Last van een hartaandoening hebben, betekent in de regel niet dat je je dromen om te gaan vliegreizen te gaan maken op moet geven. De meeste mensen met een hartaandoening kunnen immers gewoon blijven reizen zoals ze altijd gedaan hebben, mits ze een aantal extra voorzorgsmaatregelen treffen om deze vliegreizen oom daadwerkelijk veilig te laten verlopen.
Risico’s van vliegen met een hartaandoening
Over het algemeen brengen vliegreizen geen grote risico’s met zich mee voor het leeuwendeel van de mensen die lijden aan een hartaandoening. Een probleem met het hart zal namelijk maar voorkomen bij 1 tot 2 personen op elke miljoen reizigers in een vliegtuig. Bepaalde mensen die last hebben van hartproblemen dienen echter het reizen per vliegtuig te vermijden, of dit in ieder geval tijdelijk niet te doen, vanwege het verhoogde risico als gevolg van een verblijf in een relatief kleine ruimte en de grote hoogte (waar dus relatief weinig zuurstof aanwezig zal zijn).
Vliegtuigcabines staan bovendien onder druk tot het equivalent van circa 1000 meter boven zeeniveau. Hoewel deze hoogte genoeg zuurstof zal opleveren voor de meeste mensen met een hartaandoening, kunnen patiënten met hartaandoeningen die nauwelijks worden gecompenseerd problemen krijgen, zoals ademnood (dyspnoe), duizeligheid of angina pectoris.
In de regel zal het gevaar van vliegen erg klein zijn voor mensen met stabiele hartaandoeningen. Cardiale noodsituaties vormen niettemin een aanzienlijk deel van de medische noodgevallen tijdens de vlucht. Om zich voor te bereiden op deze situaties, schrijft de Amerikaanse Federal Aviation Administration voor dat een geautomatiseerde externe defibrillator (AED) aan boord is het grootste deel van de passagiersvliegtuigen (vliegtuigen die 30 passagiers of meer tegelijkertijd kunnen vervoeren).
Een van de grootste risico’s voor mensen die lijden aan hartziekten, maar die ook willen vliegen, is de ontwikkeling van een bloedstolsel (veneuze trombose). Verschillende factoren kunnen namelijk de kans op het ontwikkelen van een bloedstolsel tijdens het vliegen vergroten, zoals:
- uitdroging,
- lager zuurstofgehalte in de cabine,
- langdurig zitten.
Het risico is aanzienlijk hoger als je lijdt aan een hartaandoening.
Richtlijnen voor vliegen met een hartaandoening
Er zijn geen zogenaamde gerandomiseerde, gecontroleerde klinische onderzoeken voor handen die de kwestie van het vliegen met een hartaandoening onder de loep hebben genomen. Deskundigen zijn het echter in grote lijnen over eens dat bepaalde praktische richtlijnen het gevaar tijdens het vliegen tot een minimum kunnen beperken.
Mensen die lijden aan een hartziekte dienen bijvoorbeeld niet te vliegen als ze:
- in de voorgaande twee weken een hartaanval of een beroerte hebben gehad,
- in de voorgaande twee weken een stent geplaatst hebben gekregen in hun kransslagader,
- een coronaire bypassoperatie hebben ondergaan in de voorgaande drie weken (en zelfs langer wanneer ze daarbij longcomplicaties hebben ondervonden),
- onstabiele angina pectoris, slecht gecontroleerd hartfalen of ongecontroleerde hartritmestoornissen hebben,
- ongecontroleerde hoge bloeddruk (hypertensie) hebben.
In het bijzonder zijn deskundigen het erover eens dat mensen met een pacemaker of een implanteerbare defibrillator veilig kunnen vliegen.
Een checklist voordat je gaat vliegen met een hartziekte:
- overleg voordat je gaat vliegen met je arts om te beoordelen, of zelfs te onderzoeken, of het reizen per vliegtuig gerechtvaardigd zal zijn en om ervoor te zorgen dat je hartaandoening stabiel zal zijn,
- vraag je arts om een document waarin je hartaandoening duidelijk uit wordt gelegd en dat neem je vervolgens mee op reis,
- ga ruim op tijd naar het vliegveld om te voorkomen dat je naar de gate dient te rennen,
- zorg ervoor dat je genoeg geneesmiddelen bij je hebt aan boord,
- zorg ervoor dat je altijd een kopie van je medische geschiedenis bij je hebt,
- zorg ervoor dat je telefoonnummers van je arts(en) en familieleden bij je draagt,
- houd contactnummers en webadressen bij de hand van pacemaker- en ICD-fabrikanten,
- denk tijdens de vlucht aan het dragen van steunkousen, vermijd het drinken van alcohol, maar drink wel veel extra vocht om zo de vorming van bloedstolsels te kunnen voorkomen,
- reserveer een plaats aan het gangpad, waardoor je van tijd tot tijd op kunt staan en een stukje rond kunt lopen,
- raadpleeg de website van de overheid om op de hoogte te zijn van de actuele vaccinatievoorwaarden voor gebieden waar je naartoe reist of waar je op weg daar naartoe doorheen komt,
- controleer of je zorgverzekering medische evacuaties dekt en overweeg eventueel om een extra medische evacuatieverzekering af te sluiten op het moment dat dit niet het geval blijkt te zijn.
Slotopmerking
Voor de meeste mensen die last hebben van een hartaandoening is het gelukkig vaak gewoon mogelijk om vrij veilig te blijven vliegen, mits er voor en tijdens de vlucht maar de juiste voorzorgsmaatregelen worden getroffen.
