Hartziekten zorgen jaarlijks in een groot aantal landen voor meer sterftegevallen, dan alle vormen van kanker bij elkaar opgeteld. De meeste van deze sterfgevallen zijn gevolg van een hartaanval bij mensen die lijden aan coronaire hartziekte. Naarmate meer en meer mensen een levensstijl erop nahouden die hun hart gezond houdt en geneesmiddelen gebruiken die de kans op het krijgen van een hartaanval verkleinen, zal het aantal sterfgevallen door CAD afnemen. Maar de 10 fabels over hartziekten en de hieronder besproken behandelingen voorkomen nog steeds dat een heleboel mensen de nodige stappen ondernemen m een hartaanval te kunnen voorkomen.
1. Twee tot drie uur intensieve training in de week is nodig om je hart ten goede te komen
Vijf of zes sessies van matige tot krachtige lichamelijke activiteit in de week zal je overlijdenskans door coronaire hartziekte en kanker verlagen. Dit betekent echter niet dat je een fanatieke sporter dient te zijn om hier profijt van te hebben. Je moet echter wel van de bank af komen en daadwerkelijk gaan bewegen. Je hart zal immers baat hebben van iedere lichamelijke activiteit die je doet, en hoe meer je doet, hoe meer je ervan zult profiteren.
Neem bijvoorbeeld de trap in plaats van de lift, loop voor de lol eens wat vaker rond in een winkelcentrum, stofzuig je woning of hark de bladeren in je tuin bij elkaar. Streef naar 30 minuten lichaamsbeweging op een dag, eventueel verdeeld in segmenten van 10 tot 15 minuten, om je hart een enorm plezier te doen en het optimaal te laten werken.
2. Bepaalde superfoods kunnen hartaandoeningen voorkomen
Er is weliswaar geen enkel voedingsmiddel dat hartaandoeningen zal voorkomen, maar voedingsmiddelen zoals bosbessen, granaatappels, walnoten en vis hebben wel een positief effect op de gezondheid van je hart. Je mag echter niet verwachten dat door het eten van deze voedingsmiddelen je een hartziekte voor honderd procent weet te voorkomen. Bepaalde diëten kunnen echter de gezondheid van je hart wel verbeteren, zoals het mediterrane dieet, dat volkoren producten, peulvruchten, vis, groenten, fruit en enkelvoudig onverzadigde vetten zoals olijfolie bevat. Van dit dieet is bovendien aangetoond dat het de kans op de ontwikkeling van hartaandoeningen verkleint.
3. Vetten zijn slecht voor je gezondheid
Er kunnen een viertal verschillende soorten vetten aan worden getroffen in voedingsmiddelen en deze zijn gelukkig niet allemaal zijn slecht voor je gezondheid. Transvetten zijn echter het meest slecht: deze kunstmatig geproduceerde vetten (zoals “deels gehydrogeneerd) zijn in een heleboel gebakken producten aanwezig en worden ook in kant-en-klaar voedsel gebruikt. Ze zullen het LDL-cholesterolgehalte in je bloed verhogen. Verzadigde vetten, die van dierlijke voedingsbronnen afkomstig zijn, zoals rood vlees en boter, verhogen eveneens het LDL-gehalte. Aan de andere kant kunnen enkelvoudig onverzadigde vetten en meervoudig onverzadigde vetten je LDL-cholesterolwaarden juist verlagen wanneer dit wordt gebruikt in plaats van de slechte verzadigde vetten.
4. Je genen bepalen de kans op de ontwikkeling van hartaandoeningen
Ondanks dat genetische factoren bepaalde mensen een rol speelt, ontstaat 90 procent van de gevallen van coronaire hartziekte als gevolg van schadelijke keuze in het leven, zoals het eten van een slecht dieet, roken en het hebben van weinig, of zelfs helemaal geen, lichaamsbeweging. Deze keuzes kunnen het cholesterolgehalte en de waarden van andere schadelijke vetten in je bloed verhogen, maar ook je bloeddruk hoger maken en ervoor zorgen dat je last krijgt van het metabool syndroom of diabetes type 2. Dit zijn allemaal factoren die de kans op de ontwikkeling van hartaandoeningen zal vergroten. Op het moment dat je genetisch gevoeliger bent voor een verhoogd cholesterolgehalte, een hoge bloeddruk of diabetes, dan is het van groot belang om er een gezonde levensstijl op na te houden en je geneesmiddelen te gebruiken zoals dat is voorgeschreven zodat je deze gevaarlijke risicofactoren onder controle weet te houden en een hartaanval weet te voorkomen, of ten minste weet uit te stellen.
5. Wanneer je een hoge bloeddruk hebt, dan wordt dit duidelijk door de symptomen
Een hoge bloeddruk (hypertensie) wordt ook vaak aangeduid met de sinistere term “de stille moordenaar” omdat deze aandoening vaak geen symptomen met zich meebrengt en dus ongemerkt een hartaanval of een beroerte kan veroorzaken. Je bloeddruk kan echter alleen aan het licht komen wanneer er een bloeddrukmeter wordt gebruikt. Het is dan ook een goed idee om een bloeddrukmeting uit te laten voeren vanaf een leeftijd van 21 jaar, of soms zelfs al eerder, in het bijzonder wanneer er gevallen met een hoge bloeddruk in je familie voorkomen. Dit biedt immers een uitgangspunt voor metingen die in de loop van je verdere leven gedaan worden.
6. Je totale cholesterolgehalte is de meest belangrijk cholesterolmeting
De totale cholesterol omvat zowel het goede cholesterol (HDL) als het slechte cholesterol (LDL). In het verleden werd gedacht dat een grote hoeveelheid goed cholesterol de impact van een hoge concentratie slecht cholesterol in je bloed zou kunnen compenseren, maar recente onderzoeken hebben aan weten te tonen dat dit niet het geval is. Ondanks een hoog HDL-gehalte zeker een goede zaak is, wil een hoog LDL-gehalte echter ook dat je lichaam cholesterol in je aderen af zal laten zetten, wat op zijn beurt weer kan leiden tot het ontstaan van een hartaanval, een beroerte en/of andere problemen. Dit zorgt er dan ook voor dat je het LDL-gehalte als de meest belangrijke cholesterolmeting dient te beschouwen.
7. Vrouwen hoeven zich geen zorgen te maken over hartziekten
Mannen ontwikkelen op jongere leeftijd als last van coronaire hartziekte en hartaanvallen, dan vrouwen. Maar na de menopauze is de kans op het ontstaan van een hartaanval bij vrouwen weer gelijk aan die van mannen. Sterker nog, ieder jaar sterven er meer vrouwen aan hartaandoeningen, dan aan de gevolgen van borstkanker. Het goede nieuws is echter dat de kans dat een vrouw haar hartaanval overleeft met 56 procent toe is genomen als doordat coronaire hartziekte eerder wordt herkend en onder controle kan worden gehouden. Het is echter wel zaak dat vrouwen van tijd tot tijd een volledige controle krijgen om deze resultaten te kunnen vergelijken met die van eerdere metingen. Door hartonderzoeken al in op relatief jonge leeftijd te starten, kunnen risicofactoren vroegtijdig op worden gespoord en worden aangepakt, soms zelfs nog voordat ze het hart op een negatieve manier kunnen beïnvloeden.
8. Je kunt een erg hoog LDL-cholesterolgehalte alleen maar met een dieet behandelen
Op het moment dat je LDL-gehalte erg hoog is, heb je een statine of ander cholesterolverlagend middel nodig om dit te kunnen verlagen. Dat komt omdat je lever circa 75 procent van het cholesterol in je lichaam produceert en je dieet maar voor de overige 25 procent verantwoordelijk is. Een dieet dat voor een gezond hart zorgt, kan je LDL dan ook enigszins verlagen, maar de toevoeging van cholesterolverlagende geneesmiddelen blijft belangrijk wanneer je een erg hoog LDL-gehalte in je bloed hebt en er bovendien sprake is van een voorgeschiedenis van coronaire hartziekte in combinatie met een bypass operatie of het plaatsen van een stent. Als de coronaire hartziekte zorgt voor blokkades in de slagaders van het hart, dan kunnen andere slagaders worden gebruikt om bloed rond de verstopp8ingen te leiden. Bypass operaties, in de wereld van de hartchirurgie ook wel bekend als coronaire bypassoperatie, kan helpen om een eerste of tweede hartaanval te voorkomen en je een beter gevoel te geven. Maar het kan coronaire hartziekte helaas niet genezen, en dat geldt ook voor de plaatsing van stents die de slagaders open dienen te houden. Het ziekteproces dat de blokkades veroorzaakt, blijft immers gewoon bestaan.
10. Het plaatsen van een stent is veiliger dan een bypass operatie
Een ingreep waarbij er één of meerdere stents worden geplaatst, is zonder twijfel een grote operatie. Maar op het ogenblik dat deze ingreep op de planning staat om een hartaanval te voorkomen, en uit wordt gevoerd door een ervaren chirurg, dan is het operatierisico minder dan één procent. Het plaatsen van een stent is dan ook minder invasief dan het uitvoeren van een bypass operatie, waardoor patiënten sneller zullen herstellen en de veiligheid is in beide gevallen gelijk. Bij sommige mensen zal waarschijnlijk de ene ingreep beter uitpakken dan bij een ander. In alle gevallen zal een cardioloog, of een hartchirurg, altijd uit kunnen leggen wat de reden daarvoor is in een specifiek geval.
