Overgeven (ook wel braken genoemd) is één van de meest onaangename symptomen waar je mee te maken krijgt moeten als je bepaalde ziektes ontwikkelt. Ondanks dat braken vaak het gevolg is van gastro-enteritis (in de volksmond buikgriep genoemd), kun je ook gaan overgeven tijdens de zwangerschap, na het nemen van bepaalde geneesmiddelen, tijdens het ondergaan van bepaalde kankerbehandelingen, als je last van een migraineaanval hebt en in een heleboel andere situaties. Hieronder zullen we je wat uitleg geven over wat er in je lichaam gebeurt als je over moet geven. Maar daarnaast ook bespreken wat je het beste kunt doen om je weer beter te gaan voelen.
De oorzaken van braken?
Op momenten dat je ziek bent als gevolg van een virale infectie die braken zal veroorzaken, dan is de slijmlaag aan de binnenzijde van je maag of van je maag-darmkanaal in de regel ontstoken en geïrriteerd. Wanneer je dan dus probeert om iets te eten of te drinken, dan zul je voor nog meer irritatie zorgen en bestaat er een kans dat de inhoud van je maag naar terug buiten wordt gestuwd. In sommige gevallen is de irritatie zo ernstig, of is je braakreflex zo gevoelig, dat het braken door zal blijven gaan, zelfs nadat je maag al helemaal leeg is. Door te braken zul je niet alleen de inhoud van je maag verliezen, maar eveneens flink wat vocht kwijtraken.
Braken kan tevens veroorzaakt worden door een probleem in de hersenen, zoals wanneer je een hersenschudding of hoofdletsel op het gelopen, maar ook in het geval van een aanwezige hersentumor, migrainehoofdpijn of een –infectie. Zelfs wanneer je problemen hebt met je binnenoor, zoals bij duizeligheid of reisziekte. In deze situaties zul je dan ook gaan braken zonder dat er sprake is van enige irritatie van je maag-darmkanaal. Bij volwassenen en oudere kinderen is de meest voorkomende oorzaak van overgeven echter een virale infectie die gastro-enteritis tot gevolg heeft.
Wat je zelf kunt doen bij braken
Zodra je merkt dat er sprake is van overgeven, ongeacht of je hier zelf last van hebt of dat het iemand betreft waar je voor moet zorgen, er zijn een aantal dingen die je dient te weten over de dingend die je kunt doen als je over moet geven. Ondanks het feit dat het braken alleen maar een symptoom is van een ziekte, en het dus geen ziekte op zich is, kunnen de acties die je onderneemt als je moet braken toch van invloed zijn op de tijd die het herstelproces in beslag zal nemen en hoe erg de klachten zullen zijn.
Behandelen van braken
Als je te maken hebt met braken, ongeacht of jezelf last hebt van dit symptoom of dat dit iemand betreft waar je voor zorgt, dan is het goed om te weten wat je moet doen. Ook zul je moeten weten op welk moment de situatie zo ernstig is geworden dat je medische hulp moet gaan zoeken. Maar bovenal moet je weten, en dat is iets waar een heleboel mensen de fout in gaan en daardoor zelfs voor meer klachten zorgen, is dat je niets dient te eten of te drinken direct nadat je hebt moeten braken.
Hoewel eten, of zelfs een klein beetje te drinken, net na het overgeven soms verleidelijk kan zijn omdat je bijvoorbeeld een vreselijk vieze smaak in je mond hebt en je bovendien uitdroging wilt voorkomen. Toch is eten of drinken kort nadat je over hebt gegeven vaak een reden waarom je nog meer over gaat geven. Op het moment dat je maag zichzelf leegt, heeft deze immers de nodige tijd nodig om tot rust te komen en zich weer te ontspannen voordat je er weer wat anders in stopt. Bij voorkeur wacht je dan ook minstens een kwartier voordat je, na het braken, weer iets probeert te eten of te drinken.
Kan het BRAT-dieet nuttig zijn?
Deskundigen verschillen aardig van mening als het gaat over het al dan niet volgen van een strikt BRAT-dieet en of dit kan helpen bij braken en/of diarree. In het algemeen zal het niet erg zijn om je maag enige tijd tot rust te laten komen en vervolgens licht verteerbaar zetmeelrijk voedsel te eten voor de duur van één tot twee dagen nadat je over hebt moeten geven (of tijdens je herstel daarvan). Deze voedingsmiddelen zijn namelijk mild voor je maag en zullen dan ook veel minder snel irriterend werken op je maag-darmkanaal. Op het ogenblik dat je geen voedingsmiddelen kunt eten die op zijn genomen in het BRAT-dieet, dan dien je in overleg te gaan met je huisarts of diëtist en samen te kijken welke alternatieven je zou kunnen gebruiken.
Wanneer moet je medische hulp zoeken?
In sommige gevallen kan braken zo ernstig zijn dat je de klachten thuis niet meer kunt behandelen, of wanneer het overgeven het gevolg is van iets waarvoor je medisch behandeld dient et worden. Het uitzoeken of één van deze situaties op jou van toepassing is, kan echter soms behoorlijk lastig zijn. Indien je langer dan 24 uur meerdere keren op een dag hebt moeten braken, dan is het absoluut een goed idee om contact op te nemen met je huisarts.
Daarnaast moet je medische hulp in gaan schakelen als je bloed braakt of wanneer het braaksel oogt als koffiedik. Als je ernstige hoofdpijn en een stijve nek, of nekpijn, hebt in combinatie met braken, dan moet je direct contact opnemen met je huisarts. Maar ook wanneer je niet zeker weet wat je moet doen als je veelvuldig over hebt gegeven, dan dien je altijd contact op te nemen met je huisarts zodat deze je advies op maat kan geven.
