Enkele jaren geleden heeft het Institute of Medicine (IOM) een uitgebreid rapport uitgebracht waarin het advies werd gegeven om, als onderdeel van een zekere routine de gezondheid van je hart en bloedvaten, je ideale lichaamsgewicht en ideale lichaamssamenstelling op peil te houden, ieder mens (dus werkelijk eigenlijk de gehele bevolking) elke dag 60 minuten aan matige lichaamsbeweging dien te doen. Bovendien maakten de deskundigen van de IOM duidelijk dat het hierbij niet gaat om het bij elkaar sprokkelen van het equivalent van een uur bewegen tijdens bijvoorbeeld het uitvoeren van allerlei routinematige activiteiten die elke dag opnieuw terugkomen. Hierbij kun je onder andere denken aan traplopen of de was doen.
Waar de deskundigen het hier over hebben, is het extra toevoegen van 60 minuten van goede lichamelijke inspanning die constant met een gematigde intensiteit wordt uitgeoefend (hierbij kun je denken aan hardlopen of joggen op zijn minst in een tempo van 6 tot 8 kilometer per uur), maar eveneens aan alle andere activiteiten die je tijdens het sporten zou kunnen doen in de loop van een doorsnee dag. Je kunt zonder enige twijfel stellen dat lichaamsbeweging heel goed is voor de gezondheid van je hart en bloedvaten. Maar hoe hebben de deskundigen de tijdspannen van een uur per dag bepaald?
Hoe zijn de deskundigen tot een uur lichaamsbeweging op een dag gekomen?
De deskundigen die dit rapport voor de IOM op hebben gesteld, zijn wetenschappers. Ieder woord in het rapport wordt om die reden dan ook gestaafd door referenties uit uiteenlopende wetenschappelijke onderzoeken. Verder is alle informatie zorgvuldig geïnterpreteerd in het licht van de volledige hoeveelheid aan bewijsmateriaal dat verzameld is door de medische wetenschap. Dit rapport is een uitgebreide samenvoeging van alle informatie die tot op de4 dag van vandaag bekend is (maar ook wat er nog niet bekend is) ten aanzien van het optimaliseren van je inname van calorieën (koolhydraten, vetten, eiwitten en dergelijke.) Maar ook van de energie die je weer verbruikt (door middel van lichamelijke activiteiten) om een gezond lichaamsgewicht, een optimale lichaamssamenstelling te behouden (dat wil zeggen, de verhouding van spiermassa tot de hoeveelheid lichaamsvet) en je cardiovasculaire gezondheid.
Op basis van hun samenvoeging van al deze informatie hebben de schrijvers dan ook hun conclusies getrokken met betrekking tot het doen aan lichaamsbeweging als iets even natuurlijk als de opeenvolging van dag en nacht. De betreffende wetenschappers gaan helemaal op in de noodzakelijke wetenschappelijke objectiviteit en, net zoals alle andere goede wetenschappers, zetten ze alleen in op de zaken waar ze absoluut zeker van zijn. Om een optimale cardiovasculaire gezondheid, een goed lichaamsgewicht en een gunstige lichaamssamenstelling te kunnen behouden, hebben ze dan ook geen andere keuze dan te concluderen dat elke volwassene minimaal één uur op een dag aan matig intensieve lichaamsbeweging dient te doen (of minstens 30 minuten een krachtige vorm van fysieke inspanning nodig heeft).
Moet het echt een heel uur zijn?
Ondanks dat een heel uur op een dag trainen wellicht wel iets voor je zal zijn, is het advies van de IOM het boegbeeld voor een fundamentele tekortkoming waar veel mensen mee te maken krijgen als ze op een hedendaagse manier vooruitstrevend denken. Je moet immers weten dat het volstrekt belachelijk is om van ieder mens te verwachten dat zij hun fundamentele menselijke aard aan zullen gaan passen, alleen maar omdat een team van geleerden, volgens de meest recente hoogwaardige onderzoeksmethoden, vast heeft gesteld dat ieder mens dat zou moeten doen.
Om echt nut te hebben, dienen eventuele adviezen van een deskundige ten aanzien van een gezonde manier van leven binnen de grenzen van het mogelijke blijven. Deze dienen mensen dan ook te vertellen dat het absoluut nodig is dat ze minimaal één uur op een dag dienen te bewegen, meer zal zijn dan alleen je eigen grenzen te overschrijden, hoe bizar voor woorden dit ook mag zijn.
Deze nieuwe adviezen zijn inderdaad zo bizar dat ze volledig het goede dreigen te ondermijnen dat tot op de dag van vandaag aan redelijke aanbevelingen is gegeven door anderen met betrekking tot het doen aan lichaamsbeweging. Er bestaat dan ook een zekere angst dat de doorsnee bevolking, na te hebben geleerd dat alle inspanningen om minimaal wat meer beweging in te voeren in hun drukke roosters, uiteindelijk op een lachwekkende wijze ontoereikend blijkt te zijn, ze de handdoek in de ring zullen gooien uit pure frustratie en zullen zeggen: “pak de afstandsbediening en trek een zak chips open. ” Dit vermoeden is zeer aannemelijk omdat waarschijnlijk een groot aantal mensen daadwerkelijk op deze manier zullen reageren wanneer ze dit rapport onder ogen krijgen.
Hoeveel lichaamsbeweging heb je eigenlijk nodig?
Het is een feit dat: de beschikbare informatie sterk wijst op het gegeven dat hoe meer je beweegt, hoe meer je je de kans op de ontwikkeling van hart- en vaatziekten verkleint (en hoe meer calorieën je bovendien verbrandt). Terwijl de IOM nu meldt dat iedereen “één keer per dag moeten bewegen, is het een feit dat op het moment dat je twee uur per dag dit zou doen, je nog beter af zou zijn. (In die mate hebben de deskundigen van de IOM die dit rapport hebben geschreven in elk geval in de praktijk een minimaal nut weten te behouden.)
Iedereen die in staat is om een uur of twee aan lichaamsbeweging op een dag te doen, hoeven vanaf hier eigenlijk niet meer verder te lezen. Maar voor de rest is de werkelijke vraag: hoeveel lichaamsbeweging heb je nu werkelijk nodig om op zijn minst een substantieel voordeel voor je hart en bloedvaten binnen te kunnen slepen?
Het antwoord op deze vraag luidt: meer dan 40 onderzoeken die in de wetenschappelijke literatuur zijn vastgelegd stellen dat het cardiale risico met 30 tot 50 procent kan worden verminderd door middel van het regelmatig doen van, matige lichaamsbeweging, waarbij je gemiddeld minder dan één uur per dag beweegt. Op het moment dat je minstens vijf dagen in de week 20 tot 30 minuten in een matig tempo kunt bewegen, dan zul je niet veel kilo’s kwijtraken of je ideale lichaamssamenstelling bereiken, en het is eveneens mogelijk dat je niet de optimale voordelen voor je hart eruit weet te halen die de IOM je voorhoudt, maar dat neemt niet weg dat je je hart en je bloedvatenstelsel hier geen plezier mee zult doen.
Waar het dus eigenlijk op neerkomt: op het ogenblik dat je een uur op een dag flink kunt bewegen zonder jezelf hier gek mee te maken, jezelf blesseert door bijvoorbeeld het ontwikkelen van orthopedische problemen, je baan kwijtraakt of een echtscheiding uit dreigt te lokken, dan dien je dit absoluut te doen. Maar wanneer je dit allemaal niet direct lukt, dan dien je op zijn minst te proberen om iedere dag een wandeling te maken. Iedere dag twintig minuten gematigde lichamelijke activiteit zal de overtollige kilo’s niet als sneeuw voor de zon laten verdwijnen, of je een vergelijkbare lichaamssamenstelling geven als de tennissende zusjes Williams, maar het kan echt wel een impact hebben op de gezondheid van je hart en bloedvaten. Wanneer de schrijvers van het IOM-rapport deze standaard toe hadden gestaan, dan zou de mate van frustratie die ze hadden veroorzaakt bij de mensen die een gezonde, maar niet obsessieve levensstijl probeerden te leiden, wellicht ook iets minder zijn.