowel bij mens als dier voor kunnen komen. Zoals de naam al aangeeft heeft een lintworm een lintvormig lichaam dat is verdeeld in korte segmenten. De kleur van deze parasiet kan variëren van wit tot geel. Bepaalde lintwormen kunnen zo wel een lengte bereiken van tien tot dertig meter. Een lintworm zal gedurende zijn leven namelijk segmenten aan blijven maken en dus blijven groeien. In het lichaam van een gastheer zal de kop de worm zich aan de darmwand hechten.
Vlak achter de kop van de lintworm bevindt zich een segment waarin de eierstokken liggen. De segmenten van de worm bevatten echter ook mannelijke voortplantingsorganen waardoor het dier zichzelf kan bevruchten. Zodra een segment met bevruchte eicellen wordt afgestoten zal dit met de ontlasting het lichaam verlaten en in een ander lichaam weer uit kunnen groeien tot een nieuwe lintworm.
Leven van een lintworm
De levenscyclus van een lintworm is in de meeste gevallen erg complex. Vaak zijn er twee, of zelfs meerdere, gastheren bij nodig. Het is immers voor de parasiet van levensbelang dat deze gedurende verschillende levensfases in verschillende dieren verblijft.
- een lintworm legt grote aantallen eitjes die met de ontlasting van de gastheer naar buiten worden gebracht.
- andere dieren of mensen eten de planten waarop de wormeneitjes, als onderdeel van de mest, terechtkomen.
- in de tweede gastheer zal een lintwormcyste ontstaan. Een lintwormcyste is een holte die zich heeft gevormd in een orgaan waarin zich de koppen van de parasieten ontwikkelen.
- wanneer de lintwormkoppen op worden gegeten dan zullen er in de darmen van de laatste gastheer de typische platte, lange lintworm ontstaan en is de levenscyclus van de parasiet rond.
Lintworm bij de mens
Bij de mens kom je in de regel maar twee soorten lintwormen tegen:
- de varkenslintworm
- de runderlintworm
In de westerse en islamitische delen van de wereld is de varkenslintworm nog maar sporadisch waargenomen en in West-Europa mag deze parasiet zelfs als uitgeroeid worden beschouwd. De runderlintworm echter komt in dit deel van de wereld nog wel veel voor zoals in ons land (ongeveer 13.000 gevallen op jaarbasis). Toch mag ook een besmetting met deze lintworm als uitzonderlijk worden gezien.
Over het algemeen kan worden gesteld dat een mens meestal per toeval gastheer wordt van een lintworm. De verspreiding van lintwormen bij de mens komt maar zelden voor omdat vandaag de dag menselijke ontlasting in de westerse wereld niet meer wordt gebruikt om land mee te bemesten.
Problemen
In tegenstelling tot wat nog altijd vaak wordt gedacht hoef je niet altijd veel lichaamsgewicht te verliezen op het moment dat er zich een lintworm in je darmen bevindt. De meeste mensen krijgen namelijk alleen wat geringe problemen met de maag en/of darmen en kunnen er segmenten van de lintworm in de ontlasting te zien zijn.
Een ander verhaal is het wanneer er zich lintwormcystes in het menselijk lichaam voorkomen. In het bijzonder wanneer deze cystes zich in de hersenen bevinden kan het gevaar voor de gezondheid van de gastheer toenemen. Naast in de hersenen kunnen lintwormcystes ook voorkomen in de lever en de longen. In westerse landen komen deze cystes maar sporadisch voor.
Behandeling
- Zodra de lintwormcystes operatief worden verwijderd moet er goed op worden gelet dat de inhoud niet naar buiten komt en zich door het lichaam kunnen verplaatsen (bijvoorbeeld via het bloed). Er kan dan immers een hevige allergische reactie optreden.
- Met behulp van wormendodende medicatie kunnen de wormen meestal effectief worden bestreden. Het behandelen van de lintwormcystes met deze middelen is vaak echter minder eenvoudig. In het bijzonder cystes die zich op een risicovolle plek in het lichaam bevinden of erg groot zijn, zijn zo erg complex te behandelen.
