Op het moment dat je een vrouw in de menopauze vraagt voor welk gezondheidsprobleem ze het meest bang is, dan zul je waarschijnlijk als antwoord: borstkanker krijgen. Of wellicht longkanker, maar de belangrijkste doodsoorzaak onder vrouwen ouder dan 50 is echter geen vorm van kanker, dit is namelijk een hartaandoening. Om de één of andere reden vinden mensen het echter lastig om zichzelf te zien als kwetsbaar voor een hartaanval of een beroerte, maar als je een vrouw in de menopauze bent, dan is het tijd toch aangebroken om extra alert te zijn.
Vrouwen jonger dan 45 jaar lijken een duidelijk voordeel te hebben, in vergelijking tot mannen, wanneer het gaat om de ontwikkeling van een hartziekte. Maar nadat de 65 is gepasseerd zullen de vrouwen dit al snel ingehaald hebben en lopen ze hetzelfde risico als mannen om een hartaanval of beroerte te krijgen. De reden dat vrouwen bijzonder alert dienen te zijn voor het ontstaan van een hartziekte is dat de medische wereld deze ziekte bij vrouwen pas is begonnen te bestuderen, en daarbij al aan het licht gekomen dat de verschillen tussen het hart van vrouwen en mannen letterlijk iemand fataal kan worden.
De redenen waarom vrouwen kunnen komen te overlijden als gevolg van een hartziekte zijn onder andere:
- Vrouwensymptomen zijn anders: een vrouw heeft andere, en vaak meer subtiele, symptomen als gevolg van een hartaandoening en een aantal ervan zullen soms gezien kunnen worden als kwaaltjes die horen bij het ouder worden, of aan het weer toe worden geschreven. Soms zijn de symptomen echter klassiek van aard, zoals pijn op de borst of pijn in de linkerarm, maar dat niet bij een vrouw niet altijd het geval. Vrouwen hebben soms zelfs helemaal geen pijn op de borst, of slechts een gering onaangenaam gevoel, en hebben dan ook een grotere kans, in vergelijking tot mannen, om het volgende te merken op momenten dat er sprake is van een hartaandoening:
- Extreme vermoeidheid,
- Problemen met de ademhaling,
- Zich draaierig of duizelig voelen,
- Misselijkheid en braken,
- Een gevoel van angst of onheil ervaren,
- Overmatig zweten,
- Pijn of een onaangenaam gevoel in de nek,
- Pijn of een onaangenaam gevoel in het schouderblad,
- Pijn of een onaangenaam gevoel in de bovenrug,
- Branderige vorm van buikpijn.
Vrouwen worden op een andere manier behandeld
Zelfs op het ogenblik dat de diagnose een hartaandoening of een hartaanval gesteld wordt, mogen vrouwen niet met dezelfde medicijnen worden behandeld als mannen. Deze medicijnen zullen namelijk wanneer ze ermee worden behandeld mogelijk minder effectief werken vanwege het feit dat de vrouw al verder in het ziekteproces zit (vrouwen wachten namelijk vaak te lang) of omdat, om onbekende redenen, sommige van de anticoagulantia beter hun werk doen bij mannen.
Onderzoeken en testen zijn niet in staat om een hartaandoening aan te tonen
De standaard diagnostische onderzoeken en testen die cardiovasculaire schade aan kunnen tonen, zoals de inspanningstest op een loopband of hometrainer en een angiografie, zijn niet er nuttig bij het diagnosticeren van de hartaandoening bij vrouwen. Bloedvaten die op angiografie lijken, kunnen bijvoorbeeld wanden hebben waar plaque zich af heeft gezet, maar omdat dit niet in het bloedvat binnen is gedrongen, zal het niet aan het licht komen. Dit soort onderzoeken kunnen dan ook een verkeerde indruk van de werking van het hart en/of de bloedvaten geven, zelfs op momenten dat er sprake is van een ernstige ziekte.
Vrouwen bagatelliseren de klachten
Vrouwen hebben de neiging om het onaangenaam gevoel en het ongemak waar hartklachten mee gepaard gaan, bagatelliseren, en dat betekent dus ook dat ze langer wachten om medische hulp in te schakelen. Vaak gebeurt dat pas wanneer de schade al aan is gericht. Bovendien hebben ze de neiging om hun symptomen te verwarren met andere aandoeningen, zoals brandend maagzuur of een te laag energielevel en om die reden worden ze niet door een arts beoordeeld. Verder hebben vrouwen een hogere tolerantie voor pijnklachten die afkomstig zijn van het hart, onderzoeken hebben zelfs aan weten te tonen dat mannen en vrouwen dezelfde ernstige hartaandoeningen hebben wanneer mannen deze als ernstiger ervaren. Dit is in het nadeel van de vrouwen omdat de symptomen daardoor dus niet op een actieve manier en op tijd zullen worden behandeld.
Sommige ziekten komen bij vrouwen harder aan
Er zijn ziekten die veel vragen van het cardiovasculaire systeem van een mens, maar vrouwen zijn in bijzonder in het nadeel (meer nog dan mannen) door diabetes, een hoog cholesterolgehalte, een depressie en het metabool syndroom. Rokers onder de vrouwen zullen eveneens een groter risico lopen dan hun mannelijke tegenhangers.
Zaken die je kunt doen om je risico te verminderen
Je kunt een groot aantal dingen doen om het risico op hartaandoeningen te verlagen. Ondanks dat je je familiegeschiedenis, je geslacht of je leeftijd niet in de hand hebt, kun je wel een groot aantal aspecten die betrekking hebben op je manier van leven, gewoontes en gedragingen onder controle houden. Hieronder hebben we een aantal belangrijke beheersbare aspecten voor je op een rijtje gezet:
- Blijf op de hoogte van je gezondheidstoestand. Dit kan door elk jaar een gezondheidscheck uit te laten voeren, zoals een bloeddruk- en een cholesterolcontrole. Op het moment dat je lijdt aan een chronische aandoening, zoals diabetes of een hoge bloeddruk, dan dien je deze zo vroeg mogelijk onder controle zien te krijgen, zodat je lichaam er geen schade door op zal lopen.
- Stop met roken. Roken is lastig voor iedereen, maar zal een grotere impact hebben op vrouwen dan op mannen. Je moet dan ook op zoek gaan naar manieren die je kunnen helpen bij het stoppen (een arts, speciale programma’s, hypnose of wat je verder maar kunt bedenken) en natuurlijk dien je hier dan ook gebruik van te maken. Vrouwen die roken hebben namelijk een veel grotere kans om hart- en vaatziekten te ontwikkelen dan mensen die deze ongezonde gewoonte niet hebben.
- Een gezond dieet en voldoende lichaamsbeweging. De meeste mensen weten wel dat wanneer het eenvoudig zou zijn, iedereen slank en fit door het leven zou gaan. Maar meer bewegen en een vetarm dieet volgen zijn wel twee dingen die je in de hand zou kunnen houden en die zelfs jaren aan je leven toe kunnen voegen.
- Houd spanningen en stress onder controle. Stress, spanningen en depressie zijn een zware belasting voor je hart, dus het in de hand houden van deze factoren kan zeker worden gezien als een onderdeel van een goede en gezonde levensstijl.
- Aspirine gebruiken. Indien je ouder bent dan 60 jaar, dan dien je je huisarts om raad te vragen om vast te kunnen stellen of het elke dag innemen van een aspirine een goede aanvulling is op je gezondheidprogramma. In het bijzonder wanneer je een beroerte wilt voorkomen, kan dit namelijk een simpele stap zijn om je risico te verminderen.
- Ken je familiegeschiedenis. Wanneer je op de hoogte bent van de voorgeschiedenis van je familie ten aanzien van hartaandoeningen, dan kan dit absoluut helpen bij het bepalen van je eigen risico en jou samen met je zorgteam helpen om de juiste beslissingen te nemen (deze kunnen dan immers gebaseerd worden op je persoonlijke risicofactoren).
- Leer dingen zowel voor jezelf als voor je familie en vrienden. Door op zoek te gaan naar informatie die betrekking heeft op vrouwen en hartziekten, kun je deze wijsheden delen met de mensen in je directe omgeving. Op die manier kun je niet alleen anderen wat leren, maar zeker ook nuttige informatie bij andere mensen vandaan vergaren. Op die manier kun je dan ook elkaar helpen om gezond te blijven.
- Besef dat je onvervangbaar bent. Je bent niet te vervangen omdat je een rol speelt in de levens van een groot aantal mensen en je hebt nog zoveel meer uit het leven te halen dan je tot nu toe hebt gedaan. Goed te zorgen voor je hart zal je dit elke dag weer onder ogen laten zien en je beter in staat stellen om te reageren op alle verleidelijke keuzes die op de meest uiteenlopende manieren en momenten je pad zullen kruisen.
