Borstpijn is altijd een alarmerend symptoom, omdat deze klachten in een heleboel gevallen de angst voor hart- en vaatziekten groter zal maken. Maar absoluut ook omdat pijn op de borst ook daadwerkelijk een teken kan zijn dat wijst op angina pectoris of een ander hartprobleem. Om die reden dien je pijn op de borst altijd goed te laten onderzoeken al is bekend dat een hartziekte slechts één van de talloze aandoeningen is die deze klachten kunnen veroorzaken.
Veel voorkomende oorzaken van pijn in de borstwand
Een van de meest voorkomende oorzaken van pijn op de borst die niets met het hart te maken heeft, is pijn in de borstwand of pijn aan de skeletspieren van de borst. Dat wil dus zeggen dat de pijn op de borst die wordt ervaren in verband kan worden gebracht met de spieren en de botten in de borstwand.
Pijn aan de borstwand wordt door artsen vastgesteld bij ten minste 25 procent van de personen die de eerste hulp bezoeken omdat ze pijn op de borst hebben. Helaas is dat in een groot aantal gevallen zo wanneer een arts de diagnose stelt. Dit heeft ermee te maken dat de artsen op de eerste hulpafdeling van een ziekenhuis er doorgaans op zijn gericht om uit te sluiten dat het pijn vanuit het hart betreft. Veel artsen vinden dat, wanneer ze een ernstig probleem uit hebben weten te sluiten, hun taak eigenlijk al is voltooid.
Indien jij op een bepaald ogenblik deze persoon bent met de “pijn op de borst”, dan ben je waarschijnlijk zo blij dat je geen hartproblemen hebt, maar zullen je pijnklachten nog altijd aanwezig zijn. Je zou dan ook het liefst een echte diagnose te horen krijgen, omdat deze je beter kan helpen begrijpen wat je aan de pijn zou kunnen doen.
Er zijn diverse oorzaken van pijn in de borstwand en gelukkig is in het gros van de gevallen de onderliggende oorzaak van deze klachten niet ernstig van aard en vaak zullen ze vanzelf weer verdwijnen. Bepaalde vormen van pijn in de borstwand kunnen echter duiden op een ernstig probleem en zullen om die reden dan ook een specifieke behandeling vereisen.
Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van pijn die afkomstig is vanuit de borstwand:
Borstletsel
Letsel aan de borstwand kan zorgen voor spierverrekkingen of -scheuringen, maar ook voor gekneusde- of gebroken ribben. Het letsel kan veroorzaakt zijn door een ongeluk (zoals geraakt worden door een harde bal of een auto) of door een meer subtiele letsel (zoals na het tillen van een zwaar voorwerp) dat vaak wat lastiger zal worden onthouden, in het bijzonder wanneer het begin van pijn zich pas later aandient. Als gevolg daarvan zal een arts je allerlei vragen stellen over de activiteiten die mogelijk een bepaald letsel aan je borstwand zouden kunnen hebben veroorzaakt.
Costochondritis
Costochondritis is een ontsteking van het ribkraakbeen en wordt ook wel het costosternale syndroom genoemd. De aandoening duidt enkel op de pijn en de gevoeligheid in het kraakbeen dat zich langs de zijkanten van het borstbeen bevindt op de plaats waar de ribben zich vast hebben gehecht.
De pijn bevindt zich in de regel op een bepaalde plaats, vaak aan de linkerzijde van het borstbeen. (Of linkszijdige costochondritis ook werkelijk vaker voorkomt, of dat mensen met pijn aan de linkerkant gewoon vaker een arts bezoeken omdat ze zich zorgen maken over een eventueel hartprobleem, is niet duidelijk.) De pijn die veroorzaakt wordt door costochondritis kan in de meeste gevallen worden gereproduceerd door op het betreffende gebied te drukken. De oorzaken van costochondritis zijn echter nog voor een groot deel onbekend.
Ondanks dat het achtervoegsel “-itis” over het algemeen in de geneeskunde wordt gebruikt om een ontsteking aan te duiden, is er eigenlijk geen enkel bewijs voor handen dat het ook hier om een ontsteking zou gaan. Dat wil zeggen, er is geen zwelling, roodheid of warmte waar te nemen in het gebied waar de pijn zich manifesteert. Bij kinderen en jonge volwassenen lijkt dit syndroom in bepaalde gevallen echter verband te houden met een spanning of een verzwakking van de spieren tussen de ribben, bijvoorbeeld na herhaalde activiteiten die de betreffende spieren hebben belast, zoals het dragen van een zware boekentas.
In bepaalde gevallen lijkt costochondritis in verband gebracht te kunnen worden met een subtiele dislocatie van een rib. Terwijl chiropractici zich goed bewust zijn van dit probleem als oorzaak van costochondritis, hebben artsen er maar zelden iets over gehoord. De dislocatie van een rib kan eigenlijk ontstaan in de rug, waar deze en de ruggengraat samenkomen. De relatief geringe dislocatie zal een afscheuring van de betreffende rib langs het borstbeen veroorzaken (dit gebeurt op de zogenaamde costochondrale overgang) en samengaan met pijnklachten. De rib kan in en uit de juiste richting “schieten” (gewoonlijk met een bepaalde beweging van de romp of de schouder), als gevolg daarvan kan de pijn dus komen en gaan.
Chiropractors zijn in de regel bedreven in het manipuleren van een ontwrichte rib en deze weer terug in de normale positie te plaatsen en op die manier dus ook de pijn te verlichten.
Costochondritis is in de meeste gevallen echter een aandoening die vanzelf weer zal verdwijnen. In sommige gevallen zal de aandoening worden behandeld met lokale verwarming of door het doen van specifieke rekoefeningen, maar het is niet duidelijk of dit soort maatregelen ook echt helpen. Wanneer de pijn van de costochondritis meer dan een week aan blijft houden, dan kan er een beoordeling uit worden gevoerd naar andere aandoeningen die betrekking hebben op de borstwand en kan het zin hebben om een chiropractor te raadplegen.
Het zwevende ribsyndroom
Het zwevende ribsyndroom zal betrekking hebben op de onderste ribben en iemand die lijdt aan deze aandoening zal gewoonlijk klagen over pijn in het onderste gedeelte van de borstkas of van pijn in de buik. Bij dit syndroom zal één van de onderste ribben (dus de achtste, negende of tiende rib) los zijn geraakt van de vezelachtige verbinding met het borstbeen, vaak na een vorm van trauma. De “zwevende” rib botst daardoor tegen de nabijgelegen zenuwen met pijn als gevolg. Deze aandoening wordt in de meeste gevallen conservatief behandeld en de patiënt zal geadviseerd worden om activiteiten te vermijden die de pijn op zullen roepen om zo de ribben te laten helen, maar soms kan zelfs een operatieve ingreep nodig zijn om de zwevende rib te stabiliseren.
Precordiale vangstsyndroom
Het orecordiale vangstsyndroom is een volledig goedaardige en veel voorkomende aandoening, die het meest wordt waargenomen bij kinderen of jonge volwassenen, waarbij een acute, scherpe pijn op de borst wordt ervaren, vaak aan de linkerzijde van de borstkas, die een paar seconden tot een paar minuten aan kan blijven houden. Het syndroom treedt vaak op in rust en tijdens een episode zal de pijn toenemen tijdens het ademhalen. Na enkele seconden of enkele minuten zal de pijn echter weer volledig verdwenen zijn. De oorzaak van deze aandoening is niet bekend en er is geen medische informatie over voor handen.
Fibromyalgie
Fibromyalgie is een relatief vaak voorkomend syndroom dat bestaat uit diverse, diffuse pijnen aan de skeletspieren. Pijn op de borst is erg gebruikelijk bij deze aandoening, maar fibromyalgie heeft dikwijls nog een heleboel andere symptomen naast deze pijn, zoals vermoeidheid, slaapstoornissen en problemen met het maag-darmkanaal, die ertoe leiden dat een groot aantal artsen deze aandoening typeren als één van de dysautonomieën (aandoeningen die het neurale netwerk beïnvloeden).
Reumatische aandoeningen geassocieerd met pijn op de borst
Pijn in de borstwand die in verband gebracht kan worden met een ontsteking van de wervelkolom of ribgewrichten kan waar worden genomen bij diverse reumatische aandoeningen, in het bijzonder bij reumatoïde artritis, spondylitis ankylopoetica en artritis psoriatica. Hoewel het niet gebruikelijk is dat pijn op de borst het enige symptoom is dat gepaard gaat met één van deze aandoeningen, moet de niet verklaarde pijn op de borstwand, vooral als een beoordeling doet vermoeden dat deze verband houdt met artritis of een ander type ontstekingsaandoening, ertoe leiden dat een arts op zijn minst in overweging neemt om een reumatische ziekte als mogelijke oorzaak mee te nemen.
Stressfracturen
Stressfracturen van de ribben worden onder andere waargenomen bij sporters die zich bezighouden met het maken van inspannende, steeds repeterende bewegingen waarbij het bovenlichaam betrokken is. Hierbij kun je onder andere denken aan roeien of pitchen bij honkbal. Stressfracturen kunnen eveneens voorkomen bij mensen die lijden aan osteoporose of die last hebben van een tekort aan vitamine D.
Kanker
Gevorderde stadia van kanker die de borstwand binnen zijn gedrongen, kunnen aanzienlijke pijn met zich meebrengen. Borst- en longkanker zijn de twee meest voorkomende vormen van kanker die dit probleem veroorzaken. Primaire kanker van de ribben is echter een uiterst zeldzame aandoening die pijn in de borstwand kan veroorzaken.
Sikkelcelziekte
Deskundigen geloven dat de pijn in de borstwand die in bepaalde gevallen waar wordt genomen bij mensen die lijden aan de sikkelcelziekte het gevolg kan zijn van kleine infarcten in de ribben. Deze ribpijn zal in de regel vrij snel weer verdwijnen wanneer de sikkelcelziekte weer onder controle is.
Slotopmerking
Pijn in de borstwand komt erg vaak voor bij mensen die een arts bezoeken met pijn op de borst, maar deze pijn kan niet in alle gevallen in verband worden gebracht met een ernstige ziekte, zoals een hartaandoening. Ondanks dat de symptomen van pijn op de borst serieus genomen dienen te worden, is het in de regel relatief eenvoudig voor een alerte arts om de oorzaak van deze pijn in de borstwand te diagnosticeren en een passende behandeling in gang te zetten.