Borstpijn is altijd een symptoom dat alle alarmbellen af zal laten gaan omdat de meeste mensen (terecht) pijn op de borst in verband zullen brengen met hartaandoeningen en dan in het bijzonder met angina pectoris of een hartinfarct (hartaanval). Borstpijn kan echter ook worden het gevolg zijn van een aantal problemen dat niets met het hart te maken hebben.
Een van de meest voorkomende problemen die niet met het hart te maken hebben, maar die wel voor pijn op de borst kan zorgen is een angstaanval.
Wat is een angstaanval?
Een angstaanval, ook wel paniekaanval genoemd, is een episode )of zelfs meerdere) waarin je een extreme angst en emotionele stress ervaart die zich in de regel acuut en zonder waarschuwing zal manifesteren. Een dergelijke angstaanval kan vaak slechts enkele minuten tot een uur aan blijven houden. De aanvallen kan een bekende trigger hebben, maar even goed is de oorzaak ervan niet duidelijk aan te wijzen.
Angstaanvallen komen dikwijls terug en zijn zeer verontrustend voor de persoon die ermee te kampen heeft, maar vaak ook voor de mensen in hun directe omgeving. Iemand die lijdt aan angstaanvallen zal in de regel een heleboel tijd besteden aan het zich zorgen maken over eventueel nieuwe aanvallen en aanbrengen van meestal ogenschijnlijk onredelijke veranderingen in hun manier van leven om zo de situaties proberen te vermijden die een toekomstige aanval kunnen opwekken. Zo kunnen bijvoorbeeld situaties vermeden worden die naar het idee van de patiënt eerdere angstaanvallen hebben versneld, of plekken waar ze als persoon niet eenvoudig weg kunnen wanneer er een nieuwe aanval plaats zou vinden.
Deze vermijdingsaanpassingen kunnen behoorlijk uitgebreid zijn, tot het punt waarop iemand die last heeft van paniekaanvallen vrijwel aan huis gebonden zal zijn, of zich op een andere manier terug zal trekken uit het normale leven. Van deze mensen wordt gezegd dat ze lijden aan agorafobie.
Behalve een extreem gevoel van angst, zullen angstaanvallen ook vaak echte lichamelijke symptomen met zich meebrengen. Hierbij kun je onder andere denken aan:
- ernstige kortademigheid (dyspnoe),
- buikkrampen,
- diarree,
- spierpijn,
- hartkloppingen,
- pijn op de borst.
Tijdens een angstaanval worden een snelle hartslag (tachycardie) en een snelle ademhaling (tachypneu) ook in een groot aantal gevallen aanwezig.
Angstaanvallen en pijn op de borst
De pijn op de borst die ervaren wordt door iemand die lijdt aan een angstaanval kan behoorlijk ernstig en beangstigend zijn. De pijn zal echter meestal vluchtig en scherp zijn, en het kan zelfs worden ervaren als een beklemming die de ademhaling onderbreekt. Het is hoogstwaarschijnlijk een vorm van pijn van de borstwand, het gevolg van samentrekkingen van de borstspieren, zoals dat vaker gebeurt wanneer gevoelens van angst opspelen. Sterker nog, vanwege deze extreme samentrekkingen van deze spieren kan de borst uren, of zelfs dagen, na een angstaanval pijn blijven doen.
De ernst van de pijn op de borst wordt in een groot aantal gevallen verergerd door de extreme angst waar de angstaanval mee gepaard gaat. Het is niet vreemd dat de pijn op de borst het symptoom is dat ervoor zorgt dat iemand met een angstaanval op de eerste hulp afdeling van een ziekenhuis terechtkomt.
Het beoordelen van pijn op de borst
Het feit dat de pijn op de borst het gevolg is van een angstaanval, en dus niet door angina pectoris, is over het algemeen voor een arts niet moeilijk te bepalen. Een zorgvuldige medische geschiedenis en een goed lichamelijk onderzoek zullen vaak het verhaal compleet maken en het stellen van een diagnose vergemakkelijken.
Op het moment dat er echter significante risicofactoren voor hart- en vaatziekten aanwezig zijn, kan een niet invasief onderzoek om zo coronaire hartziekte uit te sluiten in bepaalde gevallen een goed idee zijn. Bepaalde onderzoeken hebben zelfs gesuggereerd dat iemand die lijdt aan chronische angststoornissen een grotere kans heeft om coronaire hartziekte te ontwikkelen. Dat wil dus zeggen dat het lijden aan chronische angst een risicofactor kan zijn voor coronaire hartziekte. Om die reden is het zaak dat artsen niet te snel dienen te zijn om de pijn op de borst eenvoudigweg weg te schrijven als “gewoon” veroorzaakt door angst.
Ze dienen op zijn minst de mogelijkheid in overweging te nemen dat allebei deze stoornissen aanwezig zouden kunnen zijn en naar aanleiding van dit gegeven de beoordeling uit gaan voeren.
Wat zijn de vooruitzichten bij angstaanvallen?
Vanuit het hart gezien, tenzij er ook één of meerder hartziektes aanwezig zijn, zijn de vooruitzichten na pijn op de borst als gevolg van een angstaanval erg goed. Maar al te vaak, in het bijzonder in de setting van een spoedeisende hulpafdeling van een ziekenhuis (dit is meestal de plaats waar iemand met pijn op de borst veroorzaakt door een angstaanval terechtkomt), zal zodra de arts een hartprobleem uitsluit de patiënt in een heleboel gevallen worden gezien als iemand met een gering probleem dat weinig te betekenen heeft. Een angstaanval mag echter in geen geval worden weggezet als een onbenullig probleem.
Angstaanvallen zijn namelijk dikwijs buitengewoon ontwrichtend voor het leven van de persoon die ermee te kampen heeft. De mensen die aan dit soort aanvallen lijden, dienen dan ook te worden gezien als iemand met een medisch probleem dat serieus aan dient te worden gepakt. Zo zal er in het gros van de gevallen zelfs een behandeling, met medicijnen en met psychologische begeleiding, behoorlijk effectief zijn en om de betreffende patiënt weer terug kunnen brengen naar een meer normaal en meer gelukkig leven.
Slotopmerking
Angstaanvallen zijn een veelvoorkomende oorzaak van pijn op de borst die niet toe te schrijven is aan hartziekten. Ondanks dat het nuttig is om te weten dat je pijn op de borst niet door coronaire hartziekte wordt veroorzaakt, wanneer je is verteld dat je lijdt aan angstaanvallen of wanneer je dit vermoedt vanwege de symptomen die je ervaart, dan is het toch van cruciaal belang dat je direct passende medische zorg zoekt en krijgt.
