Op het moment dat er een verkalking is ontstaan onder de hiel, op het punt waar de pees, die naar de voorvoet loopt, zich vasthecht dan is er sprake van een hielspoor. Je kunt een dergelijke verkalking vaak duidelijk zien op röntgenfoto’s. Indien een röntgenfoto vanaf de zijkant van de voet is genomen lijkt een hielspoor op een scherpe punt. In werkelijkheid is een hielspoor meer afgeplat omdat de peesplaat zich over een breder oppervlak aan de hiel heeft vastgehecht.
Klachten
Een hielspoor hoeft overigens niet in alle gevallen gepaard te gaan met klachten of pijn aan je hiel of voet. Circa één op de drie mensen heeft bijvoorbeeld last van een hielspoor, maar niet iedereen heeft daardoor ook te maken met een pijnlijke hiel of voet.
Het tegenovergestelde is eveneens mogelijk: iemand heeft wel pijn aan zijn hiel of voet terwijl er geen sprake is van een verkalking. In een dergelijke situatie kan er gesproken worden van een ontsteking van de peesplaat op dezelfde plaats als waar vaak ook een hielspoor te vinden is. Er wordt in de medische wereld dan gesproken van fasciitis plantaris. In een heleboel gevallen zijn de pijnklachten het gevolg van een peesplaatontsteking, al dan niet in combinatie met een zichtbaar hielspoor.
Benaming
Doordat in een heleboel gevallen de klachten van een hielspoor en een peesplaatontsteking hetzelfde zijn zullen veel mensen, ook in de medische wereld, vaak de term hielspoor gebruiken. Zelfs in situaties dat de term peesplaatontsteking of fasciitis plantaris, technisch gezien, beter op zijn plaats zouden zijn.
Symptomen
Op een röntgenfoto zal een hielspoor in de regel te herkennen zijn aan diens haakvorm aan de onderkant van de hiel. Iemand die last heeft van een hielspoor zal dikwijls pijn hebben onder de voorzijde van de hiel, ter hoogte van het hielbeen of onder de voet. Over het algemeen zul je, door een hielspoor, te maken krijgen met de volgende symptomen:
Pijn onder je hiel: in het bijzonder in de ochtend of wanneer je gedurende lange tijd stil hebt gezeten zal je hiel en/of voet pijn gaan doen. Dit komt doordat je peesplaat zich verkort en een beetje verstijfd wanneer deze in rust is. Over het algemeen zal de pijn minder worden wanneer je een stukje loopt of het aangedane gebied een beetje opwarmt. Tijdens het zitten zullen ook de bloedvaten en zenuwen in een soort rusttoestand terechtkomen maar direct onder spanning komen te staan zodra je opstaat. Door te gaan lopen zullen de zenuwen zich weer aanpassen en zal de pijn meestal verminderen. Alleen wanneer je last hebt van een ernstige vorm van hielspoor zal ook lopen geen soelaas meer kunnen bieden. Dit is dan namelijk ook niet lang vol te houden.
Pijn tijdens het lopen: in het bijzonder bij het opstarten zal de pijn het meest hevig zijn. Pas op het momnet dat je wat opgewarmd bent, zal de pijn onder je voet doorgaans enigszins afnemen.
Pijn bij langdurig stilstaan, zal voornamelijk erg vervelend zijn voor iemand die beroepshalve langere tijd moet staan. Het lange staan zal immers voor veel pijn onder je voet zorgen.
Stijve of gespannen peesplaat: onder de voet voel je soms dat de peesplaat duidelijk gespannen en strak is. Dit is ook een reactie op stress en spanningen.
Een pijnlijke hiel tijdens het besturen van een auto: is kenmerkend voor deze aandoening omdat de onnatuurlijke houding van de voet voor pijnklachten kan zorgen. Het gebruik van cruise control kan hierbij uitkomst bieden. Helaas beschikken vandaag e dag nog niet alle auto’s over deze mogelijkheid.
Variërende pijn is eveneens typisch voor een hielspoor. In veel gevallen kun je de hielpijn niet op één punt aanwijzen en voel je de pijn onder heel je voet. Je hiel voelt dan vaak beurs aan. Tevens kan de pijn onder je voet van dag tot dag verschillen: de ene dag doet het veel pijn terwijl een ander moment de pijn redelijk te verdragen lijkt te zijn. Vaak is er echter sprake van uitstraling van de pijn over heel de hiel.
Hoe eerder de symptomen van een hielspoor worden ontdekt en onderkent, hoe eerder je ernaar kunt handelen. Naarmate je langer met klachten van een hielspoor blijft rondlopen, hoe lastiger het zal zijn om er vanaf te geraken.
Verloop
Een hielspoor zal bij elk mens weer net iets anders verlopen. Allerlei factoren zullen immers de klachten kunnen beïnvloeden zoals: het soort werk dat wordt uitgeoefend, sportactiviteiten en nog een heleboel andere persoonlijke omstandigheden. Dit alles zal uiteraard ook het effect van bepaalde behandelingen kunnen beïnvloeden. Niet iedereen zal dus evenveel baat hebben bij een gelijke behandelmethode. Het verloop en de duur van de aandoening zullen dus voor ieder mens weer anders zijn.
Risicofactoren
Een aantal factoren kunnen het ontstaan van een helspoor extra in de hand werken zoals zwaarlijvigheid. Immers, hoe meer de voet wordt belast, hoe groter de kans op het ontstaan van een hielspoor omdat het peesblad dan meer trekkrachten krijgt te verwerken.
Wanneer je minder goed je enkelgewricht naar boven kunt draaien in de richting van je scheenbeen (dorsaalflexie) zal dat ook een extra risico inhouden voor het ontstaan van een hielspoor.
Andere factoren die de kans op een hielspoor vergroten zijn onder andere:
- verkorte kuitspieren,
- verkorte achillespezen,
- het te veel naar binnen zakken van je voet tijdens het afwikkelen (overpronatie),
- afname van de massa van de spier die medeverantwoordelijk is voor het naar buiten brengen en het buigen van je voet (abductor digiti minimi).
Looppatroon
In de regel zal het looppatroon aan worden gepast wanneer er zich klachten voordoen aan de onderste delen van je lichaam. Dikwijls zal dit ook het geval zijn bij een hielspoor. Je gaat dan het lopen vaak aanpassen, soms zelfs onbewust, zodat de belasting van de pees zo gering mogelijk zal zijn. Dikwijls betekent dit dat je een asymmetrisch looppatroon gaat aannemen met als gevolg dat de spieren en gewrichten aan de andere kant van je lichaam overbelast, of op een onjuiste belast gaan worden.
Het is dus essentieel dat je je looppatroon, en eventuele afwijkingen, goed in de gaten blijft houden als je last hebt van een hielspoor. Bijkomende klachten kunnen dardoor vaak worden vermeden.
